Ниигэм 28 sep 2023 743

Аянай шубуудые адаглаха гээ һаа...

Борьёогой талада оршоһон Сагаан нуурта аянай шубууд дулаан ороноо бусахаяа бэлдэжэ байна. Холын харгыда гарахынгаа урда шубуун шонхорнууд тэнхээ тамираа һайжаруулдаг. Олон тоото шубуудай нуурта буужа ерэхые олон зон аалиханаар адаглаха аргатай. Зэдын аймагай захиргаан шубуудай хойноһоо адаглан хараха кабинкануудые тодхоо. Мүнөө тэндэнь һургуулиин үхибүүд олоор ерэдэг болонги.

© фото: Анна Огородник

Борьёогой харууһата талада оршодог Сагаан нуур шубуудай эгээн дуратай газар юм. Үнгэ бүриин 300-гаад шубууд эндэ ерэжэ, холын харгыда ниидэхынгээ урда хүсэ шадалаа нэмээ­дэг, тэнхээ тамир ородог. Олониинь нуур тойроод, уурхайнуудаа түхеэрдэг заншалтай. Шубууд шууяанда дурагүй, тиимэһээ харалгын хэрэгсэлнүүдые холохоно табяа. Ерэһэн зон дурамаар шубуудые адаглан хараха аргатай. Энэ удаа Зэдын аймагай зарим һургуулинуудай шабинар ерээд байгаа. Бе­лоозёрскын дунда һургуулиинхид олон шубуудые мэдэдэг болоо.

Белоозёрскын дунда һургуулиин багша Туяна Галсанова хүбүүдээ асаржа ерэһэндээ баһал баяртай.

Нүүдэл хэшээлнүүд заатагүй хэрэгтэй, ганса шэхээрээ бэшэ, харин нюдөөрөө адаглан хараха­даа, материалаа һайнаар хадуун абана, - гэжэ тэрэ хэлэнэ.

Биологиин зарим хэшээлнүүдээ эндэ ерэжэ үнгэргэдэг тухайгаа үхибүүдшье ехэ урматайгаар хөөрэнэ. Тэдэнэр хараһан үзэһэнөө дундаа зүбшэн хэлсэнэд.

2023 ондо Зэдын аймагай захиргаан Буряа­дай Аяншалгын яаманай грант шүүжэ, энэ газар болбосон түхэлтэй болгохо программа зохёон байгуулаа. Эндэнь бидэ харалгын талмайнуу- дые хэжэ, арад зон зэрлиг амитадта һаалта хэнгүй, дурамаар харан шэртэхэ аргатай. Сагаан нуур дээдэ болон доодо гээд хубаардаг. Хоёр тээ талмайнуудые бариха хэрэгтэмнай 1 сая 700 мянган түхэриг гаргашалагдаа. Һаяхана эндэмнай «Бурприрода» гэһэн эмхи байгаали хамгаалгын, харууһатай газарта яагаад бэеэ абаад ябаха ёһотойб гэһэн мэдээсэлэй стенднүүдые табиһан байна. Апрель һарада барилгаяа дүүргэһээр байтарнай, арад зон эндэ тэндэһээ ерэжэ захалаа. Ганса хабарай үедэ, аянай шубуудай ниидэжэ ерэхэ сагта 2000 гаран зон адаглаһан байна. Ганса аяншалагшад бэшэ, мүн тиихэдэ һурагшад, оюутад, эрдэмтэд, Зэдын аймагай ажаһуугшад ерээ. Мүнөө харана гүбди даа, шубууд дулаан ороноо ниидэхэеэ бэлдэжэ байна. Эдэ шубуудые хараха зон олон боложол байна. Манай захиргаан тусхай график хэжэ, нютагай һургуулинуудай хүбүүд, басагад био­логиин нээмэл хэшээлнүүдые эндэ үнгэргэхэ аргатай. Саашадаашье эндэмнай болбосон түхэлтэй болгохын ажалнууд хэгдэжэл байха. Аймагаймнай бренд болохо аргатай ха юм даа, - гээд, Зэдын аймагай захиргаанай засаг даргын орлогшо Ирина Олхонова хубаалдана.

Үхибүүд хээрэ гаража, нүүдэл хэшээл хэһэндээ ехэ баяртайнууд.

- Биологиин хэшээл ехэ һонирхолтой, ном соо шубуудай зураг хараад, хээрэ хойноһоонь адаглан харахада, һонин даа. Түрүүшынхиеэ иишээ ерээб, ехэ зохид байна. Олон шубуудай нэрэнүүдые мэдэхэ болооб, мэдээсэлэй стенднүүд дээрэ ехэ ойлгосотойгоор бэшээтэй, - гэжэ Алсагай дунда һургуулиин 8-дахи ангиин һурагша Дарья Доржи­ева хэлэнэ.

Аянай шубуудые октябриин 15 болотор адаглан хараха арга байна гэжэ хэлэхэ хэрэгтэй.

Автор: Эрдэни РАДНАЕВ бэлдэбэ

Фото: Анна Огородник