Номой буян дэлгэрэг!

-Жэлэй туршада бүтэжэ гараһан номууд үргэн уншагшадайнгаа һонорто дурадхагдаба. Ерэхэ жэлдэ Буряад Уласаймнай тэбхэр ойн байр тэмдэглэгдэнэ. Түрэл һайхан Буряад Уласнай байгуулагдаһаар 100 жэл болобо. Ерэхэ 2023 ондо шэнэ түсэлнүүд бэелүүлэгдэхээр хараалагдажа байна, - гэжэ соёлой сайд Соёлма Дагаева хэлэбэ.

Дугылан ажаллана

Хэмжээ ябуулгада хабаадаһан, түрүү һуури эзэлһэн зоной шагналгаар Номой дугылан эхиеэ абаһан юм. «Харьялан урдаа Хёлгомнай» гэһэн Барадий Мунгоновой романай удхаар бэшэгдэһэн хөөрөөнэй урилдаан авторай 100 жэлэй ойн баярта дашарамдуулан эмхидхэгдээ бэлэй. Амжалта туйлаһан бэрхэнүүдтэ гарай, мүн дурасхаалай бэлэгүүд барюулагдаа.

Үшөө тиихэдэ мэдээжэ ирагуу найрагшадтай уулзалганууд үнгэргэгдэһэн байна. Амарсана Улзытуев, Алексей Гатапов, Есугей Сындуев болон бусад мэдээжэ уран зохёолшодтой уншагшад уулзажа,  һонирхоһон асуудалнуудаа табиба.

«Тэмүүжин» гэһэн 5 ботито номой автор Алексей Гатапов олон тоото уншагшадтаяа уулзажа, һонирхолтой хөөрөө эмхидхээ. Тиихэдэ мэдээжэ уран зохёолшо Ким Балковай дурасхаалда зорюулагдаһан үдэшэ үнгэрөө, басаганиинь Елена Балкова хүрэжэ ерээд хабаадалсаа.

Шэнэ номтой танилсалга

«Буряад үнэн» сониндо бүхы наһаараа хүдэлһэн, хүндэтэй эгэшэ Бэлигма Орбодоевагай түрэһэн аба Доржопалан Дымбрыловэй бэшэһэн «Амгалан байдалай түлөө» номынь нара хаража, нютагаархидаа, түрэл гаралнуудаа баярлуулаа. Тэрэ бүхэли наһаараа түрэл һайхан хэбэд номхон Хэжэнгэ нютагтаа соёлой ажалшанаар хүдэлһэн юм. Сүлөө сагтаа унаган буряадаараа бэшэжэ, «Буряад үнэн», «Шэнэ Үдэ» гэһэн сонинуудта болон бэшэшье ондоо хэблэлнүүдтэ эдэбхитэй эльгээжэ байгаа.

-Абамнай оройдоол 7 жэлэй һургуулитайшье һаа,  бүхы наһаараа соёл уралигай дардам харгыда ябаа. Түүхэтэ зүжэгүүдые, туужануудые болон хөөрөөнүүдые бэшэдэг байгаа. Киномеханигай ажал хэхэдээ, ходол тэрэнээ оньһожоруулха, болбосоруулха ажал хэхэ даа. Тэрэл үедөө яһала эрдэмтэй, һургаалтай ябаа даа абамнай. Эжы абын 5 үхибүүд мүнөө тэдэнэйнгээ ажал үргэлжэлүүлнэбди гэжэ хэлэхэ байнаб. Бидэнэй уг Бадан Турахинһаа эхиеэ абана. Агууехэ нэгэдүгээр Пётр хаанда бараалхаһан уг изагууртан  тухайгаа зүжэг бэшэһэн байха. Абамнай үхибүүдтээ тон мээхэй һэн, ходол һургаал хэлэжэ байха даа. Бүхы наһандаа хэжэ ябаһан ажалыень бүтэн ном болгожо гаргахадамнай туһа үзүүлһэн арад түмэндэ эгээл һайн һайханиие хүргэхэ байнаб, - гэжэ Доржопалан Дымбрыловэй басаган Бэлигма Орбодоева аба тухайгаа дулааханаар дурсаба.

Түрэһэн абынгаа, үбгэн абынгаа бэшэһэн номой  хэблэгдэһэнэй ушараар үри хүүгэдынь, аша зээнэрынь эдэбхитэй хабаадаба. Дуутай шуутайгаар шэнэ номтой танилсалга үнгэрһэниинь гайхалгүй. Тэрэнэй хүбүүд басагадай байгуулһан «Тоонто» ансамбль һайхан дуугаа дэлгэжэ, сугларһан зоной шэхэ хужарлуулаа. Ашата һайхан абынгаа мүнхэ дурасхаалда зорюулан, иимэ һайхан ном хэблэжэ гаргаһан үри бэедэнь баяр хүргэмөөр даа! Саарһан дээрэ хэблэгдэжэ, ном болоһон хойноо түүхэдэ орожо,  нэрэеэ хэтын хэтэдэ мүнхэлбэ гээшэ.