Гурбан ехэ Ярууна

Ярууна нютагайнгаа Нарhата тосхондо хүн болоhон намтартайб. Хаанашье холо ябахадаа, ухаандамни hайханаар hанагдажа, зүрхэмни тэгүүлжэ байдаг минии Ярууна гээшэл даа. 

Аяар шара наран доро,
Алтан дэлхэйн нюруу дээрэ,
Гурбан ехэ Ярууна,
Гушан гурбан гулбайтай,
Энхэ мэндэ ябахадамни
Эжэлyyдгyй hанаандам».  

Минии эжы Базарова Ханда (Бартан Базарай басаган - Бартаан Ханда гэлсүүлдэг байгаа) Яруунынгаа колхоздо, hүүлдэнь совхоздо hаалишанаар ажалладаг байгаа. Табяад, жараад оноор үбэлэй үбэлжөөн, зунай зуhалан байдаг һэн. Энэ хадаа Мойhото, Хэрдэндэ, Шэнэhэтэ гэжэ гүүртэнүүд руу зөөдэг байгаа. Энээхэн жаахан наhандаа энэ гоё газарнуудаар зөөлсэжэ байдаг байгаабди. Хулhата гэжэ гүүртэдэ нэгэ жаахан нуур  бии hэн. Зун бүхэндэ хун шубууд тэрэ нуурта ерэжэ, маанадые баярлуулдаг hэн. Ярууна нютаг гээшэмнай аргагүй гоё газар лэ даа. Хуhан ой соо элдэб үнгын hархяагууд ургаха. Нэрhэн алирhан гэхэ мэтэ жэмэснүүд ургадаг. Хүн зон Дархита «баабайдаа» гаража сэржэмээ үргэдэг заншалтай юм. Жааханууд байхадаа Нарhата нууртаа уhанда орожо, үхибүүд жаргадаг байгаабди. 
  Минии хүгшэн эжымни 97 наhатай болоод «бурхандаа» мордоо hэн. Аяар 1868 ондо түрэhэн болоно. Нүхэсэhэн нүхэрынь Бартаан Базар 1860 ондо түрэhэн намтартай юм. Бартаан Базар ехэл уран гартай, дархан байhан юм. Улаан Яруунада соёлой байшан, хоёр дабхар hургуули бариhан юм.  Миин гэртээ ажалгүй hуудаггүй байгаа. Эгэтын дасан барилсаhан юм. Хүн зондоо хүндэтэй, түрүүшын коммунар байhан. Нарhатада, Улаан Яруунада нэгэ гудамжа Бартаан Базарай нэрээр нэрлүүлэгдэhэн юм. Минии эжые хүн зон Бартаан Ханда гэжэ гэлсэдэг байгаа. Сагнай түргэн үнгэрнэл даа. Мүнөөнэй залуушуул тэрээн тухай юу мэдэхэб даа. Хүгшэн эжымни жаа байхадам элдэб hонин үльгэр, урданай байдал тухай  хөөрэдэг байгаа. 
Яруунада ехэ hайн зон ажаhуудаг. Ерэhэн зониие үргэжэ, hайн юумэндэ  зорюулжа байдаг заншалтайл даа минии нютагаархин. Нютагайнгаа нэрэ нэрлүүлжэ, шадал шарай харуулжа ябаhан ажалай түрүүшүүл олон юм даа. 
1970-аад онhоо 1981 он болотор Яруунын Улаан Туяа, Ярууна сонинуудай  типографида хүдэлhэн байнаб. Новосибирскын техникум дүүргэжэ, нютагтаа мэргэжэлтэн боложо ерээ hэм. Яруунадаа 11 жэл хүдэлөөб. Минии гэр бүлэ 1981 ондо Баунтын аймагай Багдарин нютаг зөөжэ ерээ hэмди. Далаад наяад онуудаар партиин зүбшөөлөөр Багдарин нютагай типографи улам  дээшэнь болгохо хэрэгтэ туhалалсахаяа ерэhэн байнаб. Минии нүхэр доктор юм. Энэ нютаг зөөжэ ерээд, үшөө хоёр хүбүүдтэй болоо hэмди. Хоёр хүбүүднай эндэ түрэhэн намтартай. Эндэ бидэ дүшөөд жэл соо нютагжаад байналди даа. Үхибүүдэйнгээ гарыень ганзагада хүргэжэ, хүлыень дүрөөдэ хүргөөбди. Хаанашье ажаhуухадаа хүн зондоо хүндэтэй, ажалдаа амжалтатай ябаhан байнабди. Мүнөө бидэ хоёр – би болон минии нүхэр Сергей наhанайнгаа амаралтада гаранхайбди. Гурбан хүбүүдэймнай үхибүүд, ашанар олон даа.  Энэ нютагтаа бидэ амар мэндэ ажаhуунабди даа. Багдаринай болон Яруунын арад зондо мэндые хүргэжэ, ута наhатай удаан жаргалтай ябахыень хүсэнэбди. 
Норжима Эрдынеева, ажалай ветеран