Соёл уралиг 2 apr 2021 758

​Борбилоо

© фото: pixabay.com

​ АЛТАЙ ХЭЛЭН                Таныспай ШИНЖИН

Борбилоо

- Борбилоо, борбилоо!

Хайшаа ниидэбэш?

- Чик-чирик! Чик-чирик!

Эдеэлхэеэ яаранаб.

- Борбилоо, борбилоо!

Хара миисгэй – тоог дээрэ.

- Чик-чирик! Чик-чирик!

Хэршэгэнэн тэрэш унтана…

Тоог дээрэ буугаад,

Тоншобо орооһо

Садатараа…

Хара миисгэй

Хунхыһан зандаа.

Зүүдэн соогоо

Зүрмэглэһэн зандаа.

Унтаана миисгэй дээрэ

Аашатай борбилоо

Абаашатай хашхарба:

- Чик-чирик!

Ажалша зүгы                            Александр ЕРЕДЕЕВ

Хабарай нуга соо

Хабатай дуулана зүгы,

Сэсэгүүд нюдэеэ нээгээ

– Сэнгэнэ аятай.

Зүүтэйхэн хоншоороо

Эльбэн хурсадхана,

Зүһэн бүриин сэсэгүүдтэ

Эльгэтэй гэжэ мэдүүлнэ.

Хангалтай һайхан

Халуутай хабар ерэбэ,

Амтатай тоһо

Абдарлан асараад ерэбэ.

Ород хэлэндэ Илья Фоняков оршуулаа

Түрүүшынхеэ үһэ абалга                    Бронтой БЕДЮРОВ

Манай заншалаар болбол гурбан наһа хүрэтэрынь үхибүүнэй үһэ абадаггүй. Эжын тала ехэ хүндэтэй, тиимэһээ эжын дүү гү, али ахань - таай (манайхяар нагаса) зээ хүбүүнэйнгээ үһэ абадаг. Үһыень абахынгаа урда таай (нагасань) иимэшүү үгүүлэл зорюулдаг:

Уула жалгын ногоон шэнги

Үдхэн үһэтэй зээ хүбүүм –

Нагасадаа найда, зээмни.

Мориной дэлһэ хайшалхаш,

Түүдэгэй галые дэгжүүлхэш –

Нагасадаа найда, зээмни.

Зээгэйнгээ үһые хайшалжа,

Мэшээгхэн соохоно хадагалхаб –

Нагасадаа найда, зээмни.

Ерээдүйн сэрэгшэн, зээмни

Ехынгээ замда гарахаш –

Нагасадаа адли ябаарай.

Баабгайтай барилдаад диилэхэш,

Хэрмэнэй нюдые онохош –

Нагасадаа адли ябаарай.

Ород хэлэндэ Яков Козловский оршуулаа

Эрэ тахяанууд                                   Сурана САРТАКОВА

Нариихан гудамжаар

Бидон баринхай

Уһанда ошожо ябааб.

Урдамни хоёр

Эрэ тахяа

Эрэлхэн бэе бэедээ

Эсэргүүсэжэ байбал,

Эреэ маряан

Үдэнүүдынь хиидэнэ...

Наашааш, саашааш

Гарахын аргагүй,

Нюла-била, нюдэ нюургүй

Наншалдана.

Юугээ буляалдааб,

Юун тухай арсалдааб...

Ород хэлэндэ Галина Акунова оршуулаа

Сэсэгэй дуун                          Күлер ТЕПУКОВ

Һалхин – һалхихан,

Дүүжэндыш намайе,

Холын холо руу

Абаашыш намайе.

Хүүгэдэй шууяхые

Шагнахаа һананаб,

Хүхюутэй дууень

Соносохые хүсэнэб.

Ород хэлэндэ Айдар Хусаинов оршуулаа

Шаазгай шаханаа

Шаазгай нэгэтэ шаханаба:

Гансаараа байхань уйтай,

Шалюун нүхэртэй болоо һаа,

Гансата һэргэхэ бэшэ гүб?

Айлшалжа нүхэртөө ниидэхэ һэм,

Аяга сайень ууха һэм,

Хани ёһоор, хүршэ ёһоор

Халуунаар хөөрэлдэхэ һэм.

Хирээтэй арай нүхэсэхэгүйб –

Хиирээ һэн гүб,

Үхэһэдые бэдэржэ,

Үл хоолоо залгадаг шуу.

Шара шубуунһаа шадалтай

Шубуун үгы хаяа...

Үдэрынь, халаг, уулзахагүйш,

Һүнинь би харахагүйб.

Хүхыдэшье дүтэлхэгүйб,

Хүүгэдээ хаядаг аашатай,

Галууешье харахада маяганаад,

Гансата дура гутаадаг.

Тоншуул модоо тоншоод лэ,

Тоолоно олоһон шумуулаа,

Тоохогүйл ондоо юумэ,

Тоолхогүй шубуун ха даа.

Би – шаханадаг шаазгай

Гансаараал амидарха үйлэтэйб,

Бусадай шэрээдэ һуухагүйб,

Айлшадыешье угтажа зобохогүйб.

Ород хэлэндэ Виталий Бочкарёв оршуулаа

Автор: Галина БАЗАРЖАПОВА-ДАШЕЕВА оршуулба​

Фото: pixabay.com