Ододой уулзалга
Тэмсээнэй дүримэй ёһоор, 55- һаа дээшэ наһанай эхэнэрнүүд, мүн 60-һаа дээшэ наһанай бүһэтэйшүүл хабаадаха эрхэтэй байгаа. Тамирай талмай дээрэ одото волейболистнууд гаража, одоошье ялас гэмэ наада харуулаа гэжэ тэмдэглэлтэй. Буряадай 100 жэлэй ойдо зорюулагдаһан тэмсээ үнгэргэжэ байгаа хадаа нэн түрүүн дүршэл шадабари ехэтэй тамиршадые хабаадуулха оролдолго эмхидхэгшэдэй талаһаа гаргагдаһан байна. Монгол орониие түлөөлжэ оролсоһон волейболистнуудай дунда залуу наһандаа гүрэнэйнгөө нэрэ хүндые уласхоорондын хэмжээндэ хамгаалжа байһан хүнүүд олон байгаа.
Монголой Ахамад волейболистнуудай холбооной юрэнхылэгшэ, уласхоорондын классай спортын мастер, тус тэмсээ эмхидхэлгые Монголой талаһаа харюусаһан Раднаа гуай Буряадай тамиршадтай үнинэй танил юм.
- Буряадай волейболистнуудтай үнинэй наададагбди, тиимэһээ энэ тэмсээ үнгэргэхэ үүсхэлэй гарахада, ехэ баярлааб. Мүншье саашадань заншалта болгожо, Үбэр Монголой түлөөлэгшэдые хабаадуулха хэрэгтэй гэжэ бодогдоно. Спортын лэ ашаар эб найрамдалнай, нүхэд ёһоной харилсаамнай улам бэхижэхэ аргатай бшуу. Гоёл даа! Ветеранууднай ямар бэрхээр наадана гээшэб, харыт! – гэжэ Раднаа гуай һанамжаараа хубаалдана.
Түгэсхэлэй шатада гараха аад...
Бүлэгэй түрүүшын нааданда Монголой түлөөлэгшэд бэе бэетэеэ уулзаа. Гараһаар лэ үндэр хэмжээнэй наада харуулхадань, медалиин түлөө шангахан байлдаан болохонь ха гэжэ мэдэрһэн тамиршад бэеэ зэһэнэ. Һүүлэй һүүлдэ түрүүшын уулзалга үнгэргэһэн эдэл хоёр команда түгэсхэлэй шатада илалтын түлөө тэмсээ. Харин финалда гарахынгаа урда тээ өөр өөрынгөө бүлэгэй бүхы командануудтай наадаха ёһотой байгаа.
«Буряад үнэн» Хэблэлэй байшанай нэрэ хүндэ тус тэмсээндэ сурбалжалагшад бэшэ, анхан мэргэжэлэй хэмжээндэ волейбол наадажа байһан ахамад тамиршад хамгаалаа гэжэ тэмдэглээд, сонинойнгоо нюур дээрэһээ тэдээндээ баяр хүргэнэбди. Мүн манай командын Үбэр Хангай аймагай түлөөлэгшэдтэй (удаань финалда гараһан команда) наадаһан тухай онсо тэмдэглэлтэй. Буряадай тамиршад түрүүшынгээ партида илалта туйлажа, олониие гайхуулба. Удаадахидань монголшууд эхилһэнһээ хойшо урагшаа гараһаар гараад шүүжэ шадаа. Шиидхэхы удхатай гурбадахи парти эхилбэ. Буряадууд 10:5 тоотойгоор булижа байтараа, халаг, хүсэгдэбэл даа. Наада хаража байһан зон хоолойнгоо һөөлдэтэр, альганайнгаа хордотор, өөр өөрынгөө командын түлөө һанаа үнөөн болоно. Тиигэжэ «Буряад үнэнэй» команда хоёр очкогоор шүүгдэжэ, полуфиналда гаража шадаагүйнь харамтай.
Нүгөө бүлэгтэшье баһал шанга гэгшын тэмсээн болоо. Буряад орониие түлөөлһэн үшөө нэгэ команда Буряадай гүрэнэй хүдөө ажахын академиин туг доро хабаадалсажа, мүн лэ полуфиналда гаража шадаагүй. БГСХА-гай командын ударидагша, энэл дээдэ һургуули түгэсхэһэн Бато Семёнов Буряадайнгаа тамиршадта хандажа: «Монголшууднай долоон хоногтоо гурба дахин сугларжа наадажа байна. Бидэнэр баһал саг үргэлжэ һорилго хэжэ байха ёһотойбди. Удаадахи тэмсээндэ Үбэр Монголой түлөөлэгшэд оролсоо һаань, бүри үргэн дэлисэтэй, үндэр хэмжээнэй наадан болохонь ха юм», - гэжэ тэмдэглээ.
