Дахин хэзээ амархабди?
Ниигэм
11 may
«Флагманы образования. Оюутад» гэһэн Бүхэроссиин харалганай ээлжээтэ шата дүүрэбэ.
Буряад Уласай хүгжэлтэдэ горитойхон хубитаяа оруулһан, Арадай Хуралай Түрүүлэгшэ ябаһан Александр Гомбоевич Лубсановай нэрэ мүнхэрүүлэгдэбэ. Улаан-Үдын Комсомольская үйлсэдэ Александр Лубсанов 20 гаран жэлдэ ажаһууһан юм. Тэрэ гэрэй ханада Дурасхаалай самбар үлгэгдэбэ.
Майн 9-дэ Оросой Холбоото Улас Агуу Илалтын баярые үргэнөөр тэмдэглээ. Буряадта Илалтын парад, Хэтын жагсаал урданайнгаа ёһоор үнгэрөө.
Коронавирус үбшэндэ дайрагдаһан хүнүүд тухай мэдээсэл долоон хоногто нэгэ дахин дуулгагдаха.
«Буряад үнэн» Хэблэлэй байшанай шэнэ медиа-түсэл. Тус дамжуулгада элдэб асуудалнуудаар хөөрэлдөөнүүд үүсхэгдэжэ, һонирхолтой һанамжа бодолтой хүнүүд уригдажа байха. Энэ удаа Буддын шажанай “Даши Чойнхорлин” ехэ һургуулиин дид-захирал Жаргал лама Дугданов хабаадажа, буянта һара тухай хөөрэнэ.
«Ехэ сайн зам дээрэ модоо тари: Удунгын худалдаашанай тракт» гэhэн экологическа акци Селендума тосхоной дүтэ оршодог «Миндальная роща» гэжэ газарта үнгэргэгдэнэ.
Буряадай түрүү эхэнэрнүүдэй нэгэн Эржена Будаева мүнөө мэндэ ябаа һаа, майн 2-то 60 наһанайнгаа үндэр дабаан дээрэ гараха һэн.
Түнхэнэй аймагай Торы hууринай соёлой байшан 2001 ондо түймэртэ носошоо hэн. Тэрэ сагhаа хойшо 21 жэл үнгэршэбэ.
Байгша оной апрелиин 21-дэ нютагайнгаа суглаан дээрэ ТОСой эдэбхитэд соёлой байшан өөдын хүсөөр бариха гэhэн дурадхал гаргажа, булта дэмжэбэд.
Һонирхол татама газарнууд
ИВАЛГЫН ДАСАН
Ивалгын дасан – Буряад орондоо эгээл мэдээжэ дасан гээшэ. Россиин Буддын шажантанай заншалта Сангхын түб дасан руу дэлхэйн зон ерэжэ, шүтэн мүргэдэг заншалтай. Түбэд хэлэн дээрэ «Риво Гандан Геже Даши Чойнхорлин» гэжэ нэрэтэй.
Коронавирус үбшэнэй һүжэрһэнэй шалтагаанһаа боложо, хэдэн жэл ээлжэлэн, гүрэн доторнай Агууехэ Илалтада зорюулһан хэмжээ ябуулганууд хоригдоод байгаа. Зариманиинь онлайн аргаар эмхидхэгдээ. Харин мүнөө жэлдэ Илалтын һайндэртэ зорюулагдаһан хэмжээнүүд заншалта ёһоороо болохонь.
Олондо һайшаагдаһан “Хэтын жагсаал” урданайнгаа гуримаар эмхидхэгдэхэ. Тус хэмжээндэ хэнэй фото-зураг абаад алхалхатнайб, түрэлхидэйнгөө дайшалхы зам тухайнь тобшохоноор хөөрэжэ үгыт гэһэн асуулта табиһан байнабди.
Буряад Уласай Үндэhэтэнэй номой сан шэнэ нэрэтэй болохонь.
Улаан-Үдэ хотын Забайкальский тосхондо «Ёлочка» гэжэ шэб шэнэхэн сэсэрлиг үүдэеэ сэлеэ. Тэрээн соо 14 бүлэг бүридхэгдөө, тамирай, хүгжэмэй танхим байгуулагдаа. Тиимэһээ үхибүүд багаһаа бэлиг талаангаа элирүүлэн мүлихэ аргатай байха.
Эдиршүүлдэ эхэ буряад хэлэеэ дамжуулха зорилготойгоор 2017 ондо "Амар мэндэ" гэһэн буряад хэлэнэй һургуули байгуулагдаһан юм. Олзын ехэ хэрэг эрхилэгшэ Дарима Матханова Буряадайнгаа хуби заяанда һанаагаа зободог байһандаа үргэн түхэлтэй энэ һургуули байгуулха гэһэн шиидхэбэри абаһан байгаа. Һаяхана Буряадай Толгойлогшо тус һургуулитай танилсаа. Алексей Цыденовэй урда багашуул шадаха мэдэхэеэ харуулаа.
Буряадһаа уг гарбалтай сэрэгшын медальон Москвагай можодо олдожо, Буряадай һайн дураараа туһа хүргэгшэдэй ротын хүтэлбэрилэгшэ Евгений Малушкада дамжуулагдаа.
Кяхта хотын «Чемпион» стадион дээрэ хотын ТОСуудай дунда «Эдир түймэр сарагша» гэhэн мүрыcөөн үнгэрөө. Тус мурысөөн жэлдээ майн 30-да тэмдэглэгдэдэг Россин түймэр сарагшадай үдэртэ зорюулагдаа.
“2024 ондо БАМ-ай баригдажа эхилһээр 50 жэлэй алтан ойе – угаа ехэ удха шанартай һайндэрөө угтахамнай гээшэ. Харин хойто жэл Северобайкальскда байгуулагдаһан “Гэсэр” гэжэ буряад аман зохёолой арадай ансамблиингаа мүндэлһөөр 25 жэлэй ойе ехэ тоглолтоор тэмдэглэхэ хүсэлтэйбди. Апрелиин 30-да дала наһанайнгаа дабаа дабан, ойн баяраа угтаха түсэбтэйб. Үнэхөөрөө наһамнай ехэ түргэн урагшаа тэгүүлэн дабшанал даа...БАМ-ай түмэр харгыгаар түерэн, нэерэн, түргөөр шуумайһан поезднүүд мэтэ,”-гэжэ БАМ-ай барилгын ажалда гол хубитаяа наһанайнгаа нүхэр Владимир Бальжинимаевичтаяа оруулалсаһан тухайгаа Людмила Лугдуевна Бальжинимаева хөөрөө бэлэй.
Һүүлэй үедэ ээрсэгэй эрьелдэһэн мэтээр түргэн үнгэрдэг наһан тухай хэлэбэл, үнэхөөрөө, сахилгаан шэнгеэр ялас гээд лэ, хойно хойноһоо һубарин ябадаг жэлнүүд, үнгэрһэн наһан хүнэй намтар зохёодог шуу гэжэ һанадагби. Бүри һурагшад ябахадаа, хүсэд ойлгогдоогүй үгэнүүдтэй нэгэ буряад дуу огсом зохидоор дуулалдадаг бэлэйбди:
...Наһан, наһан түргэн гээ гүш,
Ная, ерэ хүрөө хадаа.
Наһан, наһан түргэн юмэл,
Найдыш, инагни...
Хүннүүдэй гүрэн дэлхэй дээрэ эгээн шанга гүрэнүүдэй нэгэн байгаа. Римэй хаан засагтай урилдадаг һэн. Теэд гайхалтайнь гэхэдэ, Буряад ороной дэбисхэр дээрэ иимэ шанга хаанта засаг бии боложо, хүсэ шадалаа абаһан байна бшуу даа.
Үнгэрһэн жэлэй октябрь һарын тэн багаар Буряадта анха түрүүшынхиеэ крематори нээгдээ. Наһан болоһон хүниие хүдөөлүүлхэ сүлөө газар Улаан-Үдын захаар үгы шахуу болоһон сагта энэ крематори тон хэрэгтэй болоод байгаа.
Үшөө харуулха
