​​«Буряад үнэнэй» шогуудһаа: хүрьгэн хүбүүнэй гэнэдэл

Буряадай мэдээжэ уран зохёолшо, олониитын элитэ ажал ябуулагша Ц.Ж.ДАМДИНЖАПОВАЙ түрэһөөр 110 жэлэй ой гүйсэбэ. “Буряад-Монголой үнэн” сониной редактораар, “Правда” сониной сурбалжалагшаар, Буряадай номой хэблэлэй директорээр, республикын соёлой сайдаар, Монгол орондо СССР-эй элшэн сайдуудай тусхай газарта зүбшэлэгшээр хүдэлһэн намтартай.

Мүнөө Цырендоржи Дамдинжаповай «Нүхэд тухай дурдалга” (1977 он) гэһэн номһоо “Аха нүхэр, ахамад хүн” найруулгын шогтой хэһэгүүдые шэлэн толилбобди.

Хүрьгэн хүбүүнэй гэнэдэл

Намсарайтан Хоцадаа Гутабтан гэжэ айлай ехэ басаган болохо Бальжит хүүхэниие эрижэ, бурхандань аглаг торгон аюуша хадаг табюулаа бэлэй. Хүрьгэн хүбүүн хадамайдаа айлшалха ёһотой. Зунай һайхан саг һэн ха. Дороо хүнды ехэтэй, дээхэгэр, һэрюун зуһалангай модон гэртэ Гутабтан һуудаг байба. Морёо сэргэдэнь уяад, сумаатай хэшэгээ гэшхүүр дээрэнь табижа, хүрьгэн хүбүүн зүрхэдэн, гэртэ ороод, мэндэ амарые хүндэтэйгөөр мэдүүлхэ тэдыдэнь, гэнтэ юумэ “нярд”, “пярд” гээд, хүрьгэн Хоца үгы болошобо. Гайхалаа дүүргэжэ, хүсэд ойлгожо үрдеэгүй байтарнь, Хоцамнай гэрэй оёор дороһоо үндыжэ, өөдөө абиран гаража ерэбэ.

Гайхаһандаа, эшэһэндээ, Хоцамнай улаабтар дээрээ уб улаан шатаар толоржо байгаа һэн гэхэ. Энэ юун болоо гээшэб гэбэл, хоёр палаанха сүмэржэ, Хоцые тэрэ доронь доошонь унагаажархиһан байгаа. Энэ үеэр Хоца Намсараеваймнай һамган болохо Бальжит хүүхэн хүхэ модон болотороо энеэгээд, газаашаа гүйжэ гарашоо бэлэй.