Мэргэжэлтэдэй дунда
Тэнгэриин оройһоо шэртээ һаа, ногоон хүнжэлөө сэлиһэн үлгэн дэлхэймнай үзэсхэлэн һайханаар харагдаха һэн ха. Автобусай сонхооршье үргэн нэмжээ тала, хада гүбээнүүд зураг шэнгеэр зурын үнгэрнэ. Түгнын талаар табилуулжа ябахадаа, Аглаг үндэр Ахын үзүүр хүбүүдэй нэгэн Баир Балданов дабташагүй хонгёо хоолойгоороо бүгэдэндэ мэдээжэ “Тоонто нютаг” дуулажа эхилбэ. Нэгэ автобус соо ябаһан жюриин гэшүүд хойноһоонь дахаад хангюурдажа мэдэнэ:
“Аляа хүхын дуун урин дуудаад,
Аяар холоһоо ерээб шамдаа...”
Эгээл энэ үедэ тоонто нютагайм хажуугаар, Түгнын шулуун нүүрһэнэй уурхайн дэргэдэ ябаабди. Түрэһэн газараа тэбэреэд хэбтэшэхэ, ерэнгээ ерээб гээд үлэшэхэ хүсэл гансата зосоохиием эзэлээ бэлэй... Гунга Чимитов Анатолий Андреев хоёрой суута зохёолһоо эхи абаад, Ага хүрэтэр аялгата һайхан буряад дуунууднай замхаагүй юм. Буряад соёлой хүгжэлтэдэ бүхы наһаяа зорюулһан Нина Токуренова Дарима Дугданова хоёр түрүүтэй жюриин гэшүүдэй бүридэлдэ дээрэ дурдаһан “Бэлиг” түбэй захирал Баир Балданов, суута модельернүүд Игорь Сарапулов, Руфина Уюина, эрдэмтэ багшанар Аюна Дылгырова, Светлана Ошорова, Гунсыма Бадуева, Цырендолгор Бадмацыренова, Буряадай Уран зураашадай холбоониие толгойлогшо Евгений Болсобоев, Буряадай хүдөө ажахын яаманай мэдээсэлгын-методологическа түбэй захиралай орлогшо Эржена Цырендоржиева, координаторай үүргэ дааһан Дарима Дымчикова гэгшэд ябаа. Буряадай Үндэһэтэнэй музейн дарга Татьяна Бороноева бүхы гэшүүдые нэгэдүүлэн ударидаа. Ёһотой дээдын гарай мэргэжэлтэдэй дунда ябалсаха гээшэ ехэ хүндэтэй мүртөө харюусалга ехэтэйшье гээшэ. Гурбан үдэрэй туршада аха дүү мэтэ түрэлэй болоһон шэнги байгдаа. Уһа мүрэн шэнги уянгата дуунууд урдан зэдэлжэ, сэдьхэл хөөрэнги ябагдаа. Һүниин тэн багаар Ага тосхон хүрэ- хэдэмнай, “Алтарганын” аятай оршон угтаа.
Үглөөдэрынь 10 шэглэлээр болоһон урилдаануудаар жюриин гэшүүд таража, ажалаа хэһэнэй удаа Агын түб стадион соо зарлагдаһан “Алтаргана” нааданай нээлгын баярта уулзаа. Үй түмэн зониие багтааһан стадион соо парад соносхогдожо, эгээл эхиндэнь жюриин гэшүүдые – шүүгшэдые уриһан байна. Удаань бүхы делегацинууд гараа.
Агын ажаһуугшад урматай
Бүгэдэ Буряадай “Алтаргана” наадан мэдээжэ шалтагаанаар хоёр жэлээр хойшолуулагдаа гээшэ. Энэ наада эмхидхэлгэдэ бүхыдөө миллиард шахуу түхэриг һомологдожо, ехэ гэгшын бэлдэлгэ ябуулагдаһан байна. Юрын зоной һанамжаар, энэ наадан ехэ хэрэгтэй юм байна. Хүн зониие эмхитэй журамтай болгоно, гэр тойроноо заһалгада түлхисэ үгэнэ. Илангаяа Ага тосхоной түбтэ оршоһон эмхи зургаануудай бүхы байшангууд гадар талаһаа шэнэлэгдээ, шэрдэгдээ, Агын Арбатшье байгуулагдаа. Юрэдөө, нютагай шарай һэргээ, улад зониие һэрюулээ болоно.
Агын ажаһуугшад “Алтаргана” наада нютагтаа гурбадахияа даан абаа. 2002 болон 2012 онуудта болоһон нааданда Буряадай Толгойлогшо Агада нюураашье харуулаагүй юм. Тэрээндэнь Агын ажаһуугшад гомдолтой байһан. Харин энэ удаа Алексей Цыденовэй бэеэрээ ерээд байхадань, нютагаархид ехэтэ баярлаа. Энэмнай хүндын тэмдэг болоно ха юм даа.
