Буряадай түлөөлэгшэд ниигэмэй һалбариин асуудалнуудые Зүүн зүгэй экономическа хуралдаанай хоёрдохи үдэртэ зүбшэн хэлсээ, мүн баһа харилсаануудые тогтоолгын хэдэн хэлсээнүүдые баталаа. Алас Дурнын тойрогто аяншалга хүгжөөлгын панельнэ сессинүүдтэ, Россиин Тамирай яаманай павильоной нээлгэдэ хабаадаа. Буряад орондо интерактивна талмайнуудые байгуулха талаар хэлсээн эндэ баталагдаа.
Усть-Ордын Буряадай тойрогой байгуулагдаһаар 85 жэлэй ойдо зорюулагдаһан планшетнэ үзэсхэлэн Эрхүүгэй Хизаар ороноо шэнжэлэлгын музейдэ нээгдэбэ.
Байгша оной августын эсэстэ Монголой мэдээжэ уран зохёолшо Батын Нямаагай «Арандалайхин» гэжэ роман буряад хэлэн дээрэ Монгол Уласай «Сэлэнгэ-Пресс» хэблэлдэ гурбан зуун хэһэгээр 672 хуудаһатай зузаахан ном боложо гараба. Улас түрын «Бэлиг» түбэй Гүрэнэй оршуулгын албанай ахамад мэргэжэлтэн – Буряадтаа, Орос гүрэндөө, Монголдо мэдээжэ уран зохёолшо, оршуулагша, Оросой габьяата зүжэгшэн Доржо Норбосампилович Сультимов энэ зохёол монгол хэлэнһээ буряадта оршуулаа юм.
Шэтын областиин Архирээ hууринай Будын Базарханда Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнда түлэг болбосоронги наhандаа мордоhон бэлэй.
Түрэл буряад хэлэнэйнгээ мартагдажа, түүхын хуудаһан болоод үлэхэгүйнь тулада олон тоото хэмжээ ябуулганууд, түсэлнүүд бэелүүлэгдэдэг. Байгша онһоо 1-дэхи ангиһаа эхилжэ, үхибүүд аялгата һайхан буряад хэлэеэ үзэхэ арга боломжотой болобо. Анхандаа һурагшад 2-дохи ангиһаа түрэл хэлэеэ үзэдэг байһан юм гэжэ һануулая.
Буряадай Толгойлогшо албанай хэрэгээр Сэлэнгын аймагаар ябахадаа, 2021 ондо 280 жэлтэй болоһон Тамчын дасан хүрөө. Хорон хамшаг үбшэндэ эсэргүү хорилтонуудһаа боложо, ойн баярай бүхы хэмжээ ябуулганууд 2022 он болотор хойшолуулагдаһан байна.
Буряад ороной Толгойлогшо албанайнгаа хэрэгээр Сэлэнгын аймагаар ябахадаа, Буряадай АССР-эй габьяата шахтёр Валерий Спиридонович Можаровайда айлшалаа.
Хоёрдохи бүхэдэлхэйн дайнай дүүрэһэн дурасхаалта үдэртэй дашарамдуулан, амгалан тайбанай түлөө алдалан унагшадые хүндэлэн ёһололгын митинг Улаан-Үдэдэ үнгэрөө. Тэрээндэ Буряадай Засагай газарай гэшүүд, Арадай Хуралай һунгамалнууд, хотын захиргаанай түлөөлэгшэд, сэрэгэй 36-дахи армиин сэрэгшэд, республикын байгууламжанууд ба Улаан-Үдын ажаһуугшад хабаадаа.
Сентябриин 3-да Буряадай Толгойлогшо Алексей Цыденов шэнэ машинануудай түлхюурнүүдые жолоошодто барюулаа.
Ород Уласай Байгаалиин яаманайхид 2022 оной дүүрэтэр хуша модоной һамарай худалдаа наймаа онсо хараада абахамнай гэжэ дуулгаба.
Буряадай Арадай Хуралай депутат Оксана Васильевна Бухольцева Донецкын Арадай Республикада физикын багшаар ажаллахаяа ошоо һэн гэжэ мэдээжэ.
Д. Банзаровай нэрэмжэтэ Буряадай ехэ һургуули 90 жэлэйнгээ ойн баярые угтуулан, элитэ багшанарайнгаа дурасхаалда аудиторинуудые зорюулна. Түүхын эрдэмэй доктор, профессор Баир Дашибаловай нэрэмжэтэ аудитори сентябриин 1-дэ эрдэмтэдэй, багшанарай, түрэлхидэйнь хабаадалгатайгаар нээгдээ.
