Зурхай 25 sep 2023 338

Буряад-монгол зурхай сентябриин 25-һаа октябриин 1 болотор

© фото: Анна ОГОРОДНИК

Сентябриин 25, гарагай 2, буряад-монгол литээр 11.

11-эй үдэр найр наада эмхидхэлгын болон арьбажуулгын хэрэгүүдтэ урагшатай, һайн. Гэр байраяа хушахада, пеэшэн табихада болон арьбажуулгын хэрэгүүдтэ һайн. Худаг малтахагүй.

Амгалан тайбанай, баялигай, малгайн, гута­лай, хубсаһанай хэшэг даллага абахада, гахай, хонин, туулай жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиид­хэхэдэ, шэнэ гэр барихада ба шорой шулуугаар барилгын ажал хэхэдэ һайн.

«Айлшанай» үүдэн нээгдэнэ: айлшадые урихагүй.

Харгыда гарахада, баруун зүг руу муу, бэшэ тээшэ һайн.

Нохой жэлтэндэ һанаһанаа бүтээхэдэ, урагша­тай гараг; хонин жэлтэнэй буянай үдэр.

Үһэеэ абхуулхада – ухаан хурсадаха.

Сентябриин 26, гарагай 3, буряад-монгол литээр 12

12-то тушаал эзэлһэнэй зарлиг тунхаглахада, айраг тараг бүрихэдэ, пеэшэн табихада, бэри буулгахада, аралжаа наймаа ябуулхада, модоор ура дарха хэхэдэ һайн. Хэрүүл ама татахагүй, арсалдахагүй.

Амгалан байдалай, илангаяа баялигай хэшэг даллага абахада, хулгана, луу, бишэн жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ, һайн үдэр.

«Наймаанай» үүдэн нээгдэнэ: олзын хэрэг шэнээр эхилхэгүй.

Энэ үдэр «морин үхэхэ, эмээл эбдэрхэ» ушарһаа харгыда гарахада муу, илангаяа зүүн зүг руу.

Морин, могой жэлтэнэй урагшатай үдэр; хул­гана, гахай жэлтэнэй буян үйлэдэхэ гараг. Тахяа, бишэн жэлтэндэ муу үдэр, һэргэг ябаха хэрэгтэй.

Үһэеэ абхуулхада – аминда аюултай, үбшэ хабшанда.

Сентябриин 27, гарагай 4, буряад-монгол литээр 13

13-да хото балгааһа, гэр байра барихада, газарай ажал хэхэдэ, шабар худхахада, пеэшэн табихада, шорой шулуугаар барилгын ажал хэхэдэ, холын замда мордоходо һайн. Адуу мал худалдахагүй.

Амгалан тайбанай, адуу мориной хэшэг дал­лага абахада, тахяа, үхэр, могой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.

«Хүбүүнэй» үүдэн нээгдэнэ: хүүгэдэй шухала хэрэг үйлэдэхэгүй, түрэһэн үдэрыень тэмдэглэхэгүй, гэрһээ холо эльгээхэгүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, зүүн зүг руу муу, бэшэ зүг руу һайн.

Хулгана, гахай жэлтэнэй һайн гараг; үхэр, луу, нохой жэлтэнэй буян үйлэдэхэ үдэр. Морин, могой жэлтэн һэргэг байхые оролдог.

Үһэеэ абхуулхада – жаргалда.

Сентябриин 28, гарагай 5, буряад-монгол литээр 14.

14-эй үдэр адуу мал худалдахада, хотын түбтэ ажал ябуулхада һайн.

Үрэһэ тарихагүй.

Амгалан тайбанай, илангаяа хүүгэдэй даллага абахада, тахяа, үхэр, могой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн; гэр барихада, шорой шулуугаар барилгын ажал хэхэдэ һайн.

