Үйлэдбэриин хэмжээн дээшэлээ

Үйлэдбэриин ургалтаар можо хизаарнуудай дунда Буряад орон ДФО соогоо хоёрдохи һуурида гараа, Росси дотор - наймадахи һуурида. Барилгын һалбари үнгэрһэн жэлые баһал дунда зэргын баримтануудһаа үлүүгээр  дабажа гараа: үнгэрһэн жэлэй 11 һара соо барилгын ажалнууд 2021 онойхидо орходоо, 44 хубяар дээшэлээ.

Һан жасын өөһэдын олзо оршо 19 процентээр дээшэлээ. Хүрэнгэ шэглүүлэлгын хэмжээн юһэн һарын хугасаада 53 процентээр ургаа. Хүрэнгэ шэглүүлэлгын хэмжээгээр Буряад орон  ДФО-до - нэгэдэхи һуури, харин Россида 4-дэхи һуури эзэлээ.

- Олон янзын түмэрэй зүйлнүүдэй нэгэдэһэн рудагай нөөсэ дээрэ Озёрно ГОК барилгын ехэ түлэбөөр жэлэй дүүрэтэр экономикын ажалай 1300 шэнэ нэмэлтэ һуури байгуулха комбинат ашаглалгада тушаагдахаар түсэблэгдэнэ. Үшөө гол харгыһаа ГОК хүрэтэр бүхыдөө 3 млрд түхэригтэ 90,5 модо харгы бариха хэрэгтэй. Энэ түлэбэй шухалые хараадаа абажа, харгын барилгын боломжонуудые хаража үзэхыень бидэ дурадхаһан байнабди, – гэжэ Буряадай Толгойлогшо Алексей Цыденов мэдээсээ.

Гүрэнэй хүгжэлтын түлэбүүд дүүрэн хэмжээндэ бэелүүлэгдэжэ байна. Үндэһэтэнэй 12 түлэбөөр региональна 48 түсэл бэелүүлэгдэнэ. Гараһан жэлдэ үндэһэтэнэй түлэбүүдэй бэелүүлгэдэ 23,2 млрд түхэриг шэглүүлэгдэхэ.

Тэдээнһээ гадуур, 2022 ондо республика Юрэнхылэгшын Алас Дурнын «Ниитэ нэгэ мүнгэн туһаламжаар» миллиардһаа үлүү түхэриг абаа. Тэрэнэй 80% үлүүниинь «1000 гэр шадархи газар» түлэбөөр 247 гэр шадархи газар болбосон түхэлтэй болгогдоходо шэглүүлэгдээ. Тэрээнһээ гадуур, түргэн туһаламжын 10 машина, 14 автобус, блочно-модульно котельни, техникумдэ ба үхибүүдтэ психологическа туһаламжа хүргэлгын түбтэ байшангууд худалдан абтагдаа. Үнгэрһэн жэлдэ Юрэнхылэгшын Алас Дурнын «Ниитэ нэгэ мүнгэн туһаламжаар» хоёр ехэ барилга ашаглалгада тушаагдаа – эдэ Тэмсээнүүдэй региональна түб болон Ядерна эмнэлгын түб.

Үнгэрһэн жэлдэ Россиин 19 можо хизаарай тоодо Буряад орон модульно зошод буудалнуудые барижа эхилээ. Энэ хэрэгтэ республика 300 сая түхэриг Россиин Засагай газарай нөөсэ жасаһаа абаа, тиихэдэ 342 сая түхэриг хүрэнгэ шэглүүлэгшэд оруулаа.

Нёдондо бэелүүлэгдэһэн үшөө нэгэ түлэб ажаһуугшадые шанартай аад, диилдэхэ сэнтэй гэр байраар хангалгада шэглүүлэгдэнхэй. 2022 оной февраль һарада Улаан-Үдэ хотодо гэр барилгын комбинат хүдэлжэ эхилээ. Тэрэ жэлдээ 80 мянган дүрбэлжэн метр гэр байра үйлэдбэрилхэ юм.

- Мүнөө 16 дабхартай хоёр гэр баригдаад байна, тэдэниие байгша ондо ашаглалгада тушааха юм. 27 мянган дүрбэлжэн метр байра тушаагдаха. Иимэ индустриальна барилга гэр байрануудые бодхоохо ажалаа түхэреэн жэл соо ябуулха арга олгохоһоо гадна, үнэ сэнгынь горитойгоор доошолуулна. Тиигэжэ эдэ гэрнүүдтэхи нэгэ дүрбэлжэн метр 65 мянган түхэригтэ хүрэнэ, харин бэшэ гэрнүүдэй дүрбэлжэн метрэй сэн дунда зэргээр  84 мянган түхэригтэ байна ха юм, – гэжэ Алексей Цыденов хөөрөө.

Республикын Толгойлогшо гадаадын хорилтонуудай үедэ региондо абтаһан ажаһуугшадаа дэмжэхэ үүсхэлнүүд тухай хөөрөө. Тиигэжэ ниитын транспортаар ябалгын сэнгые дээшэлүүлхэгүйн тулада хүнүүдые зөөгшэдтэ сэхэ туһаламжа – 1 мянган түхэриг хүдэлһэн үдэр бүхэнэйнь түлөө түлэхэ болоо. Энэ хэрэгтэ  52,4 сая түхэриг шэглүүлээ. 

Республиканска һан жасаһаа 33 сая түхэриг хилээмэнэй зүйлнүүдые үйлэдбэрилэгшэдые дэмжэлгэдэ шэглүүлэгдээ. Үшөө үмсын ажахынуудые дэмжэлгын нэгэ жэшээ – энэ Буряад Уласай Засагай газарай ба «Улаан-Үдын шубуунай фабрика» АО-гой хамтын түлэб болоно. Энэ түлэбөөр үйлэдбэри ажаһуугшадта  үндэгэлхэ тахяануудые хүнгэлэлтэтэй сэнгүүдээр – нэгэ толгойе 30 түхэригөөр үгэнэ, харин тэрэ наймаанда 280 түхэригтэ байдаг. Гадаадын  хорилтонуудай үедэ республикадахи олзын хэрэгые дэмжэлгын федеральна болон региональна хэмжээ ябуулгануудые бэелүүлгэдэ бүхыдөө 12 млрд шахуу түхэриг шэглүүлэгдээ.