Засаг түрэ 8 jul 2020 436

 Үхибүүдтэ үгтэһэн мүнгэн тухай

 Үнгэрһэн жэлэй эсэс багаар Хитадай Ухань хотоһоо шэнэ түрэлэй халдабарита үбшэн һүжэржэ, дэлхэй дүүрэн тараад, хүн зоной ажамидарал үндэһөөрнь хубилгаа гээд булта мэдэнэбди.

  Энэ үбшэнэй манай гүрэндэ хабарһаа нааша таража эхилхэдэнь, тэрээнтэй тэмсэхэ хэмжээнүүд абтажа, ехэнхи зомнай хэдэн һарын туршада гэртээ һууха баатай болоо ха юм. Тиигэжэ хэдэн сая гэр бүлэ олзо оршогүй үлөө. Иимэ эрхэ байдалда гүрэнэй талаһаа олон ондоо туһаламжа (эдеэ хоолой суглуулбариһаа эхилээд, мүнгэн түлбэринүүд) үзүүлэгдэнэ. Тэдэнэй нэгэниинь – зөөри багатай гэр бүлэнүүдэй 3-7 наһатай хүүгэдтэ һара бүриин тэдхэмжэ мүнгэн.

Ородой Холбоото Уласай Юрэнхылэгшэ Владимир Путин иимэ туһаламжа үзүүлхэ тухай дурадхал Хуули баталдаг дээдын зургаанда элидхэл хэхэ үедөө оруулһан юм.

“Хүүгэдэй 3-тай болоходонь, гүрэнэй талаһаа тэдхэмжын мүнгэн болюулагдадаг гээшэ. Мүнөөнэй эрхэ байдалда иимэ наһанай багашуултай гэр бүлэнүүд шахардуу байдалда орожо магадгүй: ехэнхидээ эжынэртэ үхибүүдэйнгээ һургуулида ороторнь ажалда гарахань хэсүү байдаг. Тиимэһээ 3-7 наһатай хүүгэдтэ туһаламжа үзүүлхые дурадхабаб. Энэ туһаламжа байгша оной январиин 1-һээ тоологдохо ёһотой”, - гэжэ Юрэнхылэгшэ хэлэһэн юм.

Тэрэнэй хажуугаар июнь соо 16 наһа хүрэтэр бүхы үхибүүдтэ тус тустань 10 мянган түхэриг туһаламжа үзүүлэгдээ. Харин июль һарада энэ түлбэри гэнтэ дахин дабтагдажа, бүхы эжынэрые болон хүүгэдые ехэ баярлуулаа.

Июнь һараһаа эхилээд, 3-7 наһатай хүүгэдтэ хараалагдаһан һара бүриин түлбэри гансата “унажа”, гэр бүлэнүүдэй һанда аяар 36 мянга гаран түхэриг ороно бшуу. Буряад Уласта энэ дэмжэлгын хэмжээн – һарын 6032,5 түхэриг гэжэ һануулая.

“Иимэ туһаламжа абажа байхада, һайн лэ ааб даа. Би 4 үхибүүтэйб. Ахамнай оюутан. Тиимэһээ 3 хүүгэдтээ туһаламжа абанаб. Хоёр дахин 10- 10 мянган түхэриг абахын хажуугаар үшөө 3-7 наһатайшуулда хараалагдаһан һара бүриин мүнгэн гансата ерэхэдээ, горитой ехэ туһаламжа болоно”, - гээд, Сэрэгма эгэшэ баяртайгаар хөөрэнэ.

Иимэ туһаламжада олзо оршо багатай гү, али ажалгүй зон хүртэнэ. Тиимэ байдалаа гэршэлһэн саарһа дансаяа сахим аргаар дамжуулжа, гүрэнэй эмхи зургаанда тушаахада болоно. Эндэ тон анхаралтайгаар мэдүүлгэеэ бэшэхэ хэрэгтэй. Зарим ушарта хүнүүд анхарал багатай байжа гү, али зорюута олзо оршоёо нюугаад, мэдүүлгэ үгэнэ. Тэрэ ехэ буруу гээшэ. Иигэжэ оролдоһоной хэрэггүй – гүрэниие мэхэлхэгүйш. Яагаашье һаатнай, бүхы юумэн шалгагдажа, дутуу дундануудтнай гараад ерэхэ бшуу. Тиимэһээ бүхыгөө тон сэхэ руунь бэшэхэ хэрэгтэй . Эгээл түрүүлэн мэдүүлгэ оруулһан зон мүнөө туһаламжын мүнгэ абаад байна.

“Бидэ 3 хүбүүтэйбди. Нүхэрни барилгын ажалай бии һаань, хүдэлдэг. Би гэртээ үхибүүдээрээ һуудагби. Аха хүбүүмнай 3-дахи ангида оробо. Дундахимнай мүнөө жэл һургуулида ошохонь, харин багамнай сэсэрлигтэ ябадаг. Тиимэһээ бидэ алишье туһаламжадань хүртэнхэйбди. Хүүгэдтээ зунай хубсаһа хунаршье абаабди, һургуулидаа бэлдэхэ мүнгэеэ үлөөгөөд, дараад байнабди”, - гэжэ олон хүүгэдэй эжы Аюна Бадмаева хэлэнэ.

Заримдаа энеэдэтэйшье ушарнууд тохёолдоно. “Буряад үнэн” сониндо суг хүдэлдэг мэдээжэ сурбалжалагша Борис Балдановай хүбүүн мүнөө 14 наһатай боложо ябана. Булат Путинай “үгэһэн” мүнгэндэ ехэ баярлаа. “Тэрээгээрни үтэр велосипед абажа үгэгты”, - гэжэ гэртэхинээ дайлажа байна гэжэ манай нүхэр хөөрөө һэн.

“Буряад Уласта бүхыдөө 800 гаран сая түхэриг 3-7 наһатай хүүгэдтэй гэр бүлэнүүдтэ тараагдаа. 18442 гэр бүлын 24230 хүүгэдтэ туһаламжа үзүүлэгдээ. Ороһон 30 гаран мянган мэдүүлгэнүүд булта бүридхэгдэжэ байна. Гэхэтэй хамта 11996 мэдүүлгэ оруулһан гэр бүлэнүүдтэ иимэ түлбэри үгтэхэ ёһогүй гээд тоологдоо: олзо оршынгоо хэмжээгээр тааранагүй. Иимэ туһаламжада хүртэхын тула мэдүүлгэ үгэхэдөө, үшөө нэгэ иимэ [email protected] сахим хаягаар хандажа болоно”, - гэжэ Буряадай Ажаһуугшадые ниигэмэй хамгаалгын яаманай мэдээсэлэй албан дуулгана.

Үнэхөөрөөшье, шахардуу байдалда ороһон олон үхибүүтэй гэр бүлэнүүдтэ амаргүй ехэ тэдхэмжэ үзүүлэгдээ гээшэ. Энэ тахал үбшэн бууража, ажабайдалнай һайн тээшээ хубилха бэзэ. Тиихэдэньшье үхибүүнэйнгээ 7-той болотор иимэ туһаламжа абажа байгаа һаа, ехэл һайн һэн гэжэ олон зон хэлэнэ һэн.

Булат БАДМАЕВ

Автор: Булат БАДМАЕВ

Фото: Алексей Жилин