«Сэрэгэй» үүдэн нээгдэнэ: сэрэг хүдэлгэхэгүй, заргалдахагүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, зүүн зүг руу муу, бэшэ тээшэ һайн.

Бар, туулай жэлтэнэй урагшатай үдэр, харин тахяа, бишэн жэлтэнэй буян үйлэдэхэдэ һайн. Үхэр, луу, хонин, нохой жэлтэн һэргэг ябахые оролдохо.

Үһэеэ абхуулхада –баялигта.

Сентябриин 29, гарагай 6, буряад-монгол литээр 15.

Абида бурханай Дүйсэн үдэр.

15-ай Дүйсэн үдэр гэр байра, дасан дуган, нан­гин шүтөөнүүдые бодхооходо, үрэһэ тарихада, гэр бүлын амгаланай, арьбажуулгын хэрэгүүдтэ һайн.

Амгалан тайбанай, хониной хэшэг даллага абахада һайн.

Нүүхэ зөөхэгүй, бэри буулгахагүй, наһа бараг­шые хүдөөлхэгүй.

«Айлшанай» үүдэн нээгдэнэ: түрэл гаралнууд­таяа найрлахагүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, урда зүг руу муу, бэшэ зүгүүд руу һайн.

Хонин, тахяа, бишэн жэлтэнэй урагшатай, һайн үдэр; морин, бишэн жэлтэнэй буянай үдэр. Бар, туулай жэлтэнэй чисаа гараг – һэргэг ябаха хэрэгтэй.

Үһэеэ абхуулхада – үлзытэй, гэбэшье хүнэй һүнэһэн толгойдоо оршоно.

Сентябриин 30, гарагай 7, буряад-монгол литээр 16.

16-да нүхэд болоходо, аралжаа наймаа ябуул­хада, талада газар малтахада һайн.

Баялигай, илангаяа таряанай даллага абахада, бар, морин, нохой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.

«Хэрэмэй» үүдэн нээгдэнэ: гэрэй һуури татахагүй, гэр байра заһабарилхагүй, зөөлгэхэгүй, шорой шулуугаар барилгын ажал хэхэгүй.

Энэ үдэр «морин үхэхэ, эмээл эбдэрхэ» ушарһаа харгыда гарахада муу, илангаяа баруун зүг руу.

Үхэр жэлтэнэй урагшатай гараг; бар, туулай жэлтэнэй буян үйлэдэхэ үдэр. Хулгана, гахай жэл­тэндэ урагшагүй үдэр, һэргэг байха хэрэгтэй.

Үһэеэ абхуулхада – үбшэндэ.

Октябриин 1, гарагай 1, буряад-монгол литээр 17.

Бальжиниматай (Согто) үдэр амиды ба нүгшэһэнэй ямаршье үйлэдэ һайн. Энэ сагта Синпүн гэхэ мэтэ газарай бусад эзэдэй байбал, үгышье һаа, согто хутаг, буян болохо.

Дашиниматай (Үлзытэ) - абишиг (Ваан) хайрла­хада, һайтар байгуулхада (рамнай үргэхэдэ), бур­ханай тахилга хэхэдэ, амгалан жаргалантай үдэр.

17-до аралжаа наймаа хэхэдэ, наһа барагшые хүдөөлхэдэ һайн.

Энэ үдэр амгалан тайбанай, эдеэ унданай, баялигай, адуу малай хэшэг даллага абахада; гэр барихада, шорой шулуугаар барилгын ажал хэхэдэ, пеэшэн табихада һайн.

«Бэриин» үүдэн нээгдэнэ: хурим түрэ наадахагүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, баруун зүг руу муу, бэшэ тээшэ һайн.

Луу жэлтэнэй урагшатай, һайн үдэр.

Үһэеэ абхуулхада – үнгэ зүһэ доройтоно, нюдэн бүрэлзэнэ.

Жаргал лама ДУГДАНОВ бэлдэбэ

Фото: Анна ОГОРОДНИК