Буряад Үнэн

Бүхэроссиин шанда хүртэбэ

Загарайн аймагай Эрхирэгэй дунда һургуулиин түүхын багша Владислав Тепкесов «Түүхэ һургуулида: ёһо заншал болон шэнэ нэбтэрүүлгэ» гэһэн бүхэроссиин шанда хүртэбэ. Энэ хадаа багшын хүнгэн бэшэ ажалда хүдэлхэ үедөө тэрэнэй туйлаһан олон шагналнуудайнь нэгэн болоно.

Ниигэм 15 dec

Ойн баярай үдэшэһөө

Гушан зургаан наһандаа түрэлөө хубилгаһан Дондок Улзытуевай намтар тиимэ олон баримтануудаар баян бэшэ. 1956 ондо Шэбэртэдэ 10-дахи класс дүүргээд, Москва хотын М. Горькиин нэрэмжэтэ литературна институдта opohoн юм. Үшөө оюутан ябахадаа, тэрэ «Арбан табан дуун», хожомынь «Ая ганга» гэһэн үлхөө шүлэг-поэмэеэ дууһажа, Евгений Евтушенкын оршуулгаар «Дружба народов» гэжэ сэдхүүлдэ толилуулхадань, тэрэнь уншагшадай сэдьхэлдэ бүхөөр хадуугдан ороһон юм.

Үхибүүн бүхэн шадабаритай

Литературно-хүгжэмтэ композицинуудай 2-дохи фестиваль Буряад Уласта онлайн аргаар үнгэргэгдэбэ. “Түрэл Буряад оронойнгоо одо мүшэдэй гэрэл доро зүрхэ сэдьхэлээрээ хамтабди” («Под светом звезд Бурятии родной, едины мы и сердцем, и душой») гэжэ нэрлэгдэһэн хэмжээ ябуулга Буряадай арадай поэт Дамба Зодбич Жалсараевай түрэһөөр 95 жэлэй ойдо зорюулагдаа. Дамба Жалсараев арадайнгаа соёлой, эрдэм һуралсалай хүгжэлтэдэ өөрынгөө ехэ хубита оруулһан хүн гээд мэдээжэ. Тэрэнэй зохёолнууд түрэл хэлэндээ, ёһо заншалдаа, оршон тойрон байгаалидаа гамтайгаар хандахые уряалдаг.

Ниигэм 15 dec

Мүнгэнэй тала даагаад...

Агын тойрогой үзэсхэлэнтэ һайхан Ушарбай нютагта түрэһэн, багаһаа тоо бодолгодо һүбэлгэн хурса Сэсэг (Светлана) Цыренжаповна Баторова тоонто нютагаа ходол һайханаар дурдажа, дуулажа байдаг юм.

Ниигэм 11 dec

Урмашамаар үүсхэлнүүд

Түгэсхэлдөө хүрэжэ байһан 2021 он Мухар-Шэбэртэ Гэр бүлын болон үхибүүдэй жэл гээд соносхогдоһон байгаа. Эгээл тиимэһээ Хүсөөтэ нютагай номой сан аха захатандаа зорюулһан “Алдар соло” гэжэ выставкэ эрхилээ, үхибүүдэй дунда уран уншалгын чемпионат эмхидхээ.

Ниигэм 10 dec

Зүб харгы руу залана

Буряад Уласай патриотическа хүмүүжүүлгын, аяншалгын ба тамирай нөөсын түб һүүлэй хэдэн жэлдэ хүндэ байдалда ороһон үхибүүдээр нягта харилсаатайгаар хүдэлжэ, хүмүүжүүлгын олон тоото хэмжээ ябуулгануудые эмхидхэнэ.

Ниигэм 10 dec

Алтан гартай Анастасия

Улаан-Үдэдэ Ц. Сампиловай нэрэмжэтэ уран һайханай музейