Тээмэндэ үнгэргэгдэһэн эхэнэрнүүдэй дунда барилдаагаар Ородой чемпионадта Буряадай тамиршан Ульяна Тукуренова чемпионой нэрэ зэргэдэ хүртэһэн байна. Хэжэнгэһээ уг гарбалтай басаган нэгэдэхи һуури эзэлхэ гэжэ ямаршье барилдаанай мэргэжэлтэн хараалаагүй байгаа бшуу.
Казань хотодо болоһон мүрысөөндэ Ульяна Тукуренова 65 килограммай шэгнүүртэ хибэс дээрэ гараа. Урдахи тулалдаануудта тэрэ нэгэ бага доогуур шэгнүүртэ барилдадаг байгаа.
Чемпион болохын түлөө Ульяна дүрбэн уулзалга үнгэргөө гээд һануулая. Московско можын Инна Дохневская, Ульяновска можын Анна Краснова, Москвагай Анжела Фоменко гэгшэдые Буряадай тамиршан илажа гараа. Финальна уулзалгада Чуваш Уласһаа уг гарбалтай, Буряад орониие хэдэн жэлэй хугасаада түлөөлдэг Мария Кузнецоватай Ульяна уулзаа. Адли хүсэ шадалтай тамиршад финалаа 1:1 гэһэн тоотойгоор түгэсхөө. Энэ ушарта һүүлшын балл абаһан тамиршанда илалта үгтэдэг. Тиигэжэ Ульяна Тукуренова анха түрүүшынхиеэ Ородой чемпионой нэрэ зэргэдэ хүртөө.
Һара болоһоной удаа Ульяна тэрэ амжалта туйлахын түлөө яһала һайн бэлэдхэл гаранхай байгааб гэжэ мэдүүлнэ.
- Гэртээ һууха гуримай үедэ һорилгоёо хаяагүйб, шадал соогоо бэеэ бэлдэжэл байгааб. Минии һоригшо Цыденжап Бальжинимаевич Гулгенов тусхай программа зохёожо үгөө. Бүхы шатануудые хүсэд дүүргэхэ гэжэ оролдооб. Удаань гурба дахин һорилгын хэмжээ ябуулгада хабаадажа, барилдаанайнгаа нюусануудтай шэнээр танилсаабди гэхэдэ, алдуу болохогүй (энеэбхилнэ - авт.). Бидэ Улаан-Үдэдэ, Сочидо бэлэдхэл хээбди. Мүрысөөндэ заал һаа шүүхэб гээд, шүдөө зуугаад орооб. Бэлэдхэлгын үедэ һоригшотоёо намтай уулзаха аргатай тамиршадай барилдаа шэнжэлэн, бүхы талаһаань хаража үзөөбди. Энэ ехэ туһалаа. Финалда намтай барилдаһан Мария Кузнецовае һайнаар мэдэхэб. Тэрэ эдир наһанһаа уласхоорондын хэмжээнэй мүрысөөнүүдтэ хабаадажа, дүй дүршэлтэй болонхой. Мариягай дуратай добтолон ородог арга дүрэнүүдээ хэрэглэхэдэнь, гарыень барижа зогсоогооб. Өөрөөшье бэеэ шанга баряад барилдааб, - гэжэ Ульяна хөөрэнэ.
Ородой чемпион болоһондоо Ульяна ехэл баярлаа ааб даа. Тэрээнэй хэлэһээр, түрэһэн үдэр боложо байһандал, телефониинь байнгүй ханхинажа, олон тоото амаршалганууд, баярай үгэнүүд ерэжэл байгаа.
Улаан-Үдэ хотоёо бусахадань, нютагай хүн зон олоор аэропорт дээрэ угтажа байгаа. Хэжэнгэ аймагай Засаг дарга Геннадий Зундуевич Лхасаранов туһалагшадтаяа ерэжэ, Ородой чемпиониие баярлуулаа. Тамиршанай түрүүшын һоригшо Баир Владимирович Базарон, Хэжэнгын спортын һургуулиин захирал Бато Балданович Цыденжапов түрүүтэй бүлэг шабинар нютагайнгаа басага ехэ амжалтаарнь амаршалаа.
Шударгы, шуран Ульяна басаган багаһаа хойшо бэеэ хэхэ газараа оложо ядаа. Хэдэн спортын зүйлнүүдээр һорилго хэжэ туршаа. Нэгэ сагта боксдошье ябалсаа. Хэжэнгын боксын һургуули улас дотор эгээл түрүүшүүлэй нэгэн гэжэ бү мартая. Тиимэһээ Ульяна шадамар боксёр болохошье байгаа. Теэд гэртэхиниинь зүбшөөгөөгүй.
