Спорт 17 oct 2019 958

​"Буряад оронойм бүргэдүүд"

Иимэ нэрэтэй шэнэ ном һаяхана нара хараба. Энэ ушараар Үндэһэн номой санда һонирхолтой та­нилсалга болоһон байна.

Номой автор Базар­жап Галсанов болоно. Тэрэ олон жэлэй хугасаада хүтэлбэриин ажалда ябаа. Ага тойрогой һунгамал, Үзөөн һууринай һургуулиин захирал, Дулдарга айма­гай засаг дарга болон бусад үндэр тушаалда хүдэлһэн юм.

Багаһаа хойшо барил­даанда дуратай һэн тула, наһанайнгаа амаралтада гараад, ном бэшэжэ эхи­лээ. Буряад нютагаа холо ойгуур суурхуулһан бүхы бүхэ барилдаашадта соло дуудаа.

1973 ондо Базаржап Гал­санов түрэл Зүдхэлиингөө дунда һургуули дүүргэжэ, эрдэм һуралсалаа үргэлжэлүүлхэеэ Улаан-Үдэ ерэһэн юм. Багаһаа хойшо барилдаанда дуратай хадаа барилдаанай багшада ошо­хо гэжэ шиидээ. Мэдээжэ һоригшо Валерий Никола­евич Иванов тэрэниие тон түрүүн угтан абаа бэлэй.

Олон жэлдэ Буряадай дээдэ һургуулида ректорээр хүдэлһэн, СССР-эй спортын мастер Степан Калмыковой һанамжаар, яһала һайн бэ­лэдхэлтэй хүбүүн һорилго хэжэ эхилээ һэн.

- Баян мэхэ гохотой барил­даашан болохо гэжэ абаһаар лэ һанаа һэм. Теэд тэрэниие харан-харан байтарнай, ноён болохо маягтай, ухаа һонортой, хүн зониие уда­ридажа шадаха хүбүүн байшоо. Тиимэһээ олон жэлдэ хүтэлбэриин ажал­да ябаһаниинь гайхалгүй, - гэжэ Степан Калмыков хөөрэнэ.

- Яһала һайн барилдаашан боложо ябатараа, Базар­жапнай нютагтаа хүдэлхэеэ ябашоо бэлэй. Хэды ти­игэбэшье Агада, Шэтэдэ мүрысөөнүүдтэ ошоходом­най, ходо хүндэтэйгөөр уг­тажа байгша һэн. Харин мүнөө иимэ гоё шүлэгүүдые зохёожо, ном гаргаад байха­дань, гайхажа баранагүйбди. Ямар ехэ бэлиг талаантай, бэрхэ хүн гээшэб, - гэжэ су­ута һоригшо Валерий Ива­нов баярай үгэ хэлэхэдээ, тэмдэглэһэн байна.

1978 ондо Доржо Банза­ровай нэрэмжэтэ Буряадай багшанарай дээдэ һургуули дүүргэжэ, Үзөөн һууринда багшалжа эхилээ. Барил­даагаа орхингүй, багашуу­лые һорижо захалаа. Залуу багшын оролдолго хараһан спортын хүтэлбэрилэгшэ Үзөөндэ Агын хүүгэдэй спортын һургуулиин таһаг нээжэрхёо бэлэй. Базаржап Хургидаевич хэдэн жэл соо һоригшоор хүдэлжэ, спор­тын хоёр мастерые, спортын мастерта 4 кандидадые бэл­дэжэ шадаа.

Шэнэ номтой танилсалга­да Зүдхэли һууринай хэдэн үеын барилдаашад суглараа, тэрэ тоодо Аюр Цырендор­жиев, Мүнхэ Мункожарга­лов болон Тамир Гармаев гэгшэдые нэрлэмээр. Базар­жап Хургидаевичай багша­нар баһа эндэ ерэжэ, һайхан үгэнүүдые хэлээ. Зүдхэли һууринай дангина дуушан Билигма Ринчинова аха нүхэрөө амаршалжа, олон то­ото сугларагшадай һонорто һайхан дуунуудаа бэлэглээ. Мүн Буряадай Үндэһэтэнэй 1-дэхи лицей-интернадай шабинар Базаржап Галса­новай бэшэһэн шүлэгүүдые уранаар уншажа, халуун аль­га ташалганда хүртөө.

Эрдэни Раднаевай зураг

Автор: Борис БАЛДАНОВ