Ниигэм 29 mar 2023 710

Оршуулагшадай зүблөөнһөө

Байгша оной март һарада Новосибирск хотодо «Арчилан» гэhэн оршуулагшадай түрүүшын хуралдаан үнгэргэгдэбэ. Тус суглаан «Сибириин уран зохёолшон» гэhэн жасын түрүүлэгшэ Егор Плитченкын үүсхэлээр эмхидхэгдэhэн байна.      

© фото: Баир Дугаровай дурадхаһан гэрэл зураг

Буряадай, Тывагай, Хакасиин, Алтайн, Яхадай хэлэ бэшэгэй эрдэмтэд, уран зохёолшод, оршуулагшад болон дээдэ hургуулинуудай оюутад энэ хэмжээндэ хабаадаа. Элитэ уран шүлэгшэн, арадай поэт, хэлэ бэшэгэй эрдэмэй доктор Баир Сономович Дугаров Буряад Уласһаа оролсоо.

Новосибирскын гүрэнэй техническэ университедэй хэлэ бэшэгэй танхимhаа хэлэ бэшэгэй эрдэмэй кандидат, доцент, Ородой Холбоото Уласай Уран зохёолшодой холбооной гэшүүн Владимир Евгеньевич Угрюмов хабаадаа. Тэрэ элдэб арадуудай үндэhэн соёлой хоорондохи харилсаанай асуудалда зорюулагдаhан түхэреэн шэрээгэй үедэ «Ородой ба Монголой соёлнуудай холбоон хэлэ бэшэгэй хэмжээндэ» гэжэ мэргэжэлтэдэй хамтын хүсɵɵр бэшэгдэhэн монографитай танилсуулаа юм. Тэрэ монографи соо буряад арадай поэт Баир Дугаровай зохёохы ажал тухай статья оруулагдаhан.  

Тус суглаан дээрэ оршуулгын хэрэгэй гол шухала сэдэбүүдээр зүбшэн хэлсэhэн байна:

- Бага арадуудай уран зохёолнуудые оршуулгын хэрэгтэ ород хэлэн гол үндэhэ баримтань боложо хэрэглэгдэхэ ёhотой;

-  Оршуулгын хэрэгтэ инновационно оньhон аргануудые нэбтэрүүлгын хэрэг эрхилэлгэ;

- Уран зохёолнуудые оршуулгын талаар мэргэжэлтэдые бэлдэлгэ ба  тусхай hуралсалай газарнуудые байгуулга;

- Сибириин үндэhэн арадуудай уран зохёолшодой ба оршуулагшадай   хамтын ажаябуулгануудай дэбисхэр байгуулга;

- Yндэhэн арадуудай авторнуудта ба оршуулагшадта мүнгэ салин түлэхэ асуудалнуудые шиидхэлгэ;

- Шэнэ hанамжа дурадхалнуудые дэмжэлтын ба залуу оршуулагшадай жэл бүриин  слёт эмхидхэлгэ;

«Арчилан» гэhэн түсэб нэн түрүүн Сибириин арадуудай ɵɵр ɵɵрын онсо маягтай үндэhэн соёлые сахин хүгжɵɵхэ үүргэтэй. Хэлэн гээшэ угсаатан бүхэнэй соёлые тодорхойлон харуулдаг ха юм.        

Новосибирскын соёлой сайдай орлогшо Евгений Сазоновой ТАСС-ай пресс-түбтэ мэдээсэhээр, тус зүблɵɵнэй дүнгүүдээр Сибириин арадуудай уран зохёолой оршуулгын түб байгуулагдахаар хараалагдана.

Конференцидэ хабаадагшадай шиидхэбэриин ёһоор, түрэл хэлэн дээрэ бэшэдэг уран зохёолшодто алишье талаар туhаламжа ба дэмжэлтэ үзүүлэгдэхэ. Сибириин арадуудай уран зохёолой оршуулгын түбэй  байгуулагдахада, тэндэ  уран найруулагшадай, оршуулагшадай, Соёлой  яамануудай ба засаг зургаануудай түлɵɵлэгшэдэй, мэргэжэлтэдэй болон бусад зоной хамтаран харилсаха, зохёохы ажаябуулгануудые гүйсэдхэхын тусхай дэбисхэр эмхидхэгдэхэ. Тус шэглэлээр мэргэжэлтэдые бэлэдхэлгын эрдэм hуралсалай эмхи зургаануудые байгуулха, уран зохёолой оршуулагшадай мэргэжэлые дэлгэрүүлхэ юм. Уласуудай үндэhэтэнэй номой сангуудта «Арчилан» гэhэн эмхинүүдые байгуулжа, оршуулгын ба уран зохёолой хэрэгүүдые эршэмтэйгээр ябуулхаар хараалагдана.

Мүн Сибириин арадуудай уран зохёолой оршуулгануудтай альманах – журнал байгуулха тухай хөөрэлдөөн болоо. Тэрээн соо авторнуудай хоёр хэлэн дээрэ уран найруулгануудые ба арадай аман үгын зохёолнуудые хэблэжэ, авторнууд тухай мэдээнүүдые толилжо байхань шухала гэжэ тэмдэглэгдээ.  

Тиин жэл бүхэндэ “Арчилан” фестивальнууд үнгэржэ, заншалта болохо юм. Тэрэ хадаа Сибириин арадуудай соёлой, уран зохёолой ёhото hайндэр боложо, манай гүрэнэй арадуудай хани барисаа бүхэжүүлхэ болоно.

Автор: Баярма БАТОРОВА

Фото: Баир Дугаровай дурадхаһан гэрэл зураг