551
«Яагаад анираа хатааб»?
Ганса соёлой таһаг соо бишыхан зүжэгүүдэй зэргэ юумэн боложо байха. Юрэдөө юумэ бэшэжэ шададаггүй аад, нооһо ноолуур шэнги няалдаад һаладаггүй Н. гээшэһээ ехэ хашараабди, яажа тэрээнһээ һалахамнай гээшэб гэжэ Георгий Дашабылов Матвей Осодоев хоёр хөөрэлдэбэ. Цырендулма Дондогой шагнажа һууһан байгаа. Эдэ хоёрой үгыдэ Н. гээшын хонходоходо, Цырендулма Цыреновна Матвейн хоолой яг һажаан шангарба:
- Ямар шалиг шаазгай шэнги шалбалзанаш? Ажал хүүлэхэгүй абаалзай болоо гүш? Шамдагай боли, үгы һааш...
Нэгэ хэды болоод, Н. дахинаа хонходобо.
- Георгий хэрэгтэй, Дашабылов... – гээд, эхилхэтэйнь сасуу, Цырендулма Дондогой эгээ Дашабыловай хоолойгоор һөөргэдэбэ: - Яагаа хүнһээ һалахагүй яндуул гээшэбши? Байз даа, «Будамшуу» соогоо бэшэжэ, үйлыеш үзүүлхэм.
Нэгэ хэды саг үнгэрөөд, хоёр эрэшүүл гайхалдана: «Н. гээшэмнай яашооб? Яагаад анираа хатааб?».
Шүлэн соохи... мүнгэн
Мэдээсэлэй таһагые даагша Б.Т.Цыремпилов аргагүй шогууша хүн байһан юм.
Бүлэг эрэшүүл, тэрэ тоодо «Правда Бурятии» сонинойхи, сугтаа эдеэлхээ ошобо.
«Би тандаа мүнгэн бэлэг барихаб даа», - гэнэ Цыремпилов.
«Хари даа, тиихэ болоо һааш. Наран баруун тээһээ гарана бэзэ», - гэнэ Доржи Дымпиловичынь. Дүрбүүлэн һуугаад эдеэлжэ байтараа, Цыремпиловынь А.П.Климовэй шүлэтэй табаг руу зэд мүнгэ хэжэрхибэ. Александр Павлович шүлөө эдижэ дууһаха тээшээ түхэреэн мүнгэ харажархёод, үмэгэдшье гэнгүй абажа, гарайнгаа аршуулаар һайса аршаад: «Трамвайгаар 3 дахин ябахаб», - гээд, хармаандаа хэжэрхёо һэн гэхэ.
«Хэн билээ»?
Үнгэрһэн зуун жэлэй наяад онуудаар уран зохёолшо Лопсон Тапхаев партиин обкомой хэблэлэй секторые даагшаар хүдэлһэн юм. Паспортаараа Леонид нэрэтэй байгаа. «Буряад үнэндэ» албан хэрэгээрээ хонходоходоо, мэдээсэлэй таһагай Б.Т.Цыремпиловтэ тудаба ха.
- Это Леонид Тапхаев говорит, - гэбэ.
Бадма Тибочкиевич урдаһаань: - Хэн билээ? – гээд, утаар татаһан гэхэ.
«Таба-табан солхообоор...»
Нэгэтэ Б.Т.Цыремпилов республикын госпитальдо бэеэ эмшэлүүлхэеэ оробо. Оройшог болоһон хойно редакцида хонходоходонь, алдуу заһагшаар һая ажалда ороод хүдэлжэ байһан Е.Ч.Гомбоева харюусаба. Шэнэ хүн гэжэ ойлгоод, Бадма Тибочкиевич хэлэбэ:
- Үглөөдэр үглөөгүүр ноёдтоо дуулгаарай: Бадма Цыремпилов үхөө гэжэ... Таба-табан солхообоор мүнгэ суглуулаг.
Үглөөдэрынь Евгения Чимитцыреновна томошог нюдэтэй юумэн, редактор Р.Б.Гармаевта оробо. Тиимэ мэдээ дуулдаа гэбэ.
- Хонходоһон хүнтнай ямархан хоолойтой һэм? – гэжэ лаблаад, Ревомир Баярович: «Зай, бараг даа» - гэһэн ха.
«Большой, но дурак»
Н.Д.Бадмаринчиновэй бишыхан хүбүүн Лубсаниие редактор Ц.Б.Цырендоржиев гасаалдаг байба.
- Лубсан, ши басаган гүш даа? Лубсама ёһотойш?
- Үгы, би хүбүүн, - гэжэ Лубсан бужаганаба.
- Үнэн хүбүүн юм һаа, харуулыш теэд?..Хажуугаар Д.Ш.Хубитуев «дабһалаашан».
Ядаад, Лубсан үмдэхэнөө шобтолоод, харуулха баатай болобо.
- Нээрээ, хүбүүн ха юмши, ойлгообди. Болоо болоо, - гэлдэбэ ахайнар.
Үглөөдэрынь абатаяа ажалда ерэжэ ябахадань, нөөхи ноёмнай дахинаа: «Лубсан, басаган бэлэй гүш даа?» - гэхэдээ яахабши.
Иимэ юумэ хүлеэгээгүй Лубсан шоо үзэнгеэр саашаа хараад: - Большой, но дурак, - гэбэ.
Ехэ олзо
Д.Ш.Хубитуев редакциин зоной хүүгэдтэй оньһыень оложо, угаа аятайгаар хөөрэлдөөд, гэрэйнь нюусанууд тухай мэдэжэ абадаг байһан юм. Нэгэтэ таһалга соо хэн хэды шэнээн архи даадаг бэлэй гэжэ олоороо хөөрэлдэн һуугаад, Далай Шагдарович Лубсан хүбүүхэндэ хандаба: - Лубсанай папань оройдоо архи уудаггүй.
- Уудаг, - гэбэ Лубсан. – Тээсгэн һогтуу ерээ, хуу саһан болошоод... Креслэ соогоо унташоо һэн.
Далай Шагдарович ехэ олзо олоһондол, нюдэеэ ялалзуулан, альгаа эмэриһээр, Николай Дабаевичай кабинет тээшэ гүйшөө һэн.
Галина Базаржапова-Дашеева дурсан бэшэбэ.
(Үргэлжэлэлынь удаадахи дугаарта).