Аха дүү арадууд
Тэмсээнэй нээлтын баяр ёһолол Монголой ба Ородой түрын дуулалаар эхилээ. Хабаадагшадай жагсаалай һүүлээр мүрысөөнэй ахамад судья тамиршадай бэлэн болоһон тухай дуулгаба. Буряад Уласһаа Монгол Уластай харилсаа холбооной талаар сайд Даба-Жалсан Чирипов амаршалгын үгэ хэлээ.
- Бидэ нэгэ түүхэтэй, нэгэ үндэһэтэй арадуудбди. Хүндэ хүшэр сагта бэе бэедээ дэмжэлгэ үзүүлдэг һайхан заншалтайбди. Монгол ороной Манжын ноёрхол дороһоо гараһан, Халхын Голой байлдаанда яажа илалтын туйлагдаһан тухай, мүн Эсэгэ ороноо хамгаалгын дайнай үедэ аха дүү монгол арадаймнай СССР гүрэндэ туһаламжа үзүүлһэн тухай булта мэдэнэбди, түүхын хуудаһанууд дээрэшье энээн тушаа бэшээтэй. Мүнөө тамирай ба соёлой һалбарида хани харилсаанайнгаа үргэлжэлхые хараад, баяртай байгдана, - гэжэ Даба-Жалсан Чирипов тэмдэглээ.
Тэмсээнэй дүнгөөр «Хилчин» (Хилэшэн) команда ялас гэмэ наада харуулжа, түрүү һуурида гараа. Шагнал барюулгын баяр ёһолол дээрэ «Буряад үнэниие» түлөөлһэн Владимир Замалиевта «Тэмсээнэй эрхим наадагша» гэһэн нэрэ зэргын олгогдоходо, харагшадшье, тамиршадшье зүбшөөжэ, халуун альга ташалгаараа амаршалаа. «Эрхим хамгаалагша» гэһэн шанда мүн лэ «Буряад үнэнэй» түлөө наадаһан Елена Батодоржиева хүртөө.
«Буряад үнэн» Хэблэлэй байшанай захирал-юрэнхы эрхилэгшэ Даши-Доржо Болотов тэмсээ эмхидхэхэ хэрэгтэ хам оролсоһон эмхи зургаануудта баяр хүргэжэ, дурасхаалай бэлэгүүдые барюулаа.
Монголой Волейболой холбооной хүндэтэ медальнуудаар Владимир Замалеев, Аюр Дашиев, Георгий Тарбажеев гэгшэд шагнагдаа. Мүн Бато Семёнов, Геннадий Марактаев гэгшэдтэ алталмал бүмбэгэнүүд барюулагдаа.
Эхилһэнээ үргэлжэлүүлхэ
Тус тэмсээе «Буряад үнэнэй» Монголдохи сурбалжалагша Норжима Цыбикова үүсхээд, эмхидхэлэй ажал ябуулба. Нэн түрүүн Монголой Волейболой холбоонтой харилсаа тогтоожо, дэмжэлгэдэ хүртэһэниинь һайшаалтай. Тэрэнэйнь ашаар Улаан- Баатар хотын Чингэлтэй дүүрэгэй захиргаан тэмсээ үнгэргэхэ ажалай диилэнхи хубиие даажа гараа. Шангай жаса байгуулгада Буряадай мэдээжэ меценат Валерий Доржиев горитой нэмэри оруулаа. Уласаймнай Засагай газар унаа гаргажа, тамиршадые Улаан-Баатар абаашаха, асарха асуудал шиидхээ. Энээндэнь нэн түрүүн Буряадай Толгойлогшо Алексей Цыденов, мүн Монголтой харилсаа холбооной талаар сайд Даба-Жалсан Чирипов гэгшэдэй үүргэ ехэ.
Тэмсээнэй дүүрэһэн хойно удаадахи уулзалгадаа Үбэр Монголой, Буряадай ба Монголой тамиршадые хабаадуулха тухай хэлсээн болоо. Хүхэ-Хотын түлөөлэгшэдтэй холбоо тогтоохо ажал Монголой Ахамад волейболистнуудай холбоон даажа абаа.