«Аянай» эзэн эхэнэр

Саяна Сыреновна бүхы наһаяа түрэһэн тоонтодоо, түүхэдэ ороһон Түнхэндөө зорюулна. 1969 оной алтаар халима намарай сентябрь һарын 11-дэ үлгэн энэ дэлхэйн нюрганда Шальшаева Нима-Сырэн Жамсаевнагай бүлэдэ нютагаа суурхуулха Саяна басаган түрөө һэн. Нима-Сырэн хүгшэн гансаараа басагаяа үргэжэ, үндылгэжэ хүн гэхээр хүн болгожо табяа бэлэй. Моондын һургуули дүүргээд, Саяна басаган аяар Ленинград хотын 53-дахи училищиин оюутан болоо. 1987 ондо Ленинград хотын ЛИИЖТ-да орожо, дээдын мэргэжэлдэ һуража байхадаа, һуралсалаа дүүргэнгүй нютагтаа бусаа юм.

Тиигэжэ тэрэ түрэл газартаа ерэжэ, Дарма Забановтай хуби за­яагаа ниилүүлээ. Дарма Забановай гэр бүлэдэ үнэн халуун дуранһаа хоёр басагад түрөө бэлэй. Данги­на басагадынь Дарима, Туяна гэжэ нэрэтэйнүүд.

Саяна Сыреновна нютагайн­гаа соёлой байшанда эрхилэгшээр ажаллаһан байна. Нима-Сы­рэн хүгшэн үндэр наһатай болоод, табан жэлэй урда тээ бурхандаа ябаа һэн. Харин хүгшэнэй гэрынь хооһон үлэшоо бэлэй. Арадай иимэ үгэ бии юм: «Хооһон гэр хахара­ад үлэхэ». «Эжынгээ гэрые хооһон байлгажа болохогүй»,- гээд, аяншал­гын гэр болгохо гэһэн бодол Саяна Сыреновнада түрөө. Энэ бодолынь Саянын дүү хүбүүн дэмжэһэн юм.

Саяна хоёр басагадтаяа эжынгээ гэртэ эндэ тэндэнь заһабари хээд, шэб шэнэхэн бараа абажа табяа. Тии- гэжэ найман хүнэй хонохоор гэр болоо. Саяна Забанова айлшадтаа үдэрэй гурба дахин эдихэ хоол бэл­дэдэг юм. Өөрөө гэр байраяа сэбэр­лэдэг. Олон хүнэй багтамаар шэнэхэн эдеэ хоол барилгын аяншалгын гэр болоно.

Моонды Монгол, Росси гүрэнүүдэй хилын хажууда. Эгээл тиимэһээ бүхы Буряад оронһоо, Россиин холын хотонуудһаа Түнхэндэ аяншалха, амархаяа олон зон ерэдэг. Саяна Сыренов­нагай багахан «Аян» гэһэн ама­ралгын гэр айлшадта ехэл хэрэг­тэй.

Саяна Сыреновна гансал өөрөө холо ойгуур суутай бэшэ. Харин хоёр басагадынь Буряад соогоо баһал мэдээжэ. Жэшээнь, ехэ баса­ганиинь - Дарима хонгёо һайхан хо­олойтой, бурханһаа үгтэһэн талаан бэлигтэй, уярма гоёор буряадаараа дууладаг юм. Багань - Туяна данги­на һайхан басаган мүн. Энэ жэлэй «Наадан - Сурхарбаанай дангина» гэһэн мүрысөөндэ Түнхэн аймагаа түлөөлөө юм.

Иигэжэ Саяна Забанова түрэл Түнхэнэйнгөө, Буряад оронойн­гоо аяншалгын талаар хүгжэлтэдэ өөрынгөө багаханшье һаа хубита оруулжа ябахадаа урматай.