​Буряадай ажаһуугшад Алас Дурна зүгэй хоёрдохи гектар абаха аргатай

«Алас Дурна зүгэй гектар» ашаглаһан Буряадай ажаһуугшад хоёрдохи гектар түлөөһэгүйгөөр абаха аргатай.

2021 оной апрелиин 16-да Россиин Засагай газар апрелиин 15-да үнгэргэһэн суглаанда «Алас Дурна зүгэй гектар» гэһэн хуулида хубилалтануудые оруулха түсэл баталаа. Хуулиин түсэл Гүрэнэй Дүүмэдэ оруулагдаха.

- Газар абажа, урагшатайгаар ашаглаһан олзын хэрэг эрхилэгшэд хэрэгээ саашадаа хүгжөөхын тулада үшөө нэгэ гектар газар абаха арга олгуулбал, һайн байгаа гэжэ дурадхал оруулһан байна. Энэ зүб дурадхал. Тиимэ зондо хэлсээнгүй туһа хэрэгтэй, - гэжэ Ородой Холбоото Уласай Засагай газарай Түрүүлэгшэ Михаил Мишустин тэмдэглээ.

Түрүүн абаһан газараа ашагтайгаар хэрэглэһэн зондо нэмэлтэ «Алас Дурна зүгэй гектар» абаха арга олгохо тухай үнгэрһэн жэлэй август һарада албанай хэрэгээр Алас Дурна зүгөөр ябаһан дүнгүүдээрээ премьер-министр Засагай газарта захирһан юм. Мүн баһа хилбараар газар абаха түлэб Арктикадашье нэбтэрүүлэгдэхэ гэжэ һануулая.

- Ажаһуугшадта газар үгэлгэ – энэ болбол экономическа сүлөө байдал. Алас Дурна зүгтэ хүн өөрөө газар шэлэжэ абаад, юу хэхэеэ өөрөө шиидхэнэ. Хүн бүхэн өөрын зорилготой. Хэн нэгэн гэр байра барина, хэн нэгэн аяншадай амарха газар гү, али ангуушадай отог бэлдэнэ. Хоёрдохи гектар хэрэгтэй болоно. Засагай газар хүнүүдые ойлгоо, харюусаа. Алас Дурна зүгтэ орходоо, Арктика үшөөшье орёо дайда ха юм - хүн бүхэн тэндэ газар абахагүй. Тиибэшье тэндэ баһал өөрынгөө газар дээрэ юушьеб даа хэхэ һанаатай эдэбхитэй хүнүүд байна. Богонихон саг соо түлөөһэгүй газар абаха гээшэ, минии һанахада, ехэл һайн. Энэ бултанда хүртэхэ бэшэ. Ажал хэхэ, орёо байдалһаа айхагүй, табиһан зорилгоёо бэелүүлжэ шадаха хүнүүдтэл энэ арга олгогдохо. Тиимэ хүнүүд даншье үсөөн бэшэ, - гэжэ Ородой Холбоото Уласай Засагай газарай Түрүүлэгшын орлогшо – ДФО-до Юрэнхылэгшын бүрин эрхэтэ түлөөлэгшэ Юрий Трутнев тэмдэглээ.

Ородой Холбоото Уласай Зүүн зүгэй хүгжэлтын яаманай бэлдэһэн федеральна хуулиин түлэбэй ёһоор, «Алас Дурна зүгэй гектар» түлэбөөр газар өөрын болгожо абаһан гү, али удаан саг соо хүлһэлөөд, ашагтайгаар хэрэглэжэ шадаһан хабаадагшад нэмэлтэ «гектар» абаха аргатай.

Ородой Холбоото Уласай Зүүн зүгэй хүгжэлтын яаманай баримтануудаар «Алас Дурна зүгэй гектар» түлэбөөр 91 мянган хүн түлөөһэгүйгөөр газар абаһан байна. Үгтэһэн газарай хэмжээн дүн хамтадаа 63 мянга 200 гектар болоно.

- Хоёрдохи гектараар туһаламжа ехэл һайн гээшэ. Би баһал ерээдүйдэ энэ арга хэрэглэхэ һанаатайб. Түрүүшынгээ гектар эдлэжэ дүүргэхэдээ, заабол абахаб. Энэл зундаа хэһэн ажалаа буулгаһан видео-тоосоогоо эльгээхэб. Зайн гал хүсэд дүүрэнээр оруулааб, худаг малтааб - хорёолжо дүүргэхэмни. Үнгэрһэн долоон хоногто бокс заһаха тусхай хэрэгсэлнүүдые асараабди. Июниин эхеэр бэлэдхэлэй ажал дүүргэжэ, туулайнуудые худалдажа абахаб. Хажуудаа байһан газар анхараад байнаб. Түрүүшынгээ газарта ажахыгаа эмхидхээд, хоёрдохидоо газарынь элдүүрилжэ, тэжээл бэлдэхэб, - гэжэ Буряадай түрүүшын гектарщигуудай нэгэн Иван Галецкий хөөрэнэ.

Иван Галецкий «Алас Дурна зүгэй гектар» түлэбөөр Тарбагатайн аймагай Пестерево нютагта урдандаа мал барижа байһан газар абаа һэн гэжэ һануулая. Залуу хүбүүн хуушан барилгануудые заһабарилжа дүүргээ шахуу. Тэрэ амяарлаһан эрьелдэсэтэй үйлэдбэридөө газарай эдеэ ургуулжа, туулайнуудые үдхэхэ юм. Ургасаяа Буряадай дэлгүүрнүүдтэ тушааха болон туулайнуудай тэжээл болгохо. Харин туулайнуудайнгаа арһа, мяха дууһан эд болгохо.

Апрелиин 7-ой байдалаар, Буряадта 2 мянга гаран зон түлөөһэгүйгөөр газар хэрэглэхэ хэлсээ баталаа. «Алас Дурна зүгэй гектар» түлэбөөр 2 мянга 500 гектар үгтөөд байна.

- Мүнөө энэ түлэбтэ хабаадажа, «Алас Дурна зүгэй гектар» абаһан зоной 42 хубинь өөрынгөө газарта гэр байра барина, 36 хубинь хүдөө ажахы эрхилнэ. Гектар хэрэглэлгэдэ “Топ-3” гэдэг олзын хэрэг эрхилэлгэ ородог. Энэ түлэбтэ хабаадагшадай ехэнхи эдэбхитэн элдүүрилхэ газараа үргэдхэхэеэ гү, али олзын хэрэг эрхилхэеэ шэнэ арга хэрэглэхэ гэжэ этигэнэб, - гэжэ Ородой Холбоото Уласай Алас Дурна зүгэй болон Арктикын хүгжэлтын талаар сайд Алексей Чекунков тэмдэглээ.

Үшөө дахин һануулхада, «Алас Дурна зүгэй гектар» түлэбөөр Россиин ажаһуугша бүхэн нэгэ гектар хүрэтэр газар түлөөһэгүйгөөр абаха эрхэтэй. Хууляар өөрөө газар шэлэжэ абаха ба газараа яажа эдлэхэб гэжэ шиидхэхэ, жэшээлхэдэ, зуһаланай гү, али байрын гэр барихаяа 10 сотко газар абаха, мүн лэ хүдөө ажахы эрхилхэеэ гү, али амаралтын газар түхеэрэлгэдэ хэды хүн хамтаржа, 10 гектар абахада болоно.

«Алас Дурна зүгэй гектар» абаха мэдүүлгэ сүлжээ холбоогоор «НаДальнийВосток.РФ» сайтаар үгэхэдэ амар. Газар абагша жэлэй туршада яажа хэрэглэхэб гэжэ мэдүүлхэ, гурбан жэлэй удаа яажа хэрэглэһэнээ баталха ёһотой. Табан жэлэй үнгэрхэдэ, ажаһуугша тэрэ газараа миинтээр өөртөө абажа гү, али удаан саг соо хэрэглэхэ хэлсээ баталха юм.