​Буряадай ажаһуугшад хүүгэдээ хаана амааруулнаб?

Зунай зулгыхан гурбан һара сахилгаан түргөөр үнгэрһэн шэнги. Һаял хүүгэднай зунайнгаа амаралтада гарахань гэжэ байһан аад, мүнөө шэнэ һуралсалай жэлдэ бэлдэжэ, хүл хөөрсэгэнөөн болоно. Байгша ондо ехэл хура бороотой байжа, хүйтэн зун болоо. Уһа голдоо ошожо сэнгэхэ үдэрнүүдшье хомор байгаа. Тиигэбэ яабашье, хүн бүхэн нэгэ хэды дахиншье һаа, Байгал далайнгаа эрьедэ гү, али нютаг нугынгаа аршаанта горхонуудта умбажа сэнгэһэн байха даа. Хорон хамшагай дэлхэйгээр тараһанһаа боложо, хоёрдохи жэлээ амаралтын газарнууд дүүрэн хүсэндөө ажаллажа, хүүгэдые амаруулха аргагүй. Иимэ сагай тохёолдоод байхада, жаахан хүүгэдээ ямар арга бэдэржэ, хаана амаруулаабта гэжэ гэртэхинһээ болон өөһэдһөөнь асууһан байнабди.

Сергей Намжилов:

- Бидэ Москвада байдагбди, хоёр хүбүүн, нэгэ басагатайбди. Басагамнай 3-дахи ангиин болоо, харин дунда хүбүүн ерэхэ жэл һургуулиин шаби болохо, одхомнай - сэсэрлигтэ. Хүүгэдэй лагерта үхибүүдээ 21 үдэрөөр нэгэтэшье эльгээжэ амаруулаагүйбди. Гансал өөһэдөө гэр бүлөөрөө нютаг орон дотороо ошожо амардаг гээшэ аабзабди. Тиихэдэ хоёр жэлэй нэгэ удаа түрэл нютагаа эрьежэ, өөһэдөө хүсэ шадал абангаа, хүүгэдээ тоонтотоёо танилсуулдаг гээшэбди. Эгээл мүнөө жэл түрэл Буряадайнгаа гоё һайхан байгаалиин нюрууда, нангин Байгал далайнгаа эрьедэ хүрэжэ амараад, гэртээ ерээд байнабди. Түрэл нютагай шарай, мүн агаарыншье гоё даа.

Номина Субботина:

- Бүри эхин ангиин һурагша байхадаа, хүүгэдэй амаралтын газарта ошодог һэм. Багахан байхадаа амарһанаа һайнаар һананагүйб, харин 4-дэхидэ ороходоо, Дээдэ Онгостойдо амарһанаа тон бүхөөр хадуужа абааб. Тиихэдэ ехэ олон нүхэдтэй болооб, мүнөөшье болотор бэшэлсэдэг, заримантайнь уулзадагбди. Байгал далайн эрьедэ хэдэн хоногой туршада һорилго хэхэеэ ошодог хүм. Би өөрөө һур харбалгаар бэеэ һоридог гээшэб. Тэндэ нүхэдөөрөө тамирай талаар һорилго хэбэшье, амарха саг олдодог даа. Хоёр жэлэй туршада тиишээ ошожо амарха аргагүй һэн дээрэһээ, бидэ хүдөө нютаг, эжы абынгаа тоонтодо ошожо амарнабди. Нажарай эхиндэ абынгаа түрэһэн нютаг Хэжэнгэ айлшалаабди, удаань эжынгээ нютаг - Хурамхаанда амараабди. Юрэдөө, амаржа, шэнэ газараар ябажа, танилнуудтай боложо байхада, ехэл һайшаагдадаг.

Сарюна Эрдынеева:

- Һуралсалай жэлэй эхиндэ ехэ хүбүүн Намсараймнай Бүхэроссиин хүүгэдэй түб «Орлёнок» ошохо гэжэ бэеэ бэлдэжэ байна. Зунай эхиндэ «Байкальский бор» гэһэн хүүгэдэй лагерьта ошожо амараад, ехэл һайшааһан юм. Харин бага хүбүүн Түмэн гэртээ, хүгшэн эжы абынгаа дулаахан дүхэригтэ зунайнгаа амаралта үнгэргэбэ. Томо болоходонь, мүн лэ лагерьта ошожо амарха саг ерэхэл даа. Би өөрөө һургуулида һураха үедөө хүүгэдэй амаралгын газарта ошожо амарһанаа мүнөөшье болотор дулааханаар һанажа ябадаг гээшэб. Түхэреэн жэлэй туршада үргэн оронойнгоо эдирхэн хүүгэдые суглуулжа амаруулдаг «Океан» гэһэн түбтэ ошожо амарһан байнаб. Эдирхэн наһандаа хараһан үзэһэншни зүрхэ сэдьхэлдэшни, бүхы наһандашни һайханаар һанагдаха. Тиимэһээ хүүгэдээ амаралтын газарнуудта эльгээжэ байха хэрэгтэй.

Татьяна Гармаева:

- Гурбан хүүгэдэймнай ехэ хоёрынь хоёр жэл хойно хойноһоонь хүүгэдэй лагерта амараа һэн. Һүүлэй гурбан жэлэй туршада хүдөөдэ хүгшэн аба, эжыдээ болон хуряахайтандаа айлшалангаа, амаралтынгаа үдэрнүүдые үнгэргэбэ. Зундаа хүдөөдэ байхада, бэе махабадта ехэл һайн нүлөө үзүүлдэг. Бидэ өөһэдөө хүдөөһөө гарбалтай һэн хойноо, тиигэжэ хэлэхэ, зэргэсүүлхэ аргатайбди. Хотодо ажаһуудаг зарим нүхэднай хүдөөдэ гэр байрагүй, танил түрэлгүй байхадаа, хүүгэдээ амаруулха газар бэдэржэ зободог. Заримдаа хайратай шэнги болодог.