Ниигэм 12 feb 2024 874

Буряад-монгол зурхай февралиин 12-hоо 18 болотор


© фото: Анна Огородник

Февралиин 12, гарагай 2, буряад-монгол литээр 3

Монлам Ченмо хурал. Морин жэлдэ түрэһэн хүнүүдэй заһалай тусхай үдэр. 

3-да гэр байра хушахада, пеэшэн табихада, арьбажуулгын үйлэнүүдтэ һайн. Худаг малтахагүй. 

Амгалан тайбанай, баялигай, малгайн, гуталай, хубсаһанай хэшэг даллага абахада, гахай, хонин, туулай жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн. 

«Хүбүүнэй» үүдэн нээгдэнэ: хүүгэдэй шухала хэрэгүүдые бүтээхэгүй, түрэһэн үдэрыень тэмдэглэхэгүй, гэрһээ холо эльгээхэгүй. 

Энэ үдэр харгыда гарахада, урда зүг руу муу, бэшэ зүгүүд руу һайн. 

Нохой жэлтэндэ һанаһанаа бүтээхэдэ, урагшатай гараг; хонин жэлтэнэй буянай үдэр. 

Үһэеэ абхуулхада – баялигта. 

Февралиин 13, гарагай 3, буряад-монгол литээр 4

Монлам Ченмо хурал. Хонин жэлдэ түрэһэн хүнүүдэй заһалай тусхай үдэр. 

4-дэ бэри буулгахада, аралжаа наймаа ябуулхада, модоор уран дарха хэхэдэ, урагшатай, һайн. 

Амгалан тайбанай, баялигай хэшэг даллага абахада, хулгана, луу, бишэн жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ, һайн үдэр. 

«Сэрэгэй» үүдэн нээгдэнэ: сэрэг хүдэлгэхэгүй, заргалдахагүй. 

Энэ үдэр харгыда гарахада, баруун зүг руу муу, бэшэ зүгүүд руу һайн. 

Морин, могой жэлтэнэй урагшатай үдэр; хулгана, гахай жэлтэнэй буян үйлэдэхэ гараг. Тахяа, бишэн жэлтэндэ муу үдэр, һэргэг ябаха хэрэгтэй. 

Үһэеэ абхуулхада – зүһэ шарай һайжарха. 

Февралиин 14, гарагай 4, буряад-монгол литээр 5

Монлам Ченмо хурал. Бишэн жэлдэ түрэһэн хүнүүдэй заһалай тусхай үдэр. 

5-да холын замда мордоходо урагшатай; наһа барагшые хүдөөлхэгүй, модоор уран дарха хэхэгүй. 

Амгалан тайбанай, ута наһанай, адуу мориной хэшэг даллага абахада, тахяа, үхэр, могой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн. 

«Түрэлнүүдэй» үүдэн нээгдэнэ: түрэл гаралнуудтаяа найрлахагүй. 

Хулгана, гахай жэлтэнэй һайн гараг; үхэр, луу, нохой жэлтэнэй буян үйлэдэхэ үдэр. Морин, могой жэлтэн һэргэг байхые оролдог. 

Энэ үдэр харгыда гарахада, баруун зүг руу муу, бэшэ тээшэ һайн. 

Үхэр, луу, хонин, нохой жэлтэн һэргэг ябахые оролдохо. 

Үһэеэ абхуулхада – баялигта. 

Февралиин 15, гарагай 5, буряад-монгол литээр 6. 

Монлам Ченмо хурал. Тахяа жэлдэ түрэһэн хүнүүдэй заһалай тусхай үдэр. 

Амгалан жаргалантай Дашаниматай (Үлзытэ) үдэр абишиг (Ваан) хайрлахада, һайтар байгуулхада (рамнай үргэхэдэ) һайн. 

6-да амидаралай, ажабайдалай баялигуудые арьбажуулгын хэрэгүүдтэ, аралжаа наймаанда, хүдөөгэй ажалнуудта һайн. Адуу мал, эд бараа хажуу тээшэнь үгэхэгүй. 