8-дахи классай ябаад, хүбүүдээр адли барилдажа эхилээ. Баһал түрэлхидэнь буруушаагаа.
- Барилдаанда хоргодожо байгаад ябагша һэм. Юу хэнэш гэжэ гэртэхинэйнгээ асуухадань, хатарта ябанаб гэжэ мэхэлдэг һэм. Удангүй эли болоо. Юуб гэхэдэ, мүрысөөндэ ошохо гэхэдэмни, мүнгэн хэрэгтэй болошоо. «Нэгэ бага хиирээд, бултанда мушхуулаад, тэрэ барилдаагаа орхино бэзэш!» - гээд, эжымни мүнгэ үгэжэ, түрүүшымни тулалдаануудта эльгээдэг һэн. Тэрэ мүрысөөгөө шүүжэ, ехэ баяртай гэртээ бусажа, түрэл гаралаа гайхуулааб. Спортын мастерта кандидат болоторни, барилдаагаа орхи гэдэг һэн. Мүн хүлэйнгөө үбдэг хоёр жэлэй хугасаада эмнэхэдэмни, эжы абамни баһал тэрэ барилдаагаа орхи гэгшэ һэн, - гэжэ Ульяна Тукуренова һонирхолтойгоор түрүүшынгээ алхамууд тухай хөөрэбэ.
Барилдаанһаа болюулжа шадаагүй түрэлнүүдынь мүнөө үедэ басагандаа эгээл найдамтай түшэг тулгуури боложо үгэнэ. Ямаршье тулалдаанайнгаа урдахана Ульяна хонходолсожо, зүбшэлнүүдые абана. Басаганайнгаа һанаа бодол заһажа, эжы абань һайхан захяа үгэнүүдые хэлэнэ.
2017 ондо Ульяна анха түрүүшынхиеэ Ородой суглуулагдамал командын бүридэлдэ оруулагдаа. Тэрэ жэлдэ Ульяна ехэшүүлэй дунда Ородой чемпионадта хүрэл медальда хүртэһэн байна. Европын үндэһэтэнэй Кубогта хүртэхын түлөө командна мүрысөөндэ түрүүлжэ гараа бэлэй. Уласхоорондын хибэс дээрэ эгээл ехэ амжалтань боложо үгөө. Тиихэдэ Ульяна хоёр тулалдаанда шүүгдэжэ байгаад, илалта туйлаһан байна. Мүн финалда баһа амжалта туйлаа.
Барилдаанай амжалтатай харгынь тооһотойшье байгаа. 2017 оной нэгэ мүрысөөндэ залуу тамиршаниие хүхеэжэ, ондоо тамиршанай түлөө шэгнүүлхыень дурадхаа. Бүхы һоригшод энээниие мэдэжэ, шаг шууяа татажа, тамиршаниие хоёр жэлээр барилдаанһаа болюулха тухай шиидхэбэри абхуулха гэжэ оролдолго гаргаа. «Залуу тамиршан ойлгонгүй буруу алхам хэбэ» гэжэ Барилдаанай федерациин гэшүүд бусадта ойлгуулжа, Ульяна хэһээлгээгүй үлэһэн юм.
Мүн 2019 ондо хэдэн мүрысөөнүүдтэ бирагүйдэхэдэнь, Барилдаанай федерациин хүтэлбэрилэгшын орлогшо Омар Муртузалиев Ульяна тухай гомдолтой үгэнүүдые хэлэһэн байха юм.
Хэды тиигэбэшье, Ульяна һорилгоёо эршэтэйгээр ябуулжа, урагшаа дабшажа, спортын орьёлдо хүрэбэ. Саашадаа бүри үндэр дабаануудые дабахыень Ульяна Тукуреновада хүсэе!
Баримта
Ульяна Тукуренова:1994-1995 онуудай тамиршадай Ородой чемпионат:
2011 он – 3-дахи һуури.
«Иван Ярыгин» гэһэн уласхоорондын мүрысөөн:
2018, 2019 онууд – 3-дахи һуури.
Ородой чемпионат:
2017, 2019 онууд – 3-дахи һуури.
2018 он – 2-дохи һуури.
2020 он – 1-дэхи һуури.