Жэлэй 2% эрьесэтэй ипотекэ Буряад Уласай дэбисхэр дээрэ ажалладаг багшанарта үгтэжэ эхилбэ. Мэнэ һая болотор Алас Дурнын ипотекэ 35 наһа хүрөөдүй, 18 наһа гүйсөөгүй үхибүүдтэй, 5 жэлэй туршада хүдэлһэн багшанарай гэр бүлэдэ үгтэжэ байгаа һэн. Үшөө тиихэдэ «Алас Дурнын 1 гектар» гэһэн түсэлдэ хабаадагшад энэ урьһаламжа абаха аргатай байгаа.
Августын 31-дэ Улаан-Үдэдэ хилээмэнэй зүйлнүүдые баридаг «Хилээмэхэн» үйлэдбэри нээгдэбэ.
Үбэр Байгалай хизаарай Забайкальск һууринда сентябриин 25-да Согшон дуганай ехэ рамнай болохо.
Захааминай аймагай уран зохёолой “Уран-Дүшэ” нэгэдэл 2019 ондо 50 жэлэйнгээ ойе тэмдэглээ hэн. Нэгэдэл 1969 ондо байгуулагдаhан юм. Эгээ эхиндэнь манай аймагай элитэ уран зохёолшод Бадма Шойдоков Аюша Доноев хоёр байhан.
Хори буряадуудай I Пётр хааниие бараалхахаяа ошоһоной 320 жэлэй ойдо
XVIII ЗУУН ЖЭЛЭЙ ЭХИНЭЙ БУРЯАДАЙ ПОЛИТИЧЕСКЭ БАЙДАЛ ТУХАЙ
Сибириин үргэн ехэ дайдаар ажаһуудаг зуу гаран арадай хуби заяан гурбан зуугаад жэлэй саана шиидхэгдэжэ байгаа. Америкын, Африкын, Азиин болон Океаниин тэрэ үеын түүхэдэ хандабал, урдань үзэгдөөгүй ушарнууд дай байлдаагаар газар дайда эзэмдэн абалгатай холбоотой һэн. Тэрэ үедэ болоһон бодото жэшээ абажа харабал, XVII зуун жэлдэ гал сасардаг буу зэмсэгэй урдаһаа номо һуршаар эсэргүүсэн тэмсэһэн буряадуудай болон буу шуутай хасагуудай түрүүшын байлдаанууд гэршэлһэн байха юм. 1629 ондо П. Бекетовэй отрядтай Аха голой эрьеын баруун талада болоһон эхин тулалдаанда ( арадай домог түүхын удхаар) эхинэд гэһэн угай зон (икинат) хабаадаһан байна. Эсэргүү тулалдаан ехэ урагшагүй болоо. Хасагуудай гал дүлэ гаргадаг буунуудые анха түрүүшынхиеэ хараһан буряад зон нилээд айгаа бэлэй: “Хооһон, эди шэдитэ түмэрһөө утаан, галай гарахада, бидэ үхэжэ байнабди”, - гэжэ хэлэн, Балгаанай тала руу тэрьедэһэн эхинэдүүд түрэл гаралһаа туһа эрихэ үедөө эзэмдэгшэдэй аймшагтай буу зэмсэг тухай нюусые нээгээ бэлэй (Турунов, 1922, 19-дэхи хууд.)...
Гурбан жэлэй саана һэн ха. “Буряад-ФМ” радиодо Хурамхаанай үдэрые хүтэлэгшэ Эрдэм Будаин намайе харахатаяа сасуу хүхюутэйгээр миһэрбэ: «Шинии нютагай хүбүүнэй хүтэлбэри доро Соведүүдэй талмай дээрэ хүдэлнэб. Гагнаха юумэн тэндэ дүүрэн. Шэнэ жэлэй хасууриһаа эхилээд, мүльһэн нааданхайнуудые Хүсөөтын хүбүүн бодхоожо байна». Тиихэдэнь нэрэ обогыень, наһыень мэдэжэ абаад, гайхахын ехээр гайхахаб. Үетэн соомни иимэ хүн үгы ха юм. Хожомынь мүшхөөд мэдэн гэһээмни, Евгений ДАМДИНОВ үнэхөөрөө Түгнын эхинһээ гарбалтай байшаба. Хүсөөтэдэ ажаһуугаа бэшэшье һаа, эсэгынгээ түрэһэн нютагые эгээл түрүүлэн нэрлэдэг байһаниинь намда ехэтэ һайшаагдаба. Тиимэһээ заатагүй уулзажа танилсаха, хөөрэлдөө хэхэ гэжэ шиидэһэн байнаб.
Үшөө харуулха
