Фашис булимтарагшадые бута сохиһон арадайнгаа баатаршалгые бидэ хэзээдэшье мартахагүйбди. Түрүү зэргэдэшье, ара таладашье Илалта шэрээлсэһэн үбгэ эсэгэнэрнай, эмгэн эжынэрнай бидэ бүгэдэнэй амгалан тэнюун ажаһуухын түлөө ами наһаяа гамнангүй байлдаа, үргэһэ нойргүйгөөр ажаллаа бшуу. Үнэн бодото түүхые төөрюулхэгүй, совет сэрэгшэдэй, ажалшан арадай мүхэшэгүй зориг харуулһыень һанажа ябаха байха гээшэ манай уялга.
Буряад оронһоо 120 мянга гаран хүн фронтдо татагдаһан. Тэдэнэй 39 мянган хүниинь байлдаанай газарта алдалан унаа. Үшөө 17 мянган хүн һураггүйгөөр үгы болоо. Эрэлхэг габьяа гаргаһан 37 мянган фронтовигууднай орден ба медальнуудта хүртэһэн, тэдэнэй 43 хүниинь Советскэ Союзай Герой, мүн 11 хүн Алдар Солын орденой дүүрэн кавалер болоһон байна. Ара талада ажалай үндэр ехэ дүнгүүдые туйлаһан 80 мянга гаран хүн мүн лэ орден медальнуудаар шагнагдаһан.
Мүнөөдэрэй байдалаар Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнай 28 ветеран Буряад орондомнай ажаһууна. Майн 9-эй һайндэрые угтуулан, тэдэниие амаршалха хэмжээ ябуулганууд эхилэнхэй. Албан тушаалтан болон зохёохы ажалтан гэр гэртэнь хүрэжэ хүндэлэн ёһолно, бэлэг сэлэгүүдые барина, аялга дуу, хатар наада табина.
Илалтын 79 жэлэй ойе мүнөө сэрэгэй тусхай операциин эрхэ байдалда угтанабди. 83 жэлэй саана, 1941 ондо дайгаар ороһон хархис фашистнуудай үзэл баримталһан үлэгдэлнүүдынь дахин һэргэбэ. Тэдэниие һүнөөхэ гэжэ ябаһан баатар хүбүүднай үбгэ эсэгэнэрэйнгээ үльгэр жэшээ дурсан һанажа, эршэ хүсэн түгэлдэрөөр байлдана. Сэрэгшэдтээ үнэн бодото туһаламжа хүргэхын хажуугаар, дайсанаа даража, даагаяа һүүлдэжэ, амиды мэндэ бусахынь түлөө үрэ зүрхэнһөө зальбарнабди.
Тиигэжэ үбгэ эсэгэнэрэйнгээ баатаршалгын үнэн бодото сэнгые тодорхойлхо нангин уялгаяа дүүргэхын хажуугаар, гүрэн түрынгөө нэрэ хүндэ хамгаалхые оролдонобди. Агууехэ Илалтын һайндэр саашадаашье эб найрамдалай һүлдэ болон, Эхэ ороноймнай эршэ хүсэ арьбажуулан байхань болтогой!