Соёл уралиг 29 mar 2024 2480

Уг удамай бэлиг

Уhыень ууhан нютагайнгаа ёhыень сахижа, үнэр hайханаар үндылгэhэн аба эжынгээ захяае hанан байха заншал манай арадта эртэ урдын сагhаа уг дамжан ерээ. Энэл ёhоор Буряадтаа мэдээжэ дуушан Булат Бадмаев ажабайдалайнгаа орьёл өөдэ дабшан ябана.

© фото: Булат Бадмаевай дурадхаһан гэрэл зураг

Захааминай аймагай Мылэ нютагта хатар нааданда дуратай, дүрэтэйшье гэр бүлэдэ дуу­шан түрэhэн байна. Аба эжынь – Батожаргал Бадмаевич Бадмаев Алла Васильевна Шагдурова хоёр соёлой эдэбхитэд, агитбригадын бүридэлдэ оронхой, хүдөө нютагуудаар наада харуулдаг байhан. Эжынь энэдхэг хатар гүйсэдхэжэ, олоной hайшаалда хүртэдэг байгаа. Багша абань наада зугаа уранаар дэлгээжэ, уран үгэдэ бэрхэ байгаа. Тиимэhээ үхибүүдынь мүн лэ баhа дууладаг, «Мылэ нютагтаа манай гэр бүлэгүйгөөр концерт - наадан болодоггүй байгаа бэзэ», - гээд, дуушан дурсана. Уг удамайнгаа бэлиг талаан дурсахадаа, Булат Бадмаев заатагүй нагасаяа hанаандаа оруул- на.

- Нагасамнай Владимир Шагдуров баянист нютагтаа байhан, «Буряад Уласай габьяата соёлой хүдэлмэрилэгшэ» гэһэн нэрэ зэргэтэй. Тэрэ 1960- 1970-аад онуудаар аймаг дотор олондо мэдээжэ соёлшон, хараа муутай байгаа. Тиин түрэлхидэй хөөрөөгөөр, газаагаа модон доро hандали дээрэ hуугаад, үдэрөөр дүүрэн модоной набша намаа­гай hэбшээнэй абяа шагнажа, намаа бүхэнэй онсо өөрын абяа дуулаха илгааень мэдэрхэ байгаа. Байгалай эрьедэ ошоод, эбхэрэн ерэhэн долгидой абяа дуулаха дуратайб, - гээд, Булат Бадмаев нага­сынгаа тэрэ оршон байгаалиин шэдитэ хүсэнэй абяа дуулаха дүрыень дүтөөр үзэhэнөө мэдүүлнэ.

«Мартын 21-дэ Булат Бадмаев нүхэдөөрөө хүгжэмтэ үдэшэ үнгэргэжэ, Н.Соктоевой, Г.Дашеевагай болон бусад нютагай уран шүлэгшэдэй үгэ дээрэ зохёогдоhон дуунуудаа гүйсэдхөө. Һүүлэй үедэ поэт Нина Артугаеватай нягта харилсаатайгаар хүдэлнэ, «Алтаргана» гэhэн шэнэ зохёолой дуу бэлдэжэ, Москвада болоhон «Золотая лира» харалганда Гран-при шанда хүртөө.

Зохёохы замайнь эхин шатаhаа Буряадай уран зохёолшо Николай Шабаев дуушаниие дэмжэжэ, мүнөөшье дуунуудайнь бүхы үгэнүүдые заhажа, тааруулжа үгэдэг байна. Тиимэhээл саашадаа дуратай буряад, монгол дуунуудаа гүйсэдхэжэ, хажуугаарнь энэдхэг, түбэд хэлэн дээ­рэ дуулаха шадабарияа харуулан, зохёохы ажалаа үргэлжэлүүлхэ түсэбтэй.

Һүүлэй жэлнүүдтэ Булат Бадмаев дуунай видео- зурагуудые буулгана. Түрэл нютаг тухайгаа, тиихэ­дэ hээр шаалганай фестивальда зорюулагдаhан клипүүдые буулгаа.

«Алтаргана», Сагаан hарын харалганай, «Мелодии Саянских гор» болон бусад хүгжэмтэ конкурснуудай лауреадай нэрэ зэргэдэ хүртэhэн Булат Бадмаев саашадаа энэл шэглэлээр дабшаха хүсэлтэй.

Фото: Булат Бадмаевай дурадхаһан гэрэл зураг