Ниигэм 26 oct 2022 716

Удхатай уулзалга

Байгша оной октябриин 19-дэ “Буряад үнэн” Хэблэлэй коллектив Д.Банзаровай нэрэмжэтэ Буряадай багшанарай ехэ һургуулиин оюутадтай уулзалга үнгэргэбэ. Тус уулзалга буряад хэлэнэй  заншалта һарын шугамаар эмхидхэгдээ юм. Багшанарай ехэ һургуулиин түб байшан дотор “Буряад үнэнэй”  ажаябуулгатай танилсуулһан үзэсхэлэн дэлгээгдэжэ, багшанарай, оюутадай бага бэшэ һонирхол түрүүлээ. Буряад хэлэн дээрэ хэблүүлэгдэһэн номуудые, сэдхүүлнүүдые худалдан абаха,  “Буряад үнэн” сониноо захил хэхэ дуратайшуулшье олдоо.

Хэблэлэй байшанай түүхын хуудаһануудтай, мүнөөдэрэй ажаябуулгатай,  саашанхи хараа түсэбүүдтэй  захирал Даши-Доржо Болотов танилсуулһан байха юм.  Даши-Доржо Найманович өөрөө Д.Банзаровай нэрэмжэтэ Буряадай багшанарай ехэ һургуулида һуража, улаан дипломтойгоор тэрэнээ дүүргэһэн юм. Оюутан хаһа тухай тэрэнэй дурсалганууд сугларагшадай тон ехэ һонирхол татаа гээд эли.  Нэмэжэ хэлэхэдэ, Даши-Доржо Болотов  4-дэхи курсын оюутан байхадаа, “Буряад үнэн” сониндо хүдэлжэ эхилһэн намтартай.

-Багшамни, профессор Дашинима Доржиев, дээдэ һургуулияа үшөө дүүргээдүй байхадамни, сониной харюусалгата секретаряар тиихэ үедэ хүдэлжэ байһан Туяна Владимировна Самбяловада эльгээһэн байгаа. Буряад хэлэн дээрээ бэшэхэ ульһатай хүбүүн гэжэ һанаһан байжа болоо хаш. Тиигэжэ минии сэдхүүлшын зам эхиеэ абаһан юм. Хэһэн ажалайнгаа түлөө салин абадаг байгааб, тэрэмни эрдэмэй орьёл өөдэ “абиржа” ябаһан намда  яһала ехэ туһа, нилээд һайн нэмэлтэ боложо үгэдэг байгаа, - гэжэ тэрэ һанан дурсаба.

Мүнөөдэр Буряадай багшанарай ехэ һургуули урданайнгаа ёһо заншал алдаагүй,  буряад хэлэ бэшэг заадаг  дүй дүршэлтэй  мэргэжэлтэдээрээ, урагшаа һанаатай  оюутадаараа  омогорхон байдаг. “Буряад үнэн” Хэблэлэй байшанай ахамад редактор Даши-Доржо Болотов оюутадта хандахадаа, буряад хэлэеэ, арадайнгаа уран зохёол һайнаар шудалжа, ёһотойл мэргэжэлтэд болохыень хүсэбэ.

-Манай уласай байгаа сагта буряад хэлэнэй мэргэжэлтэд ажаябуулгын элдэб һалбаринуудта тон хэрэгтэй байхань дамжаггүй. Түрэл хэлэеэ мэдэхэ хүн ажабайдалай шэрүүн долгиндо дайруулхагүй, бата бэхи этигэл найдабаритай, дали жэгүүр ургаһандал ябаха. Таанадай дундаһаа  ерээдүйдэ  манай сониндо хүдэлхэ сэдхүүлшэд гарахал байха гэжэ этигэнэб, - гээд, тэрэ онсо тэмдэглэбэ.

Буряадай арадай уран найрагша, Ородой Холбоото Уласай соёлой габьяата хүдэлмэрилэгшэ, мэдээжэ сэдхүүлшэн Галина Хандуевна Дашеева- Базаржапова нэгэтэ шэлэн абаһан мэргэжэлдээ бүхы наһаяа зорюулан ябана. Мүнөөдэр тэрэ түрэл сониноо дэмжэн, һонирхолтой бүтээлнүүдээрээ хубаалдаһаар, номуудаа хэблүүлһээр, “Байгал” сэдхүүл ударидаһаар. Залуу сурбалжалагшадтаа хэһэн аша туһань сэгнэшэгүй. Буряад хэлэндээ залууһаа эльгэлһэн  Галина Базаржапова энэ үдэр  ехэ һургуулиин багшанартай, оюутадтай дүтэ харилсаба, зарим шүлэгүүдээ уншажа үгэһэн байха юм. 

Хэмжээ ябуулганай үедэ  «Yүрэй солбон» конкурс үнгэргэгдэбэ. «Абын үдэр”, “Алтан намар” гэһэн сүлөөтэ сэдэбүүдээр эссе бэшэлгэндэ  1-5-дахи курсын оюутад  хабаадаа. Тэрэнэй дүнгүүдээр Ешигма Цыденовагай алтан намар тухай найруулга 3-дахи һуури эзэлбэ. Юлия Мункуева 2-дохи һуури эзэлжэ баярлаба. Харин  Анастасия Цыбикжаповагай аба тухай богонихон найруулга жюриин гэшүүдтэ ехэтэ һайшаагдажа, түрүүшын  һуурида гараа юм. Эрхим ажалнуудые элирүүлхэдээ, ганса бэшэлгын талаар алдуунуудта анхарал табюулагдаагүй, харин удха шанараараа  ямар байнаб гэжэ мүн харагдаа.  Шангай һуури эзэлһэн оюутадта “Буряад үнэн” Хэблэлэй байшанай сэнтэй шангууд барюулагдаа.

- 30 гаран  жэлэй саана “Үүрэй солбон” гэжэ нэрэтэйгээр “Буряад үнэндэ” гарадаг  байһан рубрикаяа дахяад һэргээхэ хүсэлтэйбди. Гол түлэб буряад хэлэ бэшэгэй таһагта һурадаг оюутадай найруулганууд  тэндэмнай хэблэгдэдэг һэн. Буряад хэлэн дээрээ бэшэжэ шадаха залуушуул манай дунда олон гэжэ мүнөөдэр үнгэргэгдэһэн урилдаан гэршэлбэ гээшэ.  Энэнь һайшаалтай, - гэжэ Даши-Доржо Болотов хэлэбэ. 

Алишье талаһаа һонирхолтой, удха шанартай  нюур  нюураараа уулзалга  багшанарай ехэ һургуулида үнгэргэгдэжэ, иимэ хэмжээ ябуулгануудай  угаа хэрэгтэй байһые һануулба. Аргагүй баян, 100 жэлэй түүхэтэй “Буряад үнэн” сониной сагай хүрдэ эрьелдэһээр. 7 хоногой нэгэ удаа гарадаг ори ганса буряад хэлэтэ сониндо хүдэлһэн, мүнөөшье хүдэлдэг  сэдхүүлшэдэй ашаар түрэл буряад хэлэмнай хүгжэһөөр, дамжуулагдаһаар.

Фоторепортаж со встречи

Автор: Янжима ДАРМАЕВА

Фото: Анна Огородник