Ульһа дулаахан уулзалга

Ульһа дулаан уулзалгада Ойн ажахын, Байгалай аяншалгын кол­леджын оюутад болон 29-дэхи Буряад гимназиин һурагшад хабаадал­сахадаа, мэдээжэ зүжэгшэнэй нам­тартай, зохёохы ажалтайнь дүтөөр танилсабад. Энэ хэмжээ ябуулга Буряад Уласай байгуулагдаһаар 100 жэлэй ойн баярта зорюулагдаһан түсэл болоно. Үшөө тиихэдэ янва­риин 21-дэ тэмдэглэгдэдэг үндэһэн арадуудай түрэл хэлэнэй һайндэртэ дашарамдуулагдаба.

Дулаан оршондо

Улаан-Үдэ хотын номой санда иимэ уулзалганууд саг үргэлжэ бо­ложо байдаг юм. Мэдээжэ зүжэгшэд, дуушад, хатаршад, мүн уран зохёол­шод, ирагуу найрагшад залуу һүрэг үетэнтэй нюур нюураараа харалсажа хөөрэлдэдэг заншалтай. Оюутад, һурагшад нютагайнгаа түрүү зоной наһанайнь намтар, зохёохы ажал­тайнь өөрһөөнь асуужа, дүтөөр танилсана, һонирхоһон асуудалнуудаа табижа, тодо харюу абана. Энэ түсэлдэ зорюута урилгаар хүрэжэ ерэһэн хүгжэмшэд өөрынгөө зэмсэг дээрэ наадажа, тааруу зохид оршон тогтооно.

Хүүгэдэй хүгжэмэй 5-дахи һургуулиин багша Лариса Фёдорова скрип­кэ дээрэ наадаба, харин «Байгал» те­атрай хүгжэмшэн Эрдэм Дымбрылов морин хуурай хүбшэргэй татажа, аял­гата хүгжэм зэдэлүүлбэ. Тиихэдэнь энэ номой сангай мэргэжэлтэн, түсэл эр­хилэгшэ Маргарита Баторова ерэһэн айлшадые мэдээжэ зүжэгшэнэй нам­тартай дүтөөр танилсуулаа.

- Шэнэ жэлдэ түсэлэймнай түрүүшын хэмжээ ябуулга боложо байна. Үнгэрэгшэ жэлэй һүүл багаар Бу­ряадаймнай суута балерина, багша Лариса Протасова, тиихэдэ Моло­дёжный театр байгуулһан Анатолий Баскаков гэгшэд манай айлшад болоһон байна. Түрэл Буряад Ула­сайнгаа тэбхэр ойн баярта зорюул­жа, иимэ түсэл зохёон байгуулаабди. Ургажа, үндыжэ байһан үхибүүднай нютагайнгаа мэдээжэ зонтой танил­сажа байхадань, хэды һайн гээшэб даа, - гэжэ Исай Калашниковай нэ­рэмжэтэ номой сангай мэргэжэлтэн Маргарита Павловна хэлэнэ.

Дүтөөр танилсаба

Х. Намсараевай нэрэмжэтэ Буряадай гүрэнэй академическэ театрай бэлиг түгэлдэр аха үеын зүжэгшэдэй нэгэн Дарима Базаржаповна согтой залитай залуу наһан, оюутан ябаһан хаһаяа, ажалайнгаа намтарай эхин тухай сугларагшадта хөөрэбэ. Номой сангай мэргэжэлтэдэй суглуулһан видео-буулгабаринууд дээрэ зүжэгшэнэй наадаһан дүрэнүүд харуулагдаа. Тэрэниие тодорхойгоор зүжэгшэн хөөрэжэ үгэхэһөө гадна, зүжэгэй хэһэгүүдые уншажа үгэһэн байна. Аяар 50 гаран жэлэй саада тээ алдар суута Ленинград хотодо зүжэгшэнэй мэргэжэлдэ алдар­та ЛГИТМИК-тэ һураһан үе сагаа һанаандаа эрьюулэн, мүнөөнэй оюу­тадта хөөрэбэ.

- 1964 ондо Буряад драмын 2-дохи студиин бүлэгтэ орожо, домог суута Ленинград хотодо һураха аза талаантай байгааб. Залуухан, гүлмэрхэн бидэнэй тэндэ һураһан саг одоол жаргалтай хаһа һэн даа. Долоон хоногой нэгэ дахин заатагүй театр ошожо, талаан бэлигтэй зүжэгшэдэй наада хаража, сэдьхэлээ ханаахаш, дүршэл шадабарииень һонирхон байжа анхархаш. Мэр­гэжэлэй эхиндэ байһан ерээдүйн зүжэгшэд болохо бидэ мэдээжэ Тов­стоноговой нэрэмжэтэ театрай одо­дые хаража бахархадаг байгаабди. Таанад түрэл Буряад театртаа ерэжэ, зүжэгүүдые хаража байгты, эхэ буряад хэлэеэ үзэгты, шудалагты, - гэжэ Дарима Базаржаповна залуушуулда хэлэбэ.

Дүршэл ехэтэй зүжэгшэн

Дарима Базаржаповна Санга­жаповае Буряад орондо, Монголдо, мүн гадууршье олон зон таниха, мэ­дэхэ. Илангаяа аха үеын харагшадта тон мэдээжэ юм. Дүршэл ехэтэй зүжэгшэн 1969 онһоо эхилжэ, түрэл болоһон театртаа алба хаажа эхи­лээд, мүнөөшье тэндээ хүдэлһөөр. Ленинград хотодо һургуули үзэжэ ерэһэн 2-дохи буряад студиинхи­дые одото бүлэг гэжэ нэрлэдэгынь дэмы бэшэ. Дарима Сангажапова, Людмила Дугарова, Михаил Елбо­нов, Майдари Жапхандаев болон бусад зүжэгшэд түрэл арадайнгаа нэрэ үндэр дээрэ үргэжэ ябаа, ябанашье. Театрай тайзанай одон боложо яларһан зүжэгшэдэй дунда Дарима Базаржаповна өөрын онсо һуури эзэлдэг юм. Үнгэрһэн 50 гаран жэлэй туршада бэлигтэй зүжэгшэн 100 гаран дүрэ шадамар бэрхээр бэелүүлжэ, харагшадайнгаа зүрхэ сэдьхэл хүдэлгэжэ шадаһан байха. Театрай тайзан дээрэ наадахаһаа гадна, тэрэ 1976 ондо Ленфильмын буулгаһан «След росомахи» гэһэн уран һайханай кинодо Долина Ан­дреевагай дүрэ бэелүүлһэн юм.

- Ялас гэмэ зүжэгшэн байхынгаа хажуугаар Дарима Базаржаповна шадамар бэрхэ багша, өөрын зо­хёон байгуулһан онол аргануудые бүридхэһэн номой автор, Засагай газарай хүдэлмэри өөр дээрээ үзэһэн хүн гээшэ. Аяар 10-аад жэлэй туршада Буряадай Соёлой яаманда хүдэлжэ гараһан юм, - гэжэ үдэшые хүтэлэгшэ Маргарита Баторова олондо хэлэбэ.

Саашадаа иимэ удха түгэлдэр уулзалганууд үшөөшье эмхидхэгдэ­жэ, оюутад болон һурагшад нюта­гайнгаа мэдээжэ зонтой танилсажа байг лэ даа.