Соёл уралиг 13 mar 2024 567

Харагшадай дура буляаһан «Хатан»

Хоца Намсараевай нэрэмжэтэ Буряадай гүрэнэй драмын театрайхид «Хатан» гэһэн зүжэг мартын 7-8-ай үдэрнүүдтэ харуулжа, олон зониие гайхуулаа. «Хатан» зүжэг - дэлхэйн шэмэг, эрэ хүнэй наһанайнь нүхэр, урин һайхан шарайтай, энэрхы һайхан сэдьхэлтэй басагад, эхэнэрнүүд тухай юм.

© фото: Анна Огородник

Тайзан дээрэ харуулагдаһан хатануудай дүрэнүүд зүжэг ха­рахаяа ерэһэн эхэнэрнүүдтэ танил шэнги. Эхэнэрнүүдэй түлөө дайн дажаршье эхилээ, хэды олон арад түмэн эзэлэгдээ, заримдаа эхэнэрнүүдэй сэрэгшэдээ удари­дажа, байлдаанда гараха ушар- нуудшье дэлхэйн түүхэдэ олон. Тус зүжэгэй найруулагша Олег Юмов эхэнэрнүүдые гурбан талаһаань ха­руулха гэжэ оролдоо. Эхэнэр - хүнэй басаган, эхэнэр - нюуса амараг, эхэнэр - эжы. Буряад эхэнэр гээшэ найдамтай нүхэр. Хэрэгтэй сагта ха­туу, шанга зориг гаргажа шадаха. Нүгөө талаһаа урин налгай, һайхан, һанаамгай, сэбэрхэн, сүлөө байдал сэгнэдэг гээшэ. Эхэнэр геройнуудай дүрэнүүдые хүгжэм дуунай, хата­рай аргаар харагшадта дамжуулха, тайлбарилха гэжэ оролдоо. Зүжэг ба хатар найруулагша энэ хэрэгээ дүүрэн бүтээжэ шадаа. Буряадай соёлой сайд Соёлма Дагаевагай хэлэһээр: «Хатан» гээшэ ниигэм соо өөрын онсо һуури эзэлдэг, арадайн­гаа дунда хүндэ ямбада хүртэһэн эхэнэрнүүдые нэрлэдэг байһан. Тиимэһээ энэ зүжэг Эхэнэрнүүдэй уласхоорондын һайндэртэ зорюу­лагдаа».

Энэ проектын ударидагша, найруулагша Олег Юмов, хатарай найруулагша Дарья Устинова, хүгжэмшэн Анастасия Дружини­на, гоё гэгшын хубсаһа хунарай дизайнер Сугармаа Отгон, уран зурааша Натали-Кейт Пангилинан, найруулагшын туһалагша Оюна Жаргалова гэгшэд «Хатан» зүжэгые бэлдээ. Заншалта ёһоор Буряад дра­мын театрай зүжэгшэд ялас гэмээр талаан бэлигээ харуулаа. Заншалта зүжэгүүдһээ ондоошог зүжэг бай­гаашье һаань, наадагша нюурнууд ямаршье жанрта эрхимээр наадажа шадаха байһанаа гэршэлээ. Зүжэг хараһан зон ехэл баяртайнууд, сэдь­хэл дүүрэн зүжэгэй һүүлээр гарана һэн. Тэдэнэй хэлэһээр, Буряадай зүжэгшэд туршалга хэжэл байна - энэнь һайшаагдана. Эхэнэрнүүдэй дүрэнүүд яһала һайнаар харуу­лагдаа. Улаан хубсаһатай дуранай шуналтай эхэнэрэй харуулагдаха­дань, эхэнэр бүхэн өөрыгөө танижа хараһан шэнги байхадаа, эхэнэрнүүд хубаалдан хөөрэнэ бэлэй. Юрэдөө, «Хатан» гэһэн зүжэг харагшадай дура буляажа шадаа ха.

Автор: Эрдэни РАДНАЕВ

Фото: Анна Огородник