​Байгал далай сахин хамгаалха хэмжээнүүд тухай Иван Альхеев Юлия Дагданова хоёр хөөрэбэ

Буряад Уласай Засагай газарай Түрүүлэгшын орлогшо Иван Альхеев болон Москва хотодо Буряадай түлөөлгын газарай хүтэлбэрилэгшын орлогшо Юлия Дагданова «Сенеж» гэһэн хүтэлбэриин мастерскойдо хабаадаа. Тэдэнэр Байгалай дэбисхэрэй можо нютагуудай хүгжэлтэ болон далайн экосистемэ хамгаалха хэмжээнүүд тухай зүбшэн хэлсэбэ. Эхэнэрнүүдэй Евразиин гурбадахи форумой хэмжээндэ дискусси октябриин 8-да үнгэргэгдөө.

Байгал тойроод байһан дэбисхэрэй ажаһуугшад болон олзын хэрэг эрхилэгшэдтэ ямар хизаарлалтанууд, хорюулнууд абтанхайб гэжэ Иван Альхеев хөөрэбэ. Жэшээнь, Байгалай байгаалиин дэбисхэр 22 сая гектар юм – эндэ экологическа экспертизэгүйгөөр шэнэ объектнүүдэй барилга болон һэльбэн шэнэдхэлгэ хорюултай. Түбэй экологическа газар 5 саяһаа дээшэ гектар эзэлдэг. Эндэ хориһон 26 хэмжээн абтанхай, тэрэ тоодо, хүдөө нютагуудһаа гадуур объектнүүдэй, харгын, линейнэ объектнүүдэй барилга хоригдоно. ЮНЕСКО эмхиин баялиг болохо Байгал далай шадар 5 сая гектарһаа дээшэ газар бии. Эндэ газар эзэлхэ дансатай болохо хоригдоно. Гэхэтэй хамта, Буряад Уласай Засагай газарай Түрүүлэгшын орлогшо Байгал шадарай аймагуудта экологическа байдал хубилгаха талаар хэгдэдэг ажал тухай тэмдэглэбэ.

- Ородой Холбоото Уласай Юрэнхылэгшын даабаряар 2021 онһоо 2021 он болотор федеральна бюджедһээ сэбэрлэлгын түхеэрэлгэнүүдэй һэльбэн шэнэдхэлгэ болон барилгада 14 миллиард түхэригһөө дээшэ мүнгэн һомологдонхой. Тиихэдэ «Чистая страна» гэһэн федеральна түсэлдэ бог шорой хаяһан 5 газар оруулагдаа. Байгша ондо Баргажанай Адагта бог шорой хаяһан газар сэбэрлэхэ талаар ажал эхилээ, 400 сая дээшэ түхэригэй хэлсээн баталагданхай. Энэ ажалаа гараха жэлдэ үргэлжэлүүлхэбди, бог шорой хаяһан хоёр газар сэбэрлэхэ гэжэ түсэблэгдэнэ. Саашадаа бог шорой хаяһан үшөө 6 газар усадхаха талаар асуудал түсэлдэ оруулха гэжэ ажал ябуулагдана. Аяншалга хүгжөөлгын талаар Байгалай хойто, зүүн, урда бэе (энэнь далайн эрьеын 60%-һээ дээшэ хубинь болоно) Буряадта оршоно. Энэ дэбисхэр 2035 он болотор аяншалгын хүгжэлтын талаар стратегидэ оруулагданхай, - гэжэ Иван Альхеев тэмдэглэбэ.

Москва хотодо Буряадай түлөөлгын газарай хүтэлбэрилэгшын орлогшын хэлэһээр, шэнэ «ногоон» технологинуудай болон Байгал тухай шэнэ хуулиин ашаар можо нютагай хүгжэлтэдэ шэнэ амисхал оруулагдаха.

- Инвестициин эдэбхи тухай хэлэхэ болоо һаа, һүүлэй жэлнүүдтэ «ногоон» элшэ хүсэн хүгжэнэ. 115 МВт хүсэтэй зайн галай наранай станцинууд баригданхай. Энэ шэглэлээр ехэ ажал хэгдээ. Манай инвесторнууд саашадаашье байгаалидаа гамтайгаар хандажа, ажалаа эрхилхэ гэжэ найданабди. Буряад уласай үүргэ хадаа – гурбанай нэгэдэл болоно: энэ хадаа оршон тойрон байгаали, хүн ба эдэй засаг. Манай зорилго хадаа ерээдүйн уг залгаашадта Байгал далайнгаа онсо экосистемэ хамгаалжа жамжуулха, - гэжэ Юлия Дагданова онсолоо.

Шухала энэ асуудалаар зүблөөндэ Эрхүү можын түслөөлэгшэд хабаадалсаа. Тиихэдэ «Заслуженный отдых» гэһэн АНО-гой захирал, «Мастера гостеприимства» түсэлэй илагша, «Женщина-лидер» гэһэн программа дүүргэгшэ Елена Алиева болон бусад хэмжээ ябуулгада оролсоо.