Хилээмэнэй сэн дээшэлүүлхэгүй

- Хилээмэнэй сэн түхэригөөршье дээшэлхэ ёһогүй. Хилээмэ үйлэдбэрилэгшэдые тэдхэхэ, сэн тогтоохо зорилготой федеральна шиидхэбэри абтанхай. Бидэ баһал өөһэдын тиимэ шиидхэбэринүүдые абахаар бэлэмди. Саахарай, талханай, логистикын сэнгүүдэй дээшэлбэл, бидэ гаргашануудые хүсэлдүүлхээр бэлэмди. Тиихэдээ сэн тогтоохо талаар хэлсээ баталһан зонтой бидэ хүдэлхэбди. Эдэл үйлэдбэрилэгшэдтэ туһалхабди. Хэлсээ баталаагүйшүүл шүүгдэхэ гэжэ би тоолоноб. Хэн хэлсээ баталнаб, тэрэнэй хилээмэн үнэгүй байха. Үйлэдбэрилэгшэдэй сэнгээ хубилгаагүй дээрэһээ наймаанай газарнуудшье сэн дээшэлүүлхэ ёһогүй. Энэ байдал хиналта доро байха, - гэжэ Буряадай Толгойлогшо мэдүүлээ. 

Алексей Цыденов һаяын үдэрнүүдтэ тэдхэмжын түлэб бэлдэхэ даабари үгөө. Тэдхэмжэ федеральна болон республиканска һан жасануудһаа һомологдохо.

«Федеральна һан жасын тэдхэмжэ хүсэлдүүлээгүй һаань, республикын һан жасаһаа нэмэжэ түлэхэбди», - гэжэ Буряадай Толгойлогшо тайлбарилаа. 

  Дунда зэргээр 1 кг хилээмэнэй сэн 60 түхэригтэ дүтэлнэ, бүүлхын хэмжээн бага ааб даа, тиигээд бүхы хилээмэ баригшад үнинэйшье сэн дээшэлүүлээгүй. Сэнгүүдые тогтонижоруулхын тулада гүрэнэй дэмжэлгэнүүд хэрэглэгдэнэ. Тэрэнэй хэлэһээр, тэдхэмжэ хэрэгтэй. Нёдондо жэл хилээмэ зөөхэ 4 фургон абтаа, гүрэнэй туһаламжаар 12 үйлэдбэри түүхэй эд абажа шадаа, хүнгэлэлтэтэй урьһаламжа 80 сая түхэригтэ үгтөө, нэгэдэхи хахад жэлдэ түрэсэнь 1,5 % байгаа, ноябрь һарада 3,5% хүрэтэр ургаа.

- Байгша ондо бидэ гол шухала хэрэгсэлнүүдые болон техникэ (энэ тракторнууд, комбайнууд ба эдеэ хоол үйлэдбэрилгэдэ хэрэгтэй хэрэгсэлнүүд) худалдан абалгада гаргашалагдаһан мүнгэ зөөриин зарим хубиие хүсэлдүүлхэ арга хэрэглэжэ болохобди – энэ 50%. Талха үйлэдбэрилхэ түүхэй эд хүнгэлэлтэтэй урьһаламжаар худалдажа абахын тула нэн түрүүн банкнуудтай хүдэлхэбди. Мүнөөдэртөө энэ асуудал шиидхэжэ эхилхэбди, - гэжэ Галсан Дареев найдуулаа.

Буряадай Толгойлогшо хилээмэнэй сэнгүүдые тогтомол зандань байлгаха болон хилээмэ баридаг үйлэдбэринүүдтэ ажалшадай һууринуудые үсөөрүүлхэгүй, өөһэдынгөө анхарал доро абаха гэһэн даабари аймагуудай засаг дарганарта үгөө. Нэмэжэ хэлэхэдэ, Буряад орондо хилээмэ баридаг 150 шахуу үйлэдбэри хүдэлнэ, энэ һалбарида 1700 хүн ажаллана. 2021 ондо үйлэдбэрилэгдэһэн хилээмэн ба хилээмэнэй зүйлнүүд 30 мянган тоннодо хүрөө. Энэ урда жэлэйхидэ орходоо, 6 процентээр дээшэлээ гэжэ харуулна. Манай республикада талхан Алтайн, Красноярска хизаарнуудһаа ба Новосибирскэ можоһоо асарагдадаг.