​«Алтан гэрэлэй» туяа доро

Газар дэлхэйн алишье талада ябабал, аха дүү буряадтаяа ушарха аргатайт. Һүүлэй хэдэн жэлэй туршада, илангаяа залуушуулнай арга боломжо бэдэржэ, нютагһаа холуур ажамидарха баатай болоно. Гүрэнэйнгөө томохон хотонуудаар һуурижахаһаа гадна, хари гүрэнөөр буряадуудай алтан таһардаһан ажамидардаг байһаниинь мэдээжэ. Хүйһөөрөө холбоотой түрэл нютагһаа холо байхадаа, тэдэнэр бэе бэетэеэ эблэржэ, дүтын харилсаатай байдаг гээшэ. Эхэ ороноймнай зүрхэн болохо Москва хотодо ажаһуудаг буряадууд ехэл эбтэй эетэй, ходол сугларжа, элдэб хэмжээ ябуулгануудые үнгэргэжэ байдаг гэжэ дууладагбди. Тэндэхи буряадуудай һайгаар хүүгэдэй «Алтан Гэрэл» гэһэн нэгэдэл байгуулагдаад, урагшатайгаар ажаллана.

Хизаарлагдаһан үедэ

Энэ дэлхэй дээрэ нэгэшье юумэн миин тохёолдодоггүй гэжэ арад зон хэлсэдэг гүб даа. Ямаршье үйлэ ушар һайн, муу талатай. Дэлхэйн арад зониие мүнөөшье болотор хүлгүүлжэ байһан халдабарита үбшэнэй тарахада, ажабайдалаймнай урасхал эгсэ хубилаа. Энээнһээ боложо, хэды дахин бүхы юумэн хаагдаа һэмнай даа. Тэрэл үедэ Москвада ажаһуудаг залуушуул дундаа хэлсэжэ, хүүгэдэй «Белая жирафа» гэһэн түб байгуулаад, өөрынгөө багашуулые һамааруулха гэжэ шиидэбэд. Уданшьегүй бүхы юумэн өөрынгөө һуурида оробо. Тиигэжэ шэнээр зохёогдоһон түбэй ажаябуулга тогтоогдоһон байна. Хэдыхэн сагай үнгэрхэдэ, үнөөхил залуушуулнай булта уулзажа, хүүгэдээ танилсуулангаа, нэгэ хэмжээ ябуулга үнгэргэе гэжэ шиидэбэ. Тиигэжэ Москва хотодо ажаһуугаа буряадууд хүүгэдээ абажа, “Сэлэнгэ” гэдэг ресторанда сугларжа, дуу шуутай, ёохор наадатай һайндэр үнгэргэбэ.

- Түрүүшын уулзалга үнгэргэхэдэмнай, «Сэлэнгэ» гэһэн арадай соёлой түбэй ударидагша Донара Гэрэлтуевна Гордоева дэмжэжэ, туһа хүргэһэн юм. Тэдэнэй дулаахан гуламтада сугларжа, арадайнгаа наадан - ёохороо хатаржа, уянгата дуунуудаа хангюурдажа, ехэл һайхан үдэр үнгэргөөбди, - гэжэ «Алтан Гэрэл» гэһэн түб байгуулагшадай нэгэн Арюна Борхонова тэмдэглээд, юундэ «Алтан Гэрэл» гэжэ нэрлэһэн тухайгаа тайлбари үгөө бэлэй.

Анха түрүүн ородоор «Белая жирафа» гэжэ түбөө нэрлэһэн аад, һүүлдэнь өөһэд хоорондоо хэлсэжэ, буряадаараа «Алтан Гэрэл» гэжэ нэрлээ. Буддын һургаалай Дхармачакара хүрдэһөө жэшээлэн, түбэйнгөө һүлдэ тэмдэг зохёогоо. Алтан гэрэл гэһэн һайхан нэрынгээ түрүүшын үзэгүүдые тэрэ һүлдэ тэмдэгтээ оруулаа. Үнэхөөрөөшье, энэ түб алтан гэрэлдэл олон жэлдэ туяаржа, дулаахан ульһа сасажа байг лэ даа.

Түбэй дэргэдэ

Эдир жаахан хүүгэднай үндэһэн соёл уралигтаяа талаан бэлигтэй бэрхэ багшанарай ударидалга доро танилсана. «Алан гоа» гэһэн хатарай студиин багша Лолита Парпиева (Догданова) хүүгэдтэ буряад хатарайнгаа нюусануудые нээжэ үгэнэ. Үнжэгэн сагаан эхын хэлэнэйнгээ баялигта багша Соёлма Санжиева һургана. Буряадтаа мэдээжэ дуушан, олон тоото урилдаануудай илагша Аюрика Доржиева хүүгэдые аялгата буряад дуунуудые дуулуулна. Иигэжэ Буряад оронһоо холо, хуби заяанай эрхээр хариин газарта тоонтотой буряад хүүгэднай элинсэгүүдэйнгээ соёл уралигтай танилсана. Хүгжэм дуунда һурахаһаа гадна, хара багаһаа хойшо нүхэсэнэ - энэ наһандаа ээм мүрөө дүнгэлсэн ябахань лабтай.

Бүлэг залуушуулай эдэ бүхы ажаябуулгые Москва хотодо Буряад Уласай бүрин эрхэтэ түлөөлгэтэ газарай мэргэжэлтэд ехэтэ дэмжэнэ, туһа үзүүлнэ.

Эльгэн тоонто нютагтаяа холбоогоо хэзээ- дэшье таһалангүй, үри хүүгэдээ буряад оршон байдалда хүмүүжүүлхэ гэжэ оролдожо байһан залуушуулда доро дохимоор даа. Уг шуһаа алдангүй, мянгаад жэлые һэтэ дабажа, энэ болотор хүрэжэ ерэһэн элинсэгүүдэйнгээ үнэтэ заабари, һургаал хадаглан, саашадаа буряад арад ядамаггүй хүгжэн һалбаржа байхань дамжаггүй.