Ниигэм 30 dec 2020 530

Он жэлэй онсо дүнгүүд

Үнгэржэ байһан жэлэй туршада «Буряад үнэн» сониной хуудаһанууд дээрэ гараһан эгээл һонин мэдээнүүд танай анхаралда дурадхагдана

Энэ жэлэй туршада «Буряад үнэн» сонин арад зонтоёо хамта бүхы бэрхэшээлнүүдые дабан гараба. Хүндэтэ уншагшаднай, Та бүгэдэнтэеэ хамта баярлажа, гуниглажа байгаабди. Дугаарһаа дугаарта Буряад оронойнгоо хамагай шухала мэдээнүүдые, саг үеынгөө хурса асуудалнуудта үнэн сэхээр харюусаха гэжэ оролдообди. Үнгэржэ байһан жэлэй туршада «Буряад үнэн» сониной хуудаһанууд дээрэ гараһан эгээл һонин мэдээнүүд танай анхаралда дурадхагдана.

Хорон тахалай хойшолон

«Январь, февраль… карантин, декабрь» гээд, түүхын хуудаһан болон үнгэрхэеэ байһан жэл тухай хүн зон шоглон хэлсэнэ. Үнэхөөрөөшье, байгша он яһала хүндэ байба. Эгээл жэлэй саада тээ Хитадай Ухань хотодо үбшэн бии болоод, дэлхэйгээр таража, хэдэн сая зониие хохидуулба гээшэб даа. Декабриин 29-эй байдалаар Буряад Уластамнай 591 хүн энэ үбшэнһөө боложо, наһа бараа.

Кремлиин Сагаалган

Тахал үбшэнэй манай нютагаар тон ехээр дэлгэрээдүй байхадань, буряадууднай гүрэнэйнгөө ниислэл хотодо, Кремлиин ордон соо, Сагаан һарынгаа баяр угтаха аза талаантай байба. Тэндэхи үндэр тайзанда хүрэмэ тоглолто харуулхын тула, манай зүжэгшэд 4 һарын туршада бэлэдхэлэй ажал ябуулаа. Гүрэнэй ниислэл руу аяар 350 хүн Буряад оронһоо ошоо. Тэдэнэй тоодо ехэнхидээ дуушад, хатаршад, зүжэгшэд, хүүгэдэй ба ехэшүүлэй уран һайханай бүлгэмүүд оролсоо. Тус тоглолтодо булта нэгэ амин боложо, үдэр, һүнигүй бэлдэһэн байна.

Илалтын жагсаал

Дэлхэйн Агууехэ дайнай дүүрэһээр 75 жэл үнгэрбэ. Энэ жэлдэ Илалтын һайндэр үргэн дэлисэтэйгээр үнгэргэгдэхэ аад, мэдээжэ шалтагаанһаа боложо хойшолуулагдаа. Тиигэжэ бүхы зүжэгшэд болон дуушаднай Интернедэй аргаар хүндэтэ баатар сэрэгшэдээ амаршалаа. Тиихэдэ заншалта болоһон Хэтын жагсаалнайшье мүн лэ Интернедтэ боложо үнгэрөө.

Үндэһэн хуулида - заһалта

Хорото хамшагай хурдан гэгшээр таража байгаашье һаань, гүрэнэймнай гол шухала хуули болохо Конституцида заһалта, нэмэлтэ оруулагдаа. 1993 ондо зохёогдоһон Үндэһэн хуулиин ёһоор энэ болотор ажаһуудаг һаа, мүнөө тэрэмнай шэнэлэгдэбэ гээшэ. Тэрэ сагһаа хойшо гүрэн түрымнай байгуулга тад ондоо болоо ха юм даа.

«Алтарганын» наадан

Энэ удаа Бүгэдэ буряадуудай XIV «Алтаргана» наадан Үбэр Байгалай хизаарта июлиин 16-18-ай үдэрнүүдтэ боложо үнгэрхэ байһан аад, нэгэ жэлээр хойшолуулагдаа.

- Дэлхэйгээр тараһан үбшэнһөө боложо, тус наадаяа нэгэ жэлээр хойшолуулха баатай болобобди. Үшөө нэгэ бүхэли жэл бэлдэлгэдэмнай үгтэбэ гэжэ һайн талыень баряад байхаһаа ондоо юумэн үгы. 2021 оной нажар уулзахабди, - гээд, Үбэр Байгалай хизаарай амбан захирагша Александр Осипов дуулгаһан юм.

Гурбадахи хүүргэ

Улаан-Үдэдэ үни удаанай хүлеэгдэһэн Үдэ гол дээрэ 3-дахи хүүргын барилга одоошье байгша ондо эхилбэ. Тус барилгада 7,5 миллиард түхэриг мүнгэн гаргашалагдаха юм ха. Мүнөөдэрэй байдалаар үглөө, үдэшэниинь Элеватор, Бабушкинай үйлсэдэ болон Автомобилистнүүдэй гудамжада тон олоор автомашинанууд сугларна. Энэ бүглэрэл усадхаха зорилготойгоор гурбадахи хүүргэ баригдана. Тус барилга 2023 ондо дүүргэгдэхээр хараалагдана.

Харгы заһабарилга

Аяар 11 миллиард түхэриг Буряад Уласта харгы замуудые заһабарилгада гаргашалагдаа. Уласай, можын болон нютагай удха шанартай харгынууд шэнэлэгдээ. Буряад Улас дотор 300 модоной зайда харгынуудта хушалта дэлгэгдээ, 13 шэнэ хүүргэ һэльбэн шэнэлэгдээ.

- «Аюулгүй ба һайн шанартай харгынууд» гэһэн үндэһэн түсэлэй аргаар ажалаа ябуулбабди. Харгын гэнэ оһолнууд олоор болодог газарнуудта сфетофорнууд тодхогдоо. Баунтын аймагһаа холын Аха хүрэтэр харгы заһабарилгада ехэхэн мүнгэн гаргашалагдаа, – гээд, Буряадай тээбэриин, элшэ хүсэ болон харгын ажахы хүгжөөлгын сайдай орлогшо Сергей Белоколодов дуулгана.

Үерлэһэн голнууд

Хурамхаанай, Баргажанай болон Яруунын аймагуудай гол горхонууд үерлэжэ, хүдөөгэй малшадта хохидол үзүүлэгдээ. Бүхэли зунай туршада ган гасуур боложо, август һарын эхеэр эдэ аймагуудта хура бороо тогтонгүй, ехээр орожо, тэндэхи сабшалангууд ехэ уһанда абтаһан байба гэжэ һануулая. Бүхыдөө 1825 гектар талмай уһанда орожо, долоон тосхоной ажаһуугшадта ехэ хохидол үзүүлэгдээ. Энэ ушарһаа тэндэхи малшад үбһэ тэжээлээ багаар нөөсэлһэн юм.

Амтан буузын амжалта

Буряад буузамнай гүрэнэй хэмжээнэй урилдаанда оролсожо, түрүү һуури эзэлбэ. Буузымнай хойно хадата Дагестанай хониной мяхан, Подмосковиин хурууд үлэбэ.

- Гүрэнэйнгөө Хүдөө ажахын яаманай ажалшадта иимэ юумэ үнгэргэһэндэнь тон ехэ баяраа мэдүүлнэб. Бултанииетнай манай Буряад орон руу уринаб. Ерэхэдээл, бүхы һайханииемнай үзэхэт, - гээд, Алексей Цыденов хэлэһэн юм.