Ниигэм 24 jun 2021 624

​Жаргалтай сагые дүтэлүүлэлсээ

Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнай эхилһээр июниин 22-то 80 жэл гүйсэбэ. Шуһата дайнай шэрүүн жэлнүүдтэ бүхы СССР гүрэнэй арад түмэн ара талада ажалай баатаршалга харуулһан түүхэтэй. Бэшүүрэй аймагай ажалшад Эсэгын дайнай үедэ оборонын жасада нилээд ехэ мяха, һү, тараг, талха таряаһаа эхилээд, алта мүнгэеэ тушаажа, Агууехэ Илалта шэрээлсэһэн габьяатай. Тэрэ тоодо Дунда Харлан нютагта ажаһуудаг, хүдөө ажахын ажалай ветеран Даша-Сэдэб Батоцыреновна Дашиева хара үглөөнһөө үдэшэ орой болотор элдэб ажалда хүдэлжэ, Илалтые дүтэлүүлэлсэһэн байна.

Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнай эхилхэдэ, бүхы нютаг нугануудай эрэшүүлэй фронт руу мордоходо, ара талада үбгэд хүгшэд, эхэнэрнүүд болон үхибүүд үлөө hааб даа. Жаахан хүбүүд, басагад хара багаhаа эсэгэ баабайнарайнгаа орондо ажалыень хэжэ эхилээ. Газар хахалжа, талха таряа ургуулжа, намартаа тэрэнээ хуряаха. Адуу малдаа, хони ямаандаа үбhэ тэжээл бэлдэхэ. Юрэдөө, бүхы хара ажал ээмэ дээрээ даажа абаhан юм.

Бэшүүрэй аймагай Харлан нютагай Даша-Сэдэб Батоцыреновна Дашиева дайнай жэлнүүдтэ арбатайхан басаган ябажа, хээгүй ажалынь хомор. Ветеранай хэлэһээр, хээгүй ажалынь үгы. Хара багаһаа талха таряанай тарилгада, газар хахалалгада ябалсаа.

Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнай дүүрэхэдэ, Даша-Сэдэб Батоцыреновна нютагайнгаа колхоздо hаалишанаар хүдэлдэг болоо. 45 жэлэй туршада, наhанайнгаа амаралтада гаратараа, мал ажалда ябаа. Мүнөө Даша-Сэдэб хүгшөөдэй 91 наhанайнгаа үндэр дабаан дээрэ ябана.

- Дэлхэй дээрэ, гүрэн дотор боложо байhан hонинуудые радиогоор шагнаад байдагби. Дэлхэй дээрэ, Ород гүрэн дотор юун боложо байһые хуу мэдээд, шагнаад һуунаб даа. Ямар гоё саг ерэнхэйб даа, эдеэгүй юумэеэ эдижэ, үмдөөгүй хубсаһаяа үмдэжэ ябанабди, - гэжэ Даша-Сэдэб Батоцыреновна һаналаараа хубаалдана бэлэй.

Даша-Сэдэб хүгшэнтэй хөөрэлдэжэ байхада, хүйтэ нойтониие, үлэн хооhониие дабажа гараад, урмаа хухарангүй, амгалан байдал тогтооhон агууехэ үеын зон иимэл байгаал даа гэжэ хэлэхээр. Тэдэнэйл хүсөөр, тэдэнэйл ажалай ашаар баяр жаргалтай саг мандажа ерээ.

Автор: Эрдэни РАДНАЕВ