Ниигэм 25 nov 2020 718

​«Буряад үнэнэй» шогуудһаа

(Үргэлжэлэл)

Богонихон харюу

Планёркодо зон сугларжа байба. Бадма Цыремпиловэй орожо ерэхэдэ,

- Степан Очировые хараа гүш? – гээд, нарин бэшэгэй дарга асууба.

- Үхөө, - гэбэ тэрэнь.

Тиин захада һууха һанаатай, тэндэ һууһан хүниие: «Саашаа хэбтэ», - гэбэ.

«Ямар бэ даа постановко»

Агаһаа гарбалтай Дондок Бальжинимаев бөө табисууртай, үе-үе болоод, онгодоо орошодог байгаа. Эртэ урдын элинсэгэйнь дуун юм һэн гү, утаһаа утаар татан, Хэблэлэй байшангаар дүүрэн уйлаһан-дуулаһан хоёрой хоорондо сууряатуулдаг бэлэй.

Нэгэтэ иимэ абяан дуулдажа байба. Партиин обкомой нэгэдэхи секретарь Л.В.Потапов албанай хэрэгээр редакцида ерэһэн аад, редактор Ц.Б.Цырендоржиевтай газаашаа гаража ябаба.

- Энэ хэн гээшэб? – гэбэ Потапов ехэ гайхангяар һураба.

- А-а, «Молодёжь Бурятии» ямар бэ даа постановко бэлдэнэ ха даа, - гэбэ Цырендоржиевынь.

Хирпиисэ шэрээд...

БАМ-ай сурбалжалагша Климентий Жамьянов редакцидаа ерэжэ, тоосоогоо хээд, хахасалгын хахадые нүхэдтөө табиба. Гэр гэртээ орой һүни тараа һэн бэзэ.

Үглөөдэрынь уһан һахы яаража, тэмтэржэ ябаад, Аэропорт ошохо автобусто һууба. Ядахадаа, рюкзагайнь хүндэ гээшэнь. Эсээд ябахадам, энэ ашаамни иимэ хүндөөр һанагдана гээд соохор һанаандаа бодоно.

Северобайкальск ниидэжэ ерээд, нөөхил рюкзагаа шоо үзэн шэрэһээр гэртээ оробо. Тэрэ дороо орон дээрээ ошоод хэбтэшэбэ. Удангүй Мария һамганайнь гайханги хоолой дуулдаба:

- Энэ юунэйгээ хирпиисэ шэрээбши?

Гайха-ехэ. Газетын саарһанда аятайхан орёогоотой улаан хирпиисэ... Энэл дарамта болоо ха юм. Тэрэ дары Бадма Цыремпиловэй шогтой шолмо нюдэд һанагдаадхиба.

-Муухай Бадма, - гээд, тэрэ дороо хонходобо.

- Хүнгэн хүрөө гүш? – гэһэн һабяаһагүй наадалһан абяан саанаһаа дуулдахадаа яахабши...

«Хамаев хаанаб?»

Совет барилгын таһагые даагшаар хүдэлдэг С.Д.Очиров ажалдаа үгы байгаа һаа, ходол Министрнүүдэй Совет ошоһон байха.

- Ондоо ошохо газарынь үгы юм гү, - гэжэ журам сахижа байһан Бато Будаевич гутарха.

Харин энэл таһагта хүдэлжэ байһан уран зохёолшо Цырен-Дондок Хамаев даргые мэхэлхэ һанаатай, нюдэнэйнгөө шэл гү, али малгайгаа стол дээрэ табяад, өөрын хэрэгээр ябашадаг байба.

- Хамаев хаанаб? – гэхэдэнь, тэндэхид: «Энээхэнүүр», - гэхэ.

Хэдэн час болоһон хойно бурзан саһанһаа нороһон үһэтэй Хамаев бии боложо, энеэжэ ябаһан шэгтэй зандаа Бато Будаевичай «аман руу» орошоо ха.

«Компренц, Куммунис парти…»

Теоретическэ семинарай хэшээл боложо байба. Ударидагшань П.Н.Нимаев гол темээр тайлбари хээд, И.Р-Д. Очиров С.С.Субанов хоёр тобшохон мэдээсэлнүүдые бэлдээ гэбэ.

Хажуудам һууһан Вера Токтохоева шэбэнэнэ: - Хэды дахин компренц, Куммунис парти гэгшэ ааб – тоолоё.

Иван Ринчин-Доржиевич конференци гэхын орондо, 6-7 дахин компренц гэбэ. Бидэ амаа бүглэжэ байжа, һэмээхэн пишаганалдабабди. Пурбожаб Нимаевич нэгэ бага шүүмжэлэнгеэр, гэбэшье тэсэжэ байһан түхэлтэйгөөр бидэниие шэртэбэ.

Сырен Сыреторович Куммунис парти гэхэ бүридөө удхынь бүри шангадхаха гэһэндэл томо нюдэеэ бүри томо болгон, һуугааша зониие тойруулан шэртэжэ байжа хөөрэбэ.

Тэсэхын аргагүй энеэдэтэй болошобо. «Смешинка залетела» гэгшэ бэлэй гү, ородоор... Верэтэеэ доошоо хараад, дор дороо һалганалдажа байжа энеэлдэбэбди.

Талаан болоходоо, «Хэшээл дүүрээ» гэһэн абаралта үгэ дуулдаа һэн.

Томоотой

Залуушуулай таһагые даагша Т.В.Самбялова һая институт дүүргээд ерэһэн хүбүүдэй материалнуудые уншажа заһадаг, заабарилдаг байба. Нэгэтэ ямаршьеб найр наадан болоод, олоной хатаржа байхада, Туяна хажуу тээ зогсобо.

- Ноёноо юундэ уринагүйбши, хатарта урииш, - гээд, Владимир Дашанимаевта хэншьеб хэлэбэ.

- Манай ноён томоотой юм, - гэжэ Владимир харюусаба.

Хурабшын зэргэ

«Буряад үнэнэй» бүхы ажалшад сооһоо уран зохёолшод хэзээдэшье бусадһаа онсо ябадал гаргадаг гү, али онсо янзаар бэшэдэгээрээ илгардаг байһан юм.

«Нэгэтэ Солбон Ангабаевые Ивалга эльгээһэм, хүрэхэ газартаа хүрэтэрөө харгын хоёр тээ юу хараһанаа тоолон тордиһониинь... Хабарай зэрэлгээн, зүлгэ ногоон, хаданууд хүхэрнэ – гэхэ зэргын утаһаа ута уянга... Харин үнэн бэшэхэ ёһотой юумээ – хурабшын зэргэ», - гэжэ Бато Будаевич Солбон Дондуповичые гэмэрэн дурдажа байгша һэн.

Галина Базаржапова-Дашеева дурсан бэшэбэ.