Инна Ивахинова: «Үрэ дүнтэй жэл түгэсэбэ»

- Спортдо дуратайшуулые шатаршаднай 2022 ондо яһала баярлуулһан байна. Нэгэ хэдыень һануулжа үгыт.

- Урдаа хараха тамиршан гэхэдэ, уласхоорондын гроссмейстер Жам­саран Цыдыпов болоно. Үнгэрһэн жэлдэ Ородой командна чемпи­онадта мүнгэн медальда хүртөө. Жэлэй түгэсхэлдэ түргэн шатараар болон блиц-наадануудаар Ородой чемпионадта мүнгэн ба хүрэл ме­дальнуудые абажа шадаа.

«Уласхоорондын хэмжээнэй ма­стер» гэһэн хүндэтэ нэрэ зэргэ 15-тай Эрдэм Хубукшановта олгогдоо. Үнгэрһэн жэлдэ тэрэ гроссмейсте­рэй нэрэдэ түрүүшын алхам хээ. Мүнөө Эрдэм 1 баллтай, үшөө гурбан балл абабал, гроссмейстершье бо­ложо магадгүй.

Ургажа ябаа залуу халаамнай һайн дүнгүүдые туйлаа. Ородой чемпионадта дүрбэн тамиршаднай шангай һууринуудые эзэлээ. Роман Сымбелов, Номина Дармаева болон Эрдэм Хубукшанов гэгшэд тэндэ чемпионууд боложо тодороо, мүнгэн медаль Софья Унгаева абаа. Иигэжэ аяар 6 түлөөлэгшэднай Ородой суглуулагдамал командын бүридэлдэ оруулагдажа, уласхоорондын мүры- сөөндэ хабаадаа. Түргэн шатараар болон блиц-нааданда Буряадайм­най эдиршүүл дүрбэн медаль абажа шадаа. Тамерлан Чындыгыр Номина Дармаева хоёр түрүүлжэ гараа. Сой­жина Комиссарова мүнгэн медаляар шагнагдаа.

Ноябрь һарада Алас Дурна зүгэй чемпионадта эдир шатаршаднай 34 медальтай гэртээ бусаа. 10 гаран хүн 2023 оной Ородой чемпионадта ха­баадаха эрхэдэ хүртэһэн байна.

Федерациимнай тоосооной ехэ суглаанда Буряад Уласай Толгой­логшо Алексей Самбуевич Цыде­нов, Засагай газарай гэшүүд, яама­нуудай сайдууд, Арадай Хуралай һунгамалнууд хабаадажа, манай амжалтануудай баяртай хубаалдаа. Шатаршадые һайхан үгэнүүдээр амаршалаа.

- Шатар наада хүн зоной дунда хүгжөөлгын талаар ямар ажал хэг­дээб?

- «Шатар - һургуулида» гэһэн бүхэроссиин түсэлдэ оролсожо шадаһандаа баяртайбди. Энээнэй ашаар һуралсалай гуламтануудта шатар наадаха хэрэгсэлнүүд та­раагдаа. Энэ түсэлые бэелүүлжэ байһан багшанарай дунда тусхай урилдаа эмхидхэжэ, бүхы хабаадаг­шадые урмашуулха гэжэ оролдооб­ди. Түрүүлһэн багшанарнай һайн шангуудта хүртөө. Хурамхаанай аймагай эдир шатаршад эндэ шал­гаржа, Сочи хотодо эмхидхэгдэһэн бүхэроссиин хэмжээ ябуулгада хаба­адаа.

«Тункинская долина» гэһэн мүрысөөн һонирхолтой хэмжээнүүдэй нэгэн боложо үгөө. Анха түрүүшынхиеэ эмхидхэгдэһэн энэ хэмжээнэй шан 360 мянган түхэриг байгаа.

Олониитые хүлгөөһэн хэдэн хэм­жээ ябуулгануудые федерацимнай 2022 ондо үнгэргөө. Буряад шатара­ар мүрысөө Буряадай гүрэнэй Опе­ро болон баледэй театрта эмхид­хээбди. Бүхы хабаадагшад арадай хубсаһа үмдөөд ябаа. Үндэһэн хэлэ, соёл, ёһо заншал һэргээн хүгжөөхын түлөө иимэ мүрысөөн эмхидхэгдээ гээд хэлэхэ хэрэгтэй. Энэ талаар үшөөшье ажал хэгдэнэ. Тиигэжэ бидэ федерациин сайт ород, буряад хэлэнүүд дээрэ зохёогообди.

- Мүрысөөнүүдые эмхидхэхэ талаар оршон байдал хэр зохёогдооб?

- Шатарай федерациин мате­риально-техническэ бааза һайжаруулха талаар ажал хэгдэнэ. «Ого­нёк» гэһэн шатарай клубай байшан соо заһабарилга хэгдээ. Буряадай гүрэнэй хүдөө ажахын академиин хүтэлбэрилэгшэдтэй харилсажа, ша­тарай шэнэ клуб нээжэ шадаабди.

2023 ондо баригдажа байһан мүльһэнэй ордон нээгдэхэ бэзэ гэжэ найданабди. Юуб гэхэдэ, тэндэ шата­рай хүгжэлтэдэ нүлөөлхэ талмайнууд үгтэхэ ёһотой.

- Урдаа табиһан түсэбүүдтэеэ та­нилсуулыт.

- Урда жэлнүүдтэ эхилһэн ажа­лаа бүхыгөөрөө үргэлжэлүүлхэ гэжэ заал һаа оролдохобди. «Ша­тар-һургуулида» гэһэн түсэлэй ёһоор шатарай хэрэгсэлнүүд һургуулинуудта тараагдаха. Мүнөө жэл 900 мянган түхэригэй хэрэгсэлнүүд 30 һуралсалай гулам­тануудта үгтэхөөр хараалагданхай.

Ивалгын дасанай дэргэдэ үнгэргэгдэдэг мүрысөөн холо ойгуур мэдээжэ болонхой. Түргэн шатараар эмхидхэгдэдэг «Сагаалха» гэһэн хэм­жээ ябуулга аяар 4 жэл соо болоогүй байна. Сагаалганай һайндэрэй үедэ энэ мүрысөөгөө һэргээжэ үнгэргэхэ түсэбтэйбди.

- Һонирхолтой зугаа дэлгэһэндэтнай баярые хүргэе!

- Баярлаа!