Баргажанай шасаргана

Шасарганын жэмэс хүнэй бэедэ ехэ туһатай, урданай сагта эм дом хэхэдээ хэрэглэгдэдэг байһан тухайнь түүхэтэ дансанууд соо бэшээтэй. Энэ ургамал ехэ түргөөр олон болодог, шэрүүхэн уларилда даданги байхадань, хойноһоонь ехэ харалган хэрэггүй. Энэ жэмэс олон эмүүдэй бүридэлдэ оруулагдадаг юм.  Витамин С ехэтэй байхадань,  бэеын элүүр энхэ байдал дээшэлүүлхын түлөө зон уудаг, эдидэг байна. Ганса суглуулхань бэрхэтэй бшуу даа. Модохонуудынь хадхууртай, улаан гараараа жэмэсүүдыень шууяса суглуулжа бирахагүйш. Александр Новокрещенных Душелан нютагта мал харууһалдаг байхадань, Уро нютагай гулваа Анатолий Ёлшин шасаргана тарихыень дурадхаа. Александрта гүрэнэй тусхай программада орохо хэрэгтэнь саарһа дансануудыень нютагай захиргаан бэлдэлсээ. Тиин нютагтаа шасаргана һуулгажа, үйлэдбэри хэхыень даалгаа. Энэ ушараар захиргаанай талаһаа тусхай газар амяарлагдажа үгтөөд, тиишэнь хадын уһа урадхуулха арга хэгдэhэн байна.  

Александр гурбан баатар хүбүүдтэй, ашанартай юм. Тэдэнь сүлөө сагтаа ерэжэ, абадаа хамһалсадаг. Ажалаа гуримшууланхай, хүн бүхэн өөрын уялгатай. Одхон Михаил хүбүүниинь модохонуудые уһалдаг юм. Нэгэ модондо хорин литр уһан хэрэгтэй. Мүнөө уһаяа өөрын худагһаа абана. Удахагүй  нютагай захиргаан уһа урадхуулжа эхилхэдэнь, ажалынь хүнгэдхэгдэхэ ёhотой.

-Ямаршье ажал хэхэдээ, үнэн зүрхэнһөө, дуратайгаар хэхэ хэрэгтэй. Би өөрөө казах үүлтэрэй мал үдхэнэб. Манай нютагай гулваа Анатолий Александрович ехэ урагшаа һанаатай, гүнзэгы бодолтой, саашанхи байдалаа хэдэн жэл урид хараад байдаг хүн гээшэ. 3 гектар талмайда шасаргана таригдажа байна. Модохонуудые Сэлэнгын аймагай Тохойһоо асараабди. Уһалха хэрэгсэл мэнэ бүтэхэ. Амар болохо.  Шасаргана гурба-дүрбэн жэлэй үнгэрхэдэ,  жэмэс элбэгээр үгэдэг болохо ёһотой. Тэрэ саг болотор жэмэсээ суглуулаад, хүргөөд,  өөрын болон хүршэ аймагуудаар наймаалхабди. Мүнөө урдамнай ехэ ажал хүлеэжэ байна. Жэмэс хүргэлгын оньhон түхеэрэлгэ абахабди. Хүргэдэг хэрэгсэлнүүдтээ байра бариха хэрэгтэй. Газар элирүүлэгдэнхэй, үбһэнэй үе болотор һуурииень табихабди. Энэ хэрэгтэ гүрэнэй туһаламжада найдаха байнабди, – гээд, Александр Новокрещенных түсэбүүдээрээ хубаалдаа һэн.