Дэлхэй дүүрэн тараһан буряадуудай уулзалгын ехэ баяр болобо гээшэ. Саашадаа Бүхэдэлхэйн буряадуудай наадан гээд нэрлэгдэхэ тухай эмхидхэлэй хороон руу дурадхал оронхой.
Аяар гурбан алтан медаль – «Буряад үнэндэ»
“Алтарганын ”хэмжээн соо “Алтан саг” гэжэ сэдхүүлшэдэй ажалнуудай дунда урилдаа үнгэргэхэ тухай дурадхал анха түрүүн Амгалан Базархандаев оруулһан юм. Тэрээндэнь ехэ баяртай байдагби гэжэ “Толон” сониной толгойлогшо Цыцык Тумуровна тэмдэглэнэ. Урид 100-гаад ажал нэгэ дороо хинан шалгадаг һаа, электрон хэблэлнүүдые, тэрэ тоодо телевидениин болон радиогой ажалнуудые амяарлаһан сагһаань ехэ зохид болоо.
Жюриин гэшүүдэй дунда бүхы наһаараа сэдхүүлшэнэй ажал хэһэн Монголой соёлой габьяата ажал ябуулагша, 80 наһатай Мүнхын Шийрав абгай оролсоо. Тэрэ Монголой буряадуудай дунда ехэ хүндэтэй хүн юм. Хүршэ ороной Ехэ Хуралай гэшүүн боложо, түрүүшын Гол хуули баталалсаһан намтартай. Нагаса эжынь Зүдхэлиин Нарин нютагһаа гарбалтай байһан. Үндэр наһанай эрмэг гэшхэһэн тула угайнгаа замаар ябаад, нагасанарайнгаа орон нютагые мүргэн хүндэлөөд ерэхэ гэжэ зүдхэһэн байна. Тиихэ зуураа “Алтан сагта” оролсожо, ехэ зүйтэй зүбшэлнүүдые хэлээ. Ленин Мэндхүү гэжэ Монголой Үндэһэтэнэй телерадиокомпаниин сэдхүүлшэ мүн лэ жюриин гэшүүдэй бүридэлдэ ороо. Агын “Толон” сониной редактор, урин сэбэр Дарима Базарова, “Усть-Ордын үнэн” сониной редактор ябаһанаа, мүнөө ород хэблэл даажа абаһан уян нугархай Надежда Могзоева гэгшэд мүн лэ сэгнэлтын ажал даажа абаһан байна.
Ехэ урилдаан эрхим авторые элирүүлгэдэ болоо. Табан хүдэлмэринүүдһээ тон һайнииень элирүүлхэнь бэрхэтэй. “Буряад үнэн” сониной сэдхүүлшэн Булат Бадмаевай хүдэлмэри эндэ ехэ үндэрөөр сэгнэгдээ. “Энэ залуу хүбүүнэй ажалнуудые ехэ дуратайгаар уншадагбди. Урилдаанда ябуулһануудһаа бүри һайн толилолгонууд байдаг”, - гэжэ Цыцык Тумуровнагай хэлэхэдэ, зосоом наран гараһандал болоо - хүршэ можонуудта манай ажал анхаралтайгаар харана ха юм даа гэжэ тобшолол хэгдээ. “Усть-Ордын үнэн” гансаараа шахуу бэлдэжэ байһан Намжилма Цыденова, “һүниин тэндэшье һэрюулбэл, алдуу гаргангүй бэшэхэ аргатай” “Толон” сониной Долгор Раднабазарова, дүршэл ехэтэй Нордоп Бабуева, Валентина Цыренжапова гэгшэдэй ажалнууд мүн лэ һонирхолтой байгаа.
“Алтан саг” урилдаанай аяар гурбан алтан медаль “Буряад үнэн” Хэблэлэй байшан руу ерээ. Зуун жэлэй түүхэтэй “Буряад үнэн” сониниие дэмжэһэндэнь ехэл уярмаар байгаа. Хэжэ байһан ажалнай сэгнэгдэнэ гэһэн мэдэрэлтэй бусааб.
PS: Агын дэбисхэртэ буухатай сасуу “Толон” сонинойхид тодон абажа, эхэ нютагтаяа танилсуулаа. Эжы мэтэ энэрхыгээр угтаһан Цыцык Тумуровнада баяраа мэдүүлхэ байнаб! Һайн даа! Саашанхи дугаарнуудта “Толон” сонин тухай, һонирхолтой уулзалганууд тушаа заатагүй бэшэхэб.