Амгалан тайбанай, илангаяа хүүгэдэй даллага абахада, тахяа, үхэр, могой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн. 

«Хэрэмэй» үүдэн нээгдэнэ: гэрэй һуури татахагүй, гэр байра заһабарилхагүй, зөөлгэхэгүй. 

Энэ үдэр харгыда гарахада, зүүн зүг руу муу, бэшэ зүгүүд руу һайн. 

Бар, туулай жэлтэнэй урагшатай үдэр, харин тахяа, бишэн жэлтэнэй буян үйлэдэхэдэ һайн. Үхэр, луу, хонин, нохой жэлтэн һэргэг ябахые оролдохо. 

Үһэеэ абхуулхада – зүһэ шарай муудаха. 

Февралиин 16, гарагай 6, буряад-монгол литээр 7. 

Монлам Ченмо хурал. Нохой жэлдэ түрэһэн хүнүүдэй заһалай тусхай үдэр. 

Амгалан жаргалантай Дашаниматай (Үлзытэ) үдэр абишиг (Ваан) хайрлахада, һайтар байгуулхада (рамнай үргэхэдэ) һайн. 

7-до газар уһатай холбоотой ажалнуудые хэхэдэ, наһа барагшын хэрэгүүдые бүтээхэдэ һайн. Бэри буулгахагүй. 

Амгалан тайбанай, хониной хэшэг даллага абахада һайн. 

«Бэриин» үүдэн нээгдэнэ: бэриин хэрэгүүдые бүтээхэгүй. 

Энэ үдэр харгыда гарахада, зүүн зүг руу муу, бэшэ зүгүүд руу һайн. 

Хонин, тахяа, бишэн жэлтэнэй урагшатай, һайн үдэр; морин, бишэн жэлтэнэй буянай үдэр. Бар, туулай жэлтэнэй чисаа гараг – һэргэг ябаха хэрэгтэй. 

Үһэеэ абхуулхада – хэлэ аманда, хэрүүл заргалдаанда. 

Февралиин 17, гарагай 7, буряад-монгол литээр 8. 

Монлам Ченмо хурал. Гахай жэлдэ түрэһэн хүнүүдэй заһалай тусхай үдэр. 

8-да дайсадаа, далдын муу муухайе дарахада һайн. Холын замда мордохогүй, хээрэ ажал хэхэгүй, гэрлэхэгүй, хубсаһа эсхэхэгүй. 

Амгалан тайбанай, ута наһанай, адуу мориной хэшэг даллага абахада, бар, морин, нохой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн. 

«Үхэлэй» үүдэн нээгдэнэ: наһа барагшын хэрэгүүдые бүтээхэгүй. 

Энэ үдэр «морин үхэхэ, эмээл хухарха» ушарһаа харгыда гарахада муу, илангаяа зүүн зүг руу. 

Үхэр жэлтэнэй урагшатай гараг; бар, туулай жэлтэнэй буян үйлэдэхэ үдэр. Хулгана, гахай жэлтэндэ урагшагүй үдэр, һэргэг байха хэрэгтэй. 

Үһэеэ абхуулхада – наһан утадхаха. 

Февралиин 18, гарагай 1, буряад-монгол литээр 9. 

Монлам Ченмо хурал. Хулгана жэлдэ түрэһэн хүнүүдэй заһалай тусхай үдэр. 

9-дэ худалдаа наймаа ябуулхада һайн. Гэрлэхэгүй, наһа барагшые хүдөөлхэгүй. 

Энэ үдэр амгалан тайбанай, эдеэ унданай, баялигай, адуу малай хэшэг даллага абахада һайн. 

«Үхэлэй» үүдэн нээгдэнэ: наһа барагшын хэрэгүүдые бүтээхэгүй. 

Энэ үдэр харгыда гарахада, урда зүг руу муу, бэшэ зүгүүд руу һайн. 

Луу жэлтэнэй урагшатай, һайн үдэр. 

Үһэеэ абхуулхада – үбшэндэ.

Зурхай Жаргал лама ДУГДАНОВ бэлдэбэ

Фото: Анна Огородник