Мяханайнгаа гутахагүйн тула айлнууд декабрь, январь соо тэрэнээ 30-40 см тухай гонзогороор жүһөөд, шэниисын талха түрхеэд, амбар соо үлгэжэрхихэдэнь, тэрэнь һэбхигэр, зөөлэншэгөөр хатадаг байһан. Энэмнай борсо болоно. Борсолһон мяхан үни удаан хадагалагдадаг байгаа.
Хабарай дулаан хаһын буужа ерэһээр, арад зомнай зуһаландаа, хүдөө буусануудтаа гаража, ажалаа эрхилдэг заншалтай. Хуурай хагда ногоогоо хуряаха, газараа эдлүүрилхэ ажалнууд олон. Тэрэнэй хажуугаар амаржашье үрдидэг.
Удангүй һургуулиин хаһа дүүрэжэ, зунай амаралтын үе эхилхэ. Энэ сагта гэртэхин хүүгэдээ элдэб элүүржүүлгын газарнуудта амаруулха гэжэ оролдодог.
Хүдөөгэй хүүгэдэй сэсэрлигүүдтэ ажалладаг хүмүүжүүлэгшэдэй коммунальна хангалтын түлбэринь бусаагдажа байха тухай хуули абтаба.
Холын хойто зүгтэ адлидхагдаһан шэрүүхэн уларилтай хадата Ахын малшад урданайхидаал нүүжэ, адуу малаа үсхэдэг заншалтай. Ахын аймагай малшад холуур, хадын хүндыгөөр ажаһуудаг юм.
Асагадай (Шулуутайн) дасанда һуража гараһан хамба ламанар тухай “Долоон хамбын домог” гэжэ ном хэблэгдэбэ. Номтой танилсалга эдэ үдэрнүүдтэ Буряад Уласай түб номой санда болоо юм. Ном соо Шулуутайн (Асагадай) дасанда XIX–XX зуун жэлнүүдэй уулзуурта һуража гараһан хамба ламанарай ажаябадал, ашата һургаалнууд, олониитын, ниигэмэй талаар ябуулһан ажал хэрэгүүд тухай дэлгэрэнгыгээр хөөрэгдэнэ.
Номой автор - Жалсанова Ганжитма Цыреторовна. Тэрэ Загарайн аймагай Асагад нютагта 1949 оной январиин 1-дэ Цыретор Раднаевай арбан үхибүүтэй үнэр баян бүлэдэ түрөө. Доржо Банзаровай нэрэмжэтэ Буряадай багшанарай дээдэ һургуули дүүргээ. Россиин габьяата багша. Үндэһэн һургуули хүгжөөлгэдэ аша габьяа гаргаһанай түлөө Сибириин Хүндэлэлэй номдо оруулагданхай. «Асагад ‒ мүргэлэй нангин газар» гэһэн ном хэблүүлжэ гаргаһан юм. Мүн баһа тэрэнэй зохёоһон шүлэг дуунууд тоонто нютагаа, эхэ эсэгэеэ, үнэн сэхэ нүхэдөө магтан дуулана, түрэлхидэйнгөө болон арад зонойнгоо урдахи нангин үүргэ тухайшье хөөрэнэ.
«Буряад үнэн» мэдээсэлэй албан
Байгал шадархи арадуудай Этнографическа музей Буряад Уласта ори гансахан юм. Юундэ ори гансахан бэ гэхэдэ, тус музей хүхэ мүнхэ тэнгэри доро, газаа байрланхай.
Хабарай дунда һарын 2-то аутизм тухай мэдээсэл дэлхэй дээрэ тараагдадаг юм. Һүүлэй хэдэн жэлэй туршада тус үбшэнтэй зон ехэ олошорно гэжэ тоо баримтанууд хэлэнэ. Мүнөө 54 хүүгэдэй 1-иинь аутизмтай гэжэ тус үбшэниие хинаха түб (США) дуулгана.
Баруун Европын хүмүүжүүлгэтэй түрүүшын буряад эрдэмтэнэй 200 жэлэй ойн баярта зорюулһан хэмжээ ябуулга Д. Банзаровай нэрэмжэтэ Буряадай гүрэнэй ехэ һургуули мартын 29-30-ай үдэрнүүдтэ үргэн дэлисэтэйгээр үнгэргөө. Заншалта “Банзаровска уншалганууд” зарлагдаа. Түгэсхэлдэнь Буряадай гүрэнэй драматическа театрта олониитын суглаа эмхидхэгдээ.
Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайн хэды олон залуушуулай ами наһа абааб даа. Нэгэ гэр бүлын бүхы эрэшүүлэйнь дайнда мордоһон ушарнуудшье тохёолдодог. Тэдэнэй ехэнхинь байлдаанай талада баатарай үхэлөөр унаһан. Семёновтоной гэр бүлые уйдхар гашуудал алад гараагүй. Урдахи дугаартаа Тихон Семёнов тухай хөөрэһэн байгаабди. Мүнөө дүүнүүд тухайнь хөөрэхэмнай.
Буряадай гүрэнэй оперо болон баледэй театр хойто аймагуудаар ябахадаа, эдир залуу харагшадтай уулзаһан байна. Тэдэ “Пушкинская карта” хэрэглэн, тоглолтыень баясан хараа.
Баруун Европын хүмүүжүүлгэтэй түрүүшын буряад эрдэмтэнэй 200 жэлэй ойн баярта зорюулһан хэмжээ ябуулга Д. Банзаровай нэрэмжэтэ Буряадай гүрэнэй ехэ һургуули мартын 29-30-ай үдэрнүүдтэ үргэн дэлисэтэйгээр үнгэргөө. Заншалта “Банзаровска уншалганууд” зарлагдаа. Түгэсхэлдэнь Буряадай гүрэнэй драматическа театрта олониитын суглаа эмхидхэгдээ.
Хүдөө нютагай арад зон мүнөө сагта яагаад ажамидарнаб гэжэ уншагшаднай ходо һонирхожо байдаг. Тэндэхи ажабайдал тухай хөөрэжэ үгыт гэжэ нэгэтэ бэшэ хандана. Мүнөөдэр Ахын аймагай «Саянское” гэһэн хүдөө сомоной дарга Дамба Михайлович Тапхаровтай хөөрэлдөө дурадхахамнай.
Ород гүрэнэй тамиршад уласхоорондын алишье мүрысөөндэ хабаадахаяа болинхой. Хэды тиигэбэшье ондоо гүрэнүүдые түлөөлдэг тамиршад спортын талмайнууд дээрэ гарана. Эндэ барилдаагаар Буряадай һоригшо Максим Молоновые нэрлэмээр.
Юрий Гагаринда зорюулагдана
Удангүй бүхы Ород гүрэн дотор Космонавтануудай үдэр тэмдэглэгдэхэнь. Энэ үдэртэ зорюулагдажа, Хориин 2-дохи дунда һургуулида түрүүшын космонавт Юрий Алексеевич Гагаринда зорюулагдаһан габшагай долоон хоног үнгэргэгдэбэ.
Буряад Уласта ургамалнуудай молекулярно-генетическэ лаборатори нээгдэбэ.
Россиин сэрэгэй алба хаагшад Украинада тусхай операциин даабаринуудые дүүргэхэдээ, эрэлхэг зориг гаргажа, баатаршалга харуулна. Буряад ороной болбосоролой эмхи зургаануудай шабинар сэрэгшэдые дэмжэхэ гэһэн хэмжээ ябуулгада эдэбхитэйгээр хабаадана.
Мартын 24-дэ Туберкулёз үбшэнтэй тэмсэлгын бүхэдэлхэйн үдэр тэмдэглэгдэнэ. Туберкулез ехэ үнинэй халдабарита үбшэнгүүдэй нэгэн юм. 1882 оной мартын 24-дэ немец бактериолог Роберт Кох туберкулез үбшэнэй бацилла нээгээб гэжэ зондо мэдүүлээ һэн. Туберкулёзтой тэмсэлгын hүлдэ тэмдэг - бальжин гарма сэсэг болоно.
Республикын Толгойлогшын дэргэдэхи экономикын штабай зүблөөн дээрэ углеводородно газай сэн доошолхонь гэжэ Буряадай УФАС-ай хүтэлбэрилэгшэ Виктор Грибко мэдээсээ.
Санаар урилдаан, биатлон
Үбэлэй хаһа, баяртай!
Тюмень болон Сыктывкар хотонуудта биатлоноор болон санаар урилдаагаар Ородой чемпионат апрелиин 3-да дүүрэжэ, үбэлэй ээлжээтэ хаһа түгэсэбэ. 2021-2022 онуудай халаанда Ородой тамиршад һайн дүнгүүдые харуулаа гэхэдэ, алдуу болохогүй. Теэд Олимпиин наадануудта Буряадаймнай түлөөлэгшэдэй хабаадаагүйнь харамтай.