​​Хүдөөгэй тамирай нааданууд

Кабанск аймагай тамиршад

Кабанскын аймагай команда уласай үбэлэй хүдөөгэй тамирай наа­дануудта дахяад илажа, гол шанда - УАЗ унаада хүртэбэ. Нютагтаа үнгэргэгдэһэн наадануудта тэдэ Захаамин аймагай тамиршадтай ана-мана тулалдажа, түрүүлжэ гараһан байна. Гурбадахи шангай һуури Сэлэнгэ аймагай команда эзэлээ.

Түүхын хуудаһа ирабал

Нааданууд энэ удаа 15-дахи­яа эмхидхэгдэбэ гэжэ һануулая. 1987 ондо анха түрүүшынхиеэ үнгэргэгдэхэдэнь, энэл аймаг ула­сайнгаа тамиршадые угтан абаа юм. Тэрэ жэлэй февралиин 27-до Селен­гинск һууринай “Труд” стадион дэ­эрэ наадануудай гал носоогдоо һэн. Тиин мүнөө, 22 жэл болоһон хой­нонь, 15-дахи наадануудай хабаадагшад түрүүшын мүрысөөнүүдые дурсаа: нээлгын баяр ёһолол энэ түүхэтэ үйлэ хэрэгтэ зорюулагдаа.

Буряадай Толгойлогшо Алексей Цыденов ойн баярта наадануудай хабаадагшадые амаршалхадаа, нааданууд гахай жэлдэ Кабанскын ай­магта үнгэргэгдэнэ гэжэ тэмдэглээ.

- Буряадаймнай ажаһуугшад элүүр бэетэй, тамир һайтай байхаарнь оролдонобди. Уласай Засагай газар энэ асуудалда анхаралаа ехэдхэжэл байһаар. Нёдондо Хэжэнгэдэ тамирай түб, тамирай зургаан талмай баряаб­ди. Ородой Тамирай яаманай мүнгэн зөөриин болон Алас Дурнын мүнгэн тэдхэмжын ашаар бүхы улас дотор 15 тамирай талмай барихабди, - гэжэ Алексей Самбуевич хэлээ.

Хүдөөгэй үбэлэй наадануудай нээлгын баяр ёһололой үедэ

Арадай Хуралай Түрүүлэгшэ Вла­димир Павлов наадануудта Буряа­дай бүхы хүдөө аймагуудай болон тон холын нютагуудай тамиршадые харахада урматай гэжэ онсолоо.

- Жэлһээ жэлдэ хабаадагшадай тоо олошорно. Эндэ Засагай газарай, Арадай Хуралай талаһаа дэмжэл­гэ яаха аргагүй нүлөөлнэ. Бюджет баталхадаа, һунгамалнууд тамир хүгжөөлгые заатагүй хараалдаг, ша­даал һаа ехэ мүнгэ түсэблэхэеэ орол­додог, - гэжэ Владимир Павлов хэлээ.

Наадануудай үедэ бүхыдөө та­мирай 8 зүйлөөр илагшад тодоруу­лагдаа. 6 жэлэй забһарлалай удаа даам, шатар, шэрээгэй теннисээр мүрысөөнүүд һэргээгдэбэ.

Санаар урилдалгын гайхалтай дүнгүүд

Хубиин хоёр урилдаанда бүхы медальнуудые нэгэл аймагай түлөөлэгшэдэй шүүхые хүн зон һананашьегүй ёһотой. Юуб гэбэл, энэ удаа Баргажанай санашад зургаан шан дээрээ эстафетын илалта нэмэ­эгээ. Гадна Елена Жамбалова Анна басагантаяа аяар табан медальда хүртөө.

Хүдөөгэй наадануудые үнгэргэхэ хэрэгтэ уласай бюджедһээ үгтэһэн мүнгөөрөө кабанскынхид санаар ябаха зам гаргадаг тусхай түхеэрэлгэ худалдажа абаһан байна. Тиигэ­жэ эндэ уласаймнай эгээл һайн са­нын зам бэлдэгдээ. Нэрэ солотой хабаадагшадай хэлэһээр, уласхоорондыншье хэмжээнэй мүрысөө үнгэргэжэрхихөөр хаш. Тамиршад нютагай ДЮСШ-гай захирал Андрей Фадеевтэ һайн бэлдэлгын түлөө бая­раа мэдүүлээ.

Илагшад тухай тодорхойгоор хэ­лэбэл, түрүүшын үдэртэ Баргажанай Дмитрий Онопко илалта туйлаа, хо­ёрдохи үдэртэнь – нютагайнь Мак­сим Буряков. Илагшад эстафетын командада ороогүй. Гэбэшье барга­жанаархин түрүүлжэ гараа.

Баргажанай санашад

Бүхэдэлхэйн Универсиадын шэнэ чемпион Алиса Жамбаловагай дүү басаган хоёр алтан ба нэгэ мүнгэн медаль шүүгээ. Эстафетэдэ Анна өөрынгөө шатада бэшэниие холо ха­яад ерэжэ, Мухар-Шэбэр аймагай ко­манда эрхимлээ юм.

Анна Жамбалова урилдаанда гарахань

Ветерануудай дунда Алиса Анна хоёрой эжы Елена Жамбалова баса­гадайнгаа илалтануудые дэмжэжэ, хубиин урилдаанда алтан ба мүнгэн медальнуудта хүртөө. Эрэшүүлэй дунда хоёр илалта Валерий Миро­манов туйлаа. Тэрэ һаяшаг Буряадай ветерануудай эрхим гурбан тамир­шадай тоодо орожо, “Алтан Олимп” гэһэн уласай шангай лауреат болоо һэн гэжэ һануулая.

Хэжэнгын хоккеистнүүд шалгараа

Эгээл шанга 8 команда Кабанск һууринай “Колос” стадион дээрэ хаба шадалаа туршаа. Нёдондо чем­пион болоһон Хэжэнгын коман­да болон талмайн эзэд хоёр ондоо бүлэгтэ мүрысөө. Загарай аймагай­хид талаангүйдөө гэхэдэ болоно. Юуб гэбэл, бэрхэ хоккеистнүүдынь булта ерээгүй, нааданда оройдоол 8 тамиршан, тэрэ тоодо хоккей наада­жа үзөөшьегүй хүнүүд хабаадаа.

1-дэхи һууриин түлөө Захаами­най ба Хэжэнгын команданууд ту­лалдажа, хэжэнгээрхид чемпионой нэрэ зэргэеэ хамгаалаа.

Конькигаар гүйгшэд бии гү?

Конькигаар гүйгшэдэй мүрысөөнүүд Буряадтамнай энэ тамирай зүйлэй муу байдалтайень гэршэлнэ. Олимпиин наадануудта хабаадаһан тамиршадтай уласта юундэ ти­имэ гээшэб? Ехэнхи тамиршад мүрысөөнэй мүртэй хубсаһашьегүй, тусхай конькишьегүй.

Захааминай командын  конькигаар урилдагшад

Түрүү тамиршадынь хэдыхэн лэ үдэр соо бэлдэжэ, дүй дүршэлэй болон бэлиг шадабариингаа ашаар бэлэхэнээр илалта туйладаг. Тиигэ­жэ Захааминай Роман Раднаев аяар 2004 онһоо хойшо түрүү һуурияа хэндэшье буляалгаагүй, харин Екатерина Яньковае шүүхэ хүн гурба­дахи жэлээ олдоногүй. Ветерануу­дай дунда Байгал шадарай аймагай Юрий Галичкинииешье хүн хүсэхэеэ болинхой. 5-10 жэлэй саана илагша­дай мүнөө болотороо һэлгэгдээгүй байһаниинь аймагуудта тус тами­рай зүйлэй хүгжэдэггүйень харуулна бшуу.

Зургаан жэлэй удаа һэргээгдэбэ

2013 оной хүдөөгэй наадануудай һүүлээр даам, шатар ба шэ­рээгэй теннис мүрысөөнүүдэй программаһаа гаргагдаһан аад, энэ удаа дахяад оруулагдаба. Энэнь тон зүб гээшэ. Юуб гэбэл, Буряадайм­най бүхы аймагуудта тамирай эдэ зүйлнүүд хүгжэнги ха юм. Мүнөө, жэшээнь, шэрээгэй теннисээр бүхы 22 команда мүрысөө.

Шэрээгэй теннис

Захааминаархин олон жэлэй тур­шада һайн дүнгүүдые харуулдаг аад, нэгэ хирэ эрхимүүдэй тооһоо гарашоо һэн. Харин мүнөө ямар гоё наада харуулаа гээшэб! Тиигэжэ энэ нютагай Цыбен Намсараев, Жаргал Ранжуров, Мария Норбоева гэгшэд чемпионууд болоо.

Шатарааршье Захаамин аймагай­хидые булиха команда үгы байгаа. За­луу шатаршад Виктор Бадмажапов, Солбон Санжеев, Тунгалаг Жигжито­ва гэгшэд 9 уулзалгын 8-дань илажа гараа. Удаадахи һууринуудые Сэлэн­гэ ба Хурамхаан аймагууд тус тустаа эзэлээ. Шатарай мүрысөөнүүдтэ 21 команда хабаадаһан байна.

Захааминай шатаршад

Кабанска аймагай даам наадаг­шад суутай юм. Тэдэ аяар 22 жэлэй туршада илаһаар зандаа. Зүгөөр энэ удаа Хэжэнгын команда шүүгээ. За­хаамин ба Түнхэн аймагуудай ко­манданууд удаадахи һууринуудые эзэлээ.

Түмэр хүлэг Кабанска аймагта үлөө

ГТО-гоор олон шатата мүрысөөндэ ехэ анхарал хандуулагдаа. Бүхы алтан медальнууд ондо ондоо аймагуудай түлөөлэгшэдтэ хүртөө: Екатерина Головко (Байгал шада­рай), Зорикто Лупсанов (Захаамин), Валентина Попова (Загарай), Алек­сандр Бурлаков (Кабанска).

Санаар зүг шэг бэдэрэлгээр мүрысөөн хүдөөгэй наадануудта гурбада­хияа эмхидхэгдэбэ гэжэ тэмдэглэе. Эндэ илагшадые нэрлэбэл, Евгений Юрьев (Мухар-Шэбэр), Максим Ми­хайлов (Сэлэнгэ) болоно. Командна эстафетэдэ Сэлэнгэ ба Кабанска ай­магайхид илаа.

Бүхыдөө тамирай найман зүйлөөр мүрысөөнүүдэй дүнгүүдээр хүдөөгэй наадануудай илагшад тодоруулагдаа. 4-дэхиһөө 6-дахи болотор һууринуудые Байгал ша­дарай, Түнхэн, Загарай аймагуудай команданууд эзэлээ. 3-дахи һуурида Сэлэнгэ аймагайхид гараа. Захаа­минаархин илагшадһаа оройдоол 40 очкогоор гээгдэжэ, 2-дохи һуури эзэлээ. Харин Кабанскын команда бултаниие шүүжэ, гол шанда – “УАЗ” унаада хүртөө. Иимэл даа хүдөөгэй үбэлэй наадануудай дүнгүүд. Удаа­дахи нааданууд Байгал шадарай ай­магта үнгэргэгдэхэ.

Арсалан БАТУЕВАЙ ба Борис БАЛДАНОВАЙ гэрэл зурагууд