Августын 15-hаа 23 болотор «Үүдээ нээжэ, зүрхөөрөө угтанабди» гэhэн түсэлэй хабаадагшад Москва хотоhоо Сэлэнгэ аймагай Харгана нютаг ерэһэн байна. Москва хотын «Соёлой үүсхэл» гэһэн олониитын бүлгэмэй ударидагша Елена Алиева энэ түсэл эмхидхээ. Тиихэдэ манай Буряад нютагаймнай «Байгалые хамгаалагшад» гэhэн олониитын бүлгэмэй ударидагша Дулма Содномова дэмжэжэ, Харгана нютагай соёлой эмхи зургааниие хүтэлбэрилдэг Елена Бимбаеватай суг хамта энэ проект бэелүүлээ.
«Энэ түсэл бэелүүлжэ, аяншалагшадаараа андалдажа, Москвагайхид Харганын ажаһуугшадта байрлажа, гэртэхинтэйнь танилсажа, ехэ нүхэсэбэ. Тиигээд октябрь һарада бидэнэр «шэнэ түрэлхидөө» Москвада угтажа абахабди, гоё үзэсхэлэн харуулхабди, танилсуулхабди», - гэжэ Елена Алиева хөөрэбэ.
Юһэн үдэрэй туршада айлшадые угтан абахын тула ехэхэн ажал хэгдээ.
«Нээрээшье, энээхэн юhэн үдэр соо бидэ айлшадаа угтахын тула соёлой ехэ программа бэлдэбэбди. «Перспектива.ru» гэhэн ТОС-ойхид айлшадаа угтажа абахадаа, бэеын тамир hайжаруулхын, соёлой программын талаар хэлсэжэ, бэе бэетэеэ уулзажа, үдэр бүриингөө түсэб сасуулжа, шалгажа байгаа. Ягодное, Новоселенгинск, Селендума hууринуудай ажаhуугшад айлшадаа угтажа, соёлтой, урданай байра байдалтай, буряад ёhо заншалтай танилсуулба»,- гэжэ Елена Бальжиева хэhэн ажал тухайгаа хөөрэбэ.
60-70 наһа хүрэһэн хүнүүд энэ түсэлдэ хабаадаһан байна.
- Энэ түсэл намда ехэ hайшаfгдаа. Юундэб гэхэдэ, энэ түсэлэй хабаадагшад 60-70 наһа хүрэнхэй. Эдэниие хүгшэд, үбгэд гэжэ хэлэхээршье бэшэ. Бултадаа хүхюутэй, зугаатай, һүбэлгэн ухаатай, хүнгэн, солбон зандаа, сэдьхэл дүүрэн жаргажа ябана. Энэ түсэлэй гол зорилго хадаа табин таба наһанһаа эхилээд, хямда сэнтэй аяншалга болоно. Иимэ түсэлнүүдые бэдэржэ, суг ажал ябуулха хэрэгтэй,- гэжэ Дулма Содномова дурадхаба.
Тиихэдэ Сэлэнгэ аймагай хүтэлбэрилэгшэ Станислав Гармаев Светлана Бубееватай хамта энэ түсэл аймагтаа бэелүүлхын тула ехэ туһалһан, дэмжэhэн байна. Иигэжэ бага нютагуудые хүгжөөжэ байхадань баяртай байна.
Яажа энэ түсэл бэелүүлэгдээб гэхэдэ, нэгэдэхеэр, иимэ аяншалга Ородой Холбоото Уласай Юрэнхылэгшын грантаар эмхидхэгдээ, хоёрдохёор, мартын 20-до Харганада түсэлөөр сесси үнгэргэгдөө. Эндэ Ханда Очировна «сугтаа түрэл тоонто Харгана нютагаа олоной һонирхол татаха түб болгоё, манай эндэ эхын умай, арад зомнай, археологическа хүшөөнүүд, онсо соёл, hонин түүхэ бии ха юм» гэжэ нютагайнгаа зондо хандаа hэн. Гурбадахяар, Харгана нютагаархид эдэбхитэйгээр, оролдосотойгоор эгээл эхинhээнь Елена Бальжиевагай хүтэлбэри доро хэмжээ ябуулгануудта хабаададаг. Дүрбэдэхеор, «Соёлой үүсхэл» гэhэн бүлгэмэй хүтэлбэрилэгшэ Елена Алиева олон жэл соо «Туйлажа шадаhан амаралта» гэhэн түсэлөө эдэбхитэйгээр хүгжөөнэ, энээнээ олон зондо дамжуулхын тула түрүүшынхиеэ манай Буряад орондо туршаба.
Нютагаархидни, үүдэеэ үргэнөөр нээжэ, зүрхэ сэдьхэлэйнгээ баялигые бэлэглэебди.