Хүдөөгэй наадануудай баяр

Үбэлэй хүдөөгэй спортын нааданууд 1987 онһоо хойшо эмхидхэгдэнэ. Мүнөө жэл 16-дахияа үнгэргэгдөө. Байгал шадарай аймаг үндэр хэмжээндэ мүрысөөнүүдые эмхидхэһэн байна гэжэ Буряад Уласай Засагай газарай үндэр тушаалтад мэдүүлнэ.

- Иимэ хүшэр хүндэ сагта наадануудай эмхидхэгдэжэ байхада баярламаар. Баруун талада эсэгэ ороноо хамгаалжа байһан хүбүүдэйнгээл ашаар бидэ иимэ хэмжээ ябуулгануудые үнгэргэжэ байнабди, - гэжэ Буряад Уласай Толгойлогшо Алексей Цыденов мэдүүлээ.

Наадануудта 976 тамиршан 21 аймагые болон Северобайкальск хото түлөөлһэн байна. Тэмсээнэй талмайнууд дээрэ багшанар, эмшэд, полициин хүдэлмэрилэгшэд, захиргаанай ажалшад, фермернүүд гараа, лама санаартаншье хабаадалсаа. Сэрэгэй тусхай үйлэ хэрэгтэ оролсоод, гэртээ бусаһан тамиршадшье харагшадые баярлуулһан байна.

 

Санын зүргөөр

Загарайн, Кабанскын, Сэлэнгын, Мухар-Шэбэрэй аймагуудта санаар урилдаанда шалгардаг бэрхэ тамиршадые бэлдэдэг гэжэ үнинэй мэдээжэ.  Энэшье удаа эдэ аймагуудай түлөөлэгшэд түрүүшүүлэй тоодо дэмы оролсодоггүй байһанаа гэршэлээ.

Загарайн аймагай Екатерина Литвинова болон Сэлэнгын аймагай Николай Коробченко гэгшэд хубиин хоёр урилдаанда алтан медальнуудта хүртөө. Эстафетнэ урилдаанда Мухар-Шэбэрэй аймагай эхэнэрнүүд, Байгал шадарай аймагай эрэшүүл чемпионууд боложо тодороо. Мэдээжэ санашан Алиса Жамбаловагай эжы, Елена Жамбалова, Анна басагантаяа мүрысөөнүүдтэ хабаадажа, хоюулаа табан медальтай гэртээ бусаа.

Зүг бэдэрэлгын мүрысөөндэ санын урилдаа хүгжөөдэг аймагуудай түлөөлэгшэд һайн дүнгүүдые харуулаа. Кабанскын болон Байгал шадарай аймагаархид эрхимүүдэй тоодо оролсоо.

Байгал шадарай, Сэлэнгын болон Кабанскын аймагуудай түлөөлэгшэд ГТО тушаалгаар эрхим команданууд боложо элирээ. Санаар урилдаанай эрхим дүнгүүд эндэ гол һуури эзэлээ ёһотой.

 

Мүльһэн дээрэ мүрөө үлөөгөө

Эгээл һонирхолтой тэмсээнүүдэй нэгэн бүмбэгөөр хоккей наадалга болоно. Шэлэн абалгын шатын удаа тус мүрысөөндэ 8 команда хабаадаа.

Урдахи наадануудта чемпионууд болоһон Хэжэнгын аймагай команда энэшье удаа бэрхэ байһанаа гэршэлжэ шадаа. Тэдэ гурба дахин илалта туйлажа, финалда орожо шадаа. 1-дэхи һуури эзэлхын түлөө уулзалгада Кабанскын аймаг шалгараа. Эгээл шанга командануудай уулзалгада Кабанскын аймагай хоккеистнүүд шүүжэ, чемпионууд болоо.

Конькигаар урилдаанда Байгал шадарай аймагай тамиршад олон жэлэй туршада түрүүлдэг заншалтай. Энэшье удаа тэдэ заншалаа алдаагүй, 1-дэхи һуури эзэлээ. Командна эстафетэдэ Захааминай аймагай түлөөлэгшэд диилэһэн байна.

 

Хара-сагаан хюлгын саана

Даам наадалгаар Кабанскын аймагай тамиршад нэгэшье командануудта шүүгдэнгүй, түрүүлжэ гараа. Хэжэнгын болон Яруунын аймагуудай түлөөлэгшэд шангай һууринуудые эзэлээ.

Шатарай урилдаанда түрүүшүүл һэлгэгдээ. 34 жэлэй хугасаада Үбэлэй наадануудта шалгараагүй Ивалгын аймагай шатаршад чемпионууд боложо шадаа. Хурамхаанай болон Тарбагатайн аймагуудай наадагшад шангай һууринуудые эзэлжэ, олониие гайхуулаа. Захааминай,  Сэлэнгын болон Түнхэнэй аймагуудай шанга команданууд энэ удаа түрүүшүүлэй тоодо орожо шадаагүй.

 

Шэрээгэй теннис булта наадана

Тус мүрысөөндэ ямаршье мэргэжэлтэй хүнүүд хабаадаха аргатай гэжэ нааданууд гэршэлээ. Ивалгын аймагай командын түлөө Буддын шажанай заншалта Сангхын дид-хамба лама Дагба Очиров шадамар бэрхээр наадаа.  Ивалгын тамиршад тамирай энэ зүйлөөр мүнгэн медаль шүүжэ шадаа.

Шангай 3-дахи һуури эзэлһэн Зэдын командын түлөө аймагай засаг дарга Валерий Шагжитаров наадаһан байна. Яһала һайн наада харуулаа гэжэ мэргэжэлтэд тэмдэглэнэ.

 

Эрхим команда

Спортын 8 янзаар дүнгүүд согсологдожо, Үбэлэй хүдөөгэй  наадануудай илагшад тодороо. Кабанскын аймагаархид гурбан зүйлөөр 1-дэхи һуурида гараһан байна. Үшөө гурбан зүйлдэ шангай һууринуудые эзэлээ. Шэрээгэй теннисээр болон шатараар тэдэ урагшагүйдөө, тэндэ 9-дэхи һуурида гараа.

Командна тоосоондо 2-дохи һуурида гараһан Байгал шадарай аймагай команда мүн лэ гурбан зүйлөөр түрүүлээ.

Захааминай аймагай суглуулагдамал команда жэлһээ жэлдэ һайн дүнгүүдые харуулжа, эрхим бэлэдхэлтэй байһанаа гэршэлдэг. Энэ удаа тэдэ шангай 3-дахи һуури эзэлжэ шадаа. Сэлэнгын, Загарайн болон Ивалгын аймагуудай команданууд 4-6-дахи  һууринуудые эзэлжэ, Буряад Уласай Спортын болон залуушуулай хэрэгүүдэй талаар яаманай тусхай шангуудта хүртөө.

- Февраль һараһаа уластамнай үбэлэй спортын янзануудаар габшагай һара эмхидхэгдэнэ. Олон тоото мүрысөөнүүдые, һуралсалнуудые эмхидхээбди. Хүдөөгэй спортын нааданууд габшагай һарымнай эгээл ехэ мүрысөөн гээшэ, - гэжэ сайд Иван Козырев мэдүүлнэ.

Байгал шадарай аймагта болоһон наадануудай туг Зэдын аймагта дамжуулагдаа. 2025 ондо тэндэ удаадахи нааданууд үнгэргэгдэхэ. 2024 ондо Зунай хүдөөгэй наадануудые Ахын аймаг угтан абаха.

- Манай Зэдын аймагые хүнүүд саһагүй гэлдэнэ. Яагаад Үбэлэй наадануудые үнгэргэхэ юм гэжэ гайхалдана. Зэдын дэбисхэр дээрэ саһан ехэ, санаар урилдаанай мүрысөөнүүд ходо үнгэргэгдэжэ байдаг. Ядаал һаа, манай нютагта түрэһэн дүрбэн хамба ламанарта хандахабди, - гэжэ Зэдын аймагай засаг дарга Валерий Шагжитаров энеэбхилнэ.