Засаг түрэ 1 jun 2022 478

Уласхоорондын форум- Буряадай ниислэлдэ

Майн 27-28-ай үдэрнүүдтэ Улаан-Үдэдэ «Росси-Монгол. Хоорондын харилсаан шэнэ байдалда» гэһэн Уласхоорондын форум нээгдээ. Эндэ  худалдаа наймаагаа үргэдхэхэеэ, аралжаа наймаанай удаан болзорой хэлсээ баталхаяа,  шэнэ партнёрнуудые бэдэрхэеэ Россиин ба Монголой олзын хэрэг эрхилэгшэд суглараа. Форумой эхиндэ үзэсхэлэн дэлгэгдээ, түрүүшын панельнэ сесси үнгэрөө.

Хуралдаан ажалаа эхилбэ

 

Буряадай Толгойлогшо Алексей Цыденов Тумур-Уяа Жамбалцэрэнтэй ба Марат Шамьюновтай  хамта Россиин ба Монголой эд бараанай дэлгэгдэһэн үзэсхэлэнгые ябажа хараа.

Мүн баһа түрүүшын “Орос-Монгол хоёрой гадаада ажаябуулга. Түсэлнүүд болон холын хараанууд” гэһэн панельнэ сесси Буряадай Толгойлогшо Алексей Цыденовэй, Монголой Эдеэ хоолой, хүдөө ажахын ба хүнгэн үйлэдбэриин  гүрэнэй секретарь Тумур-Уяа Жамбалцэрэнэй,  Оросой Холбоото Уласай  Алас Дурные ба Арктикые хүгжөөхэ сайдай орлогшо Марат Шамьюновай, Россиин  Монгол гүрэндэ наймаанай түлөөлэгшэ Максим Васильевай хабаадалгатайгаар үнгэрөө.

Энэ сессиие Россиин экономическа хүгжэлтын сайдай орлогшо Дмитрий Вольвач нээгээ. Амаршалгын үгэнүүдээр тэрэ сугларагшадта хандахадаа, хоёр гүрэнэй хоорондохи аралжаа наймаанай хүгжэжэ байһаниие болон тэрэнэй саашадаа хүгжэхэ дүүрэн арга боломжотой байһые тэмдэглээ.

- Хоёр гүрэн  дипломатическа харилсаануудые тогтооһоной 100 жэлэй ой тэмдэглээ, энэ жабхаланта ушараар Россиин Владимир Владимирович Путин ба Монголой Хүрэлсүх Юрэнхылэгшэнэр Москвада 2021 оной декабрь һарада хамтын деклараци баталаа һэн. Монгол орон – Ородой Холбоото Уласай тон шухала, стратегическэ партнёр. Һүүлэй үедэ Орос болон Монгол гүрэнүүдэй дунда худалдаа наймаанай эрьесэ яһала  хүгжэнэ. 2022 оной дүнгүүдээр 2 млрд долларой шата дабаха шэнжэнүүд бии. Россиин рыногтэ Монголой заншалта наймаа ерээдүйн  һайн арга боломжотой, - гэжэ Дмитрий Вольвач хэлээ.

Мүнөө сагай уласхоорондын байдалда иимэ уулзалгануудай тон шухала байһые Алас Дурные ба Арктикые хүгжөөхэ сайдай орлогшо Марат Шамьюнов тэмдэглээ.

- Мүнөөдэрэй хэмжээ ябуулга  –  хоёр талын түргэн хүгжэжэ байһан экономическа харилсаануудай үрэ дүн. Тиимэһээ мүнөөдэрэй хэмжээ ябуулга эдэбхи үүсхэлтэйгөөр үнгэргэгдэжэ, бэе бэеынгээ ашаг үрые ойлгохобди гэжэ би найданаб. Бидэ яаманайнгаа зүгһөө хоёр ороной – Россиин ба Монголой олзын хэрэг эрхилэлгэдэ болон ниигэмэй хүгжэлтэдэ али болохоор туһалха  зэргэтэйбди, - гэжэ Марат Шамьюнов тэмдэглээ.

Буряадай Толгойлогшо Алексей Цыденовэй хэлэһээр, Буряад Улас Монгол хоёрой харилсаан үни холын түүхэтэй.

-Бидэ урда сагай түүхээрээ дүтэ арадууд гээшэбди. Ушар иимэһээ манай харилсаан өөрын онсо шэнжэтэй, аха дүүгэй найрамдал болоно. Газар уһамнай, байгаалимнай, уларилнай, хүдөө ажахые хүгжөөхэ эрхэ байдалнай, газар дорохи баялигууднайшье - ашагта малтамалнуудшье хуу адли. Маанадай ажаябуулгашье адли, нүгөө талаһаа соёл ба хэлэмнай бүри адли, тиимэһээ эдэ бүгэдэ маанадые үшөөл дүтэ болгоно, - гэжэ Буряад Уласай Толгойлогшо тэмдэглээ.

Монголой түлөөлэгшэд анхаралтай

Монголой Эдеэ хоолой ба хүдөө ажахын, хүнгэн үйлэдбэриин, Аралжаа наймаанай-промышленна танхимай түлөөлэгшэд, мүн Сэлэнгын  аймагай хүтэлбэри болон олзын хэрэг эрхилэгшэд форумой үндэр хэмжээндэ эмхидхэгдэжэ байһые  тэмдэглэнэд.

- Иимэ ехэ хуралдаан ба үзэсхэлэн үндэр хэмжээндэ эмхидхэгдэһэндэнь, Буряад Уласай Засагай газарта бидэ ехэ баяр хүргэнэбди. Мүнөөдэрэй үзэсхэлэндэ Буряад Уласай үйлэдбэрилэгшэдэй арга боломжонуудые харабабди, тэдэ өөһэдынгөө болбосоруулһан зүйлнүүдые региональна хэмжээндэ бодотоор худалдахаар бэлэн гэжэ этигэгдэнэ. Мүнөөдэрэй үзэсхэлэндэ Монголой компанинуудшье хабаадана. Тэдэнэй харилсаан  саашадаа хүгжэхэ гэжэ найданабди. Монголой талаһаа бидэ  олоороо хабааданабди, - гэжэ Монголой эдеэ хоолой ба хүдөө ажахын, хүнгэн үйлэдбэриин  гүрэнэй секретарь Тумур-Уяа Жамбалцэрэн тэмдэглээ.

Ородой Холбоото Уласай Монголдо түлөөлэгшэ Максим Васильев ород-монгол  харилсаануудай түүхэтэ удха шанарые тэмдэглээ.

- Маанадай хоорондо  харилсаанай хүгжэхын тула Буряад Уласай Толгойлогшо Алексей Самбуевич Цыденовэй  оролдолго тэмдэглэхэ шухала. Энэ форум мүнөөдэрэй  байдалай оршондо харилсаануудаймнай шэнэ хуудаһануудые нээһэн түрүүшын алхам болоно, - гэжэ тэрэ хэлээ.

Буряад Уласай Толгойлогшо ба Засагай газар, Алас Дурные ба Арктикые хүгжөөхэ  корпораци, Буряадай «Мой бизнес» түб,  Буряад Уласай  региональна хүгжэлтын жаса энэ форум үндэр хэмжээндэ эмхидхээ.

Автор: Сэнгэ РИНЧИНОВ буряадшалаа

Фото: Анна Огородник