Түхэреэн жэлэй түүхэтэ дүнгүүд

Буряад Уласай Толгойлогшо Алексей Цыденов хүдөө ажахын һалбариин ажалшадые амаршалаад, юрын бэшэ ажалайнь түлөө баяр хүргөө.

- Мүнөө сагта, илангаяа эдеэ хоолой талаар аюулгүй байдал са­хилгын асуудалнуудай шухала бо­лоод байхада, манай орондо бэшэ гүрэнүүдэй дурагүй болоһон оршон­до өөрынгөө бэеэ дааһан байдалые хамгаалжа, хүндэхэн сагта Россиин бүхы ажаһуугшадые амтатай болон шанартай эдеэ ундаар хангалга тон шухала болоно. Энээниие таанад эрхим һайнаар дүүргэнэт, манай республикада хүдөө ажахы тон һайн хэмжээндэ. Эдэ бүгэдэ – таанадай үдэр бүриин, түхэреэн жэлэй үрэ дүн, - гэжэ Алексей Цыденов хэлээ.

Мүн баһа эб хамтын ажал һайнаар нүлөөлнэ гэжэ тэрэ тэмдэглээ. Байгша ондо милли­ард шахуу түхэриг һомологдожо, республикын хүдөө ажахын нэ­гэдэлые федеральна болон ре­спубликанска һан жасануудһаа дэмжэгдээ. Буряад орондо шэнэ түлэбүүд бэелүүлэгдэнэ, мүнөө үеын технологинууд хэрэглэгдэ­нэ, шэнэ хэрэгсэлнүүд худалдан абтагдана, шэнэ эдэй зүйлнүүд үйлэдбэрилэгдэнэ.

Хүдөөгэй ажалшадай амжалта­нуудые Буряадай Арадай Хуралай Түрүүлэгшэ Владимир Павлов тэм­дэглээ.

- Хүдөө ажахын нэгэдэл ба республикын хүдөө ажахы эдэ жэлнүүдтэ тогтууритайгаар хүгжэнэ. Манда шэнэ технологинуудай, та­ряа талханай шэнэ һайн шанарай үрэһэнүүдэй нэбтэрүүлэгдэжэ байһаниинь һайн гээшэ. Тиихэ­дээ эдэ хэрэгүүдые Хүдөө ажа­хын яаманшье, мүн баһа малшад, таряашад өөһэдөөшье үүсхэнэ. Газараа элдүүрилхэ, адуу малаа ажаллаха болон эд бараа, эдеэ хоол үйлэдбэрилхэ шэнэ техникээр хан­гагдана, - гэжэ Владимир Павлов тэмдэглээ.

Хүгжэлтын талаар хэлэбэл, 2022 ондо хартаабха болон мяханай зүйлнүүдые үйлэдбэрилгэ түрүү зэргэдэ гараа. Тэдээнһээ гадуур, байгша ондо бодо малай тоо толгой яһала олошороо, таряалангай газар үргэдхэгдөө. Хүдөө ажахын нэгэдэ­лые (АПК) мүнгэ тангаар хангалга нёдондо жэлтэй сасуулхада, 11 ху- бяар дээшэлээ.

- Энэ жэл юрын бэшэ байгаа. Тэрэ малай арһанай нодулярна дерматидһаа эхилээ, удаань эл­дэбын хорилтонууд, гадаадахиие өөһэдынхеэрээ һэлгэлгэ, харин зундаа зарим аймагууд гандахаяа һанаа. Тиигэбэшье бидэ хамтадаа бүхы хүндэ хүшэрые амжалтатайгаар дабажа шадаабди, өөрынгөө ажалда харюусалгатайгаар хандаабди. Энэл манда һайн дүнгүүдые туйлахадам­най туһа болоо, - гэжэ Засагай газа­рай Түрүүлэгшын орлогшо – Буряа­дай хүдөө ажахын ба хоол хүнэһэнэй сайд Галсан Дареев тэмдэглээ.

Өөрынгөө газар дээрэ хүдөө ажахын үйлэдбэридэ эб хамта ажал­лажа байһан республикын хүдөө ажахын эрхим ажалшадые шагнал­га - хэмжээ ябуулгын эгээл баярта үйлэ хэрэг болоо. Өөрынгөө мэргэ­жэлтэ ажалда амжалта туйлаһан 29 эрхимүүдые элирүүлэн тэмдэглээ.

«Ургамал ургуулалгада, механи­зацида эрхим мэргэжэлтэн» шагна­лаар шагнагдаа:

• «Эрхим комбайнёр»: Иван Спи­ридонов - «Куйтунское» ООО-гой комбайнёр, Тарбагатайн аймаг; Вла­димир Авдеев - «Виста» ООО-гой комбайнёр, Бэшүүрэй аймаг;
• «Тарилгын бригадын эрхим бри­гадир» - Туяна Содномова КФХ «Бу­даев В.С.», Сэлэнгын аймаг; «Эрхим жолоошон» - Андрей Зеленкин - «Ку­налей Агро» ООО-гой жолоошон, Тарбагатайн аймаг; «Эрхим механи­затор» - Александр Колобков - ЗАО «Сутайское», Мухар-Шэбэрэй аймаг; «Бүдүүн хоол бэлдэдэг бригадын эрхим ажалшан» - Жаргал Дашиев - «Үльдэргэ» СПК-гай механизатор, Яруунын аймаг; «Эрхим хартаабха ургуулагша» - Максим Цой - СПК «Га­зар», Ивалгын аймаг; «Эрхим овощ ургуулагша» - Марина Казакова - ООО «ГАГ», Сэлэнгын аймаг; «Эрхим агроном» - Олег Пак - ИП «Дагунова И.В.», Ивалгын аймаг.

«Гэрэй амитадые үдхэдэг ба загаһанай ажахынуудай эрхим мэр­гэжэлтэн» шангаар шагнагдаа:

• «Эрхим шубуу тэжээгшэ» - Сер­гей Самбялов - АО «Улаан-Үдын шу­буунай фабрика»; «Эрхим хонишон» - Тулкинбек Эрматов - ИП ГКФХ «Эрматов Т.Т.», Бэшүүрэй аймаг; «Эрхим гахайшан» - Анна Астахова - «Свинокомплекс «Восточно-Си­бирский» АО-гой 2-дохи участогай орлогшо дарга, Загарайн аймаг; «Эрхим адуу-шан» - Александр Дар­баков – Ахын аймагай фермер; «Һү һаалгаар эрхим оператор» - Людми­ла Потыльцына - СПК «Баян», Зэдын аймаг; «Эбэртэ бодо мал таргалуул­даг эрхим оператор» - Алексей Яку­шев - СП(А)К «Уула», Мухар-Шэбэрэй аймаг; «Эрхим зоотехник» Альбина Бурлакова - ООО «Түгнэ», Мухар- Шэбэрэй аймаг; «Эрхим загаһашан» - Евгений Суранов - СПК «Кабанский рыбозавод», Кабанскын аймаг; «Эр­хим загаһа болбосоруулагша» Елена Арсентьева - ИП ГКФХ «Воротникова Е.В.», Байгал шадарай аймаг;
• «Эрхим фельдшер» Мира Апха­нова - Буряадай амитадай үбшэнтэй тэмсэдэг республиканска станциин Яруунын таһаг; «Эрхим ветеринарна врач» - Наталья Данзанова - Буря­адай амитадай үбшэнтэй тэмсэдэг республиканска станциин Хяагтын таһаг.

«Эдеэ хоол буйлуулдаг үйлэд- бэриин эрхим мэргэжэлтэн» шагна­лаар шагнагдаа:

• «Эдеэ хоол буйлуулдаг үйлэд- бэриин эрхим технолог» - Наталья Непомнящих - ООО «Бичурский маслозавод»; «Эдеэ хоол буйлуулдаг үйлэдбэриин эрхим инженер» - Иван Миловидов - ООО «БУРЯТ- МЯСПРОМ»; «Эрхим хилээмэ бариг­ша» - Инна Бушарова – Олон шэглэл­тэй үйлэдбэри «БИН» ООО; «Эрхим кондитер» - Наталья Татарникова - ООО Кондитерский цех «Березка»; «Колбасна үйлэдбэриин эрхим опе­ратор» - Нина Клёнина - ООО Мяха болбосоруулдаг «Сэлэнгэ» фабрика; «Хэрэгсэлнүүдые заһабарилдаг эр­хим слесарь» - Баир Гармаев - ИП Бредний К.В., «Кондитерские Исто­рии» цех; «Эрхим яаргашан» - Алек­сандр Шишмарев - ООО «Петропав­ловский мясокомбинат»; «Мүнгэ сан­ганай-экономическа албанай эрхим мэргэжэлтэн» - Галина Будажанаева – Яруунын аймагай «Үльдэргэ» СПК- гай ахамад нарин тоосогшо; «Хүдөө нютагай сомоной хүдөө ажахыгаар эрхим дансалагша» - Капитолина Бимбаева - Мухар-Шэбэрэй аймагай «Хүсөөтэ» нютагай сомоной мэргэ­жэлтэн.

Мүн баһа «Гэр бүлын эрхим фер­мэ», «Хүдөө ажахын эд хэрэглэгшэ­дэй эрхим хамтарал», «Эрхим ай­маг» болон «Таряашадай-фермер­скэ эрхим ажахы» гэһэн урилдаа­нуудай эрхимүүдые шагналнуудаар тэмдэглээ.

• «Гэр бүлын эрхим фермэ» - Ол­зын хэрэг эрхилэгшэ - Таряашанай (фермерскэ) ажахын толгойлогшо Эрдыни Норбоев (Зэдын аймаг); «Хүдөө ажахын эд хэрэглэгшэдэй эрхим хамтарал» - Хүдөө ажахын ху­далдаа наймаанай, болбосоруулгын эд хэрэглэгшэдэй эрхим хамтарал «Агро-Восток» (Хэжэнгын аймаг);
• «Эрхим аймаг» - «Ивалгын ай­маг», засаг дарга Николай Емона­ков. Түрүү гурбанай тоодо үшөө Бэшүүрэй ба Сэлэнгын аймагууд оролсоо.
• «Таряашадай-фермерскэ эрхим ажахы» - Таряашадай (фермерскэ) ажахын толгойлогшо Дыжидма Но­викова (Яруунын аймаг).

Найрай түгэсхэлдэ дамжуулгын туг «Таряашадай-фермерскэ эрхим ажахы» гэгдэһэн ажахын толгойлог­шо Дыжидма Новиковада барюулаг­даа.

• «Эдеэ хоол буйлуулдаг эрхим үйлэдбэри» - ООО «Хлебушек».

Мүн баһа дамжуулгын туг ООО «Хлебушек» үйлэдбэриин хүтэлбэрилэгшэ Зандаева Алексан­дра абаа. Байгша оной август һарада энэ үйлэдбэри талханай 30 тонно зүйл хоногтоо барижа байха мүнөө үеын шэнэ завод нээгээ.

«Буряад Уласай хүдөө ажа­хын эрхим эмхи» - хүдөө ажахын үйлэдбэриин артель (кооператив) «Уула» (Мухар-Шэбэрэй аймаг).

«Хүдөө ажахын эрхим эмхи» урилдаанай туг Мухар-Шэбэрэй ай­магай хүдөө ажахын үйлэдбэриин «Уула» артель (кооператив) - респуб- ликын хүдөө ажахын эгээл тогтуу­ритайгаар хүгжэжэ байһан залуу үйлэдбэринүүдэй нэгэн.

Хэмжээ ябуулгын үедэ һалбариин эрхим ажалшадые баһал засагай болон албануудай шагналнуудаар шагнаа.

Буряад Уласай Толгойлогшын Баярай бэшэгээр Захааминай айма­гай «Михайловка» СПК-гай малшан Юрий Батуев шагнагдаа.

Буряад Уласай Засагай газарай Хүндэлэлэй грамотаар шагнагдаа: Дулма Шултумова - Буряадай Мэдэ­эсэлэй-методологическа түбэй эко­номист, Түнхэнэй аймагта хүдэлнэ; Наталья Хаптаганова - Яруунын ай­магай «Үльдэргэ» СПК-гай тоосооной бүлэгэй нарин тоосогшо; Бадмадор­жо Гомбожапов - Яруунын аймагай «Үльдэргэ» СПК-гай малшан; Лариса Десятова - Загарайн аймагай «Бурят­КонсервПром» ООО-гой стерилиза­тор; Евгений Устинов - Мухар-Шэбэ­рэй аймагай «Сутайское» ЗАО-гой механизатор; Леонид Хамаганов - Буряадай республиканска амитадай үбшэнтэй тэмсэдэг станциин Ахын таһагай ветеринарна врач;

Буряад Уласай Хүндэлэлэй гра­мотаар Буряадай республиканска эрдэмэй-үйлэдбэриин ветеринарна лабораториин захиралай орлогшо Доржо Петруев шагнагдаа.

«Буряад Уласай үмэнэ габьяагай түлөө» медаляар «Россельхозцентр» ФГБУ-гай Буряад Уластахи таһагай хүтэлбэрилэгшэ Намжил Мардваев шагнагдаа.

Буряад Уласай Арадай Хуралай Баярай бэшэгээр Захааминай ай­магай «Хуртага» СПК-гай түрүүлэгшэ Баярма Намдакова шагнагдаа.

Ородой Холбоото Уласай Хүдөө ажахын яаманай Баярай бэшэгүү- дээр шагнагдаа: Сергей Белов – ООО «Молоко Бурятии» Агрохол­дингой слесарь-сантехник; Евгений Шевелев - Кабанскын аймагай «Бай­кальская» ОС-ой механизатор;

 

 Светлана Тарасова - Улаан-Үдын амитадай үбшэнтэй тэмсэдэг станциин ветеринарна врач; Александр Козлов - Мухар-Шэбэрэй аймагай «Түгнэ» ООО-гой захирал; Александр Климов - Яруунын аймагай «Үльдэргэ» СПК-гай механиза­тор; Баир Раднаев - Яруунын аймагай «Үльдэргэ» СПК-гай малшан; Валентина Терентьева - Кабан­скын аймагай туршалгын «Байкальская» станци­ин ахамад экономист; Григорий Калашников.

Ородой Холбоото Уласай Хүдөө ажахын яа­манай Хүндэлэлэй грамотануудаар шагнагдаа: Лхамажап Базарова - Хэжэнгын аймагай «Эржэн» хүдөө ажахын хонишон; Андрей Кунгуров - За­гарайн аймагай олзын хэрэг эрхилэгшэ; Цырен- Дондок Рабданов - Хэжэнгын аймагай олзын хэрэг эрхилэгшэ; Елена Сабова – Хяагтын аймагай олзын хэрэг эрхилэгшэ; Владимир Комлев - Хя­агтын аймагай олзын хэрэг эрхилэгшэ; Туяна Дамчеева - Зэдын аймагай «Хамтаа» СПК-гай түрүүлэгшэ. Руслан Шагдуров - Буряадай респу­бликанска амитадай үбшэнтэй тэмсэдэг станциин дарга.

Буряад Уласай Хүдөө ажахын ба эдеэ хоолой яаманай Баярай бэшэгээр шагнагдаа: Сэсэгма Хулуева - Ахын аймагай «Дагдан» СПоК-гой прав­лениин түрүүлэгшын орлогшо; Василий Хамиру­ев – Хориин аймагай фермер; Сергей Лобанов - Наймаанай «Молоко Бурятии» ООО-гой техниче­скэ албанай хиналта-хэмжэлгын хэрэгсэлнүүдээр ба автоматикаар инженер.

Буряад Уласай Хүдөө ажахын ба эдеэ хоолой яаманай Хүндэлэлэй грамотаар шагнагдаа: Оль­га Скосырская - «Бурятхлебпром» АО-гой эдеэ хоолой наймаашан; Дмитрий Алексеев - «Бурят­хлебпром» АО-гой (хилээмэ зөөдэг) жолоошон; Светлана Куклина - Бэшүүрэй аймагай «Бичур­ский маслозавод» ООО-гой микробиолог; Инна Иванцова - «Аквабур» ООО-гой оператор; Ольга Гудкова - Сэлэнгын аймагай Хүдөө ажахын хороо­гой гол мэргэжэлтэн; Никита Мисюркеев - Буряа­дай амитадай үбшэнтэй тэмсэдэг республиканска станциин Загарайн таһагай ветеринарна фель­дшер.

Мүн баһа 24-дэхи Бүхэроссиин хүдөө ажа­хын «Алтан намар-2022» гэһэн үзэсхэлэнгэй дүнгүүдээр үндэр шангууд барюулагдаа. Тиигэжэ Буряадай хүдөө ажахын академиин ректор Бэ­ликто Цыбиков, Буряад Уласай Ветеринариин хороогой дарга Амгалан Дармаев ба Захааминай аймагай засаг дарга Сергей Гонжитов дипломуу­дые болон медальнуудые абаа.

«Фермерэй һургуули» түлэбэй грантнуудшье барюулагдаа. Энэ һургуули байгша ондо эрхимэ­эр дүүргэгшэд: Екатерина Рубцова, Доржи Мунку­ев болон Михаил Дашиев «Россельхозбанк» АО- гой 100 мянган түхэриг хэмжээнэй грантнуудые тус тустаа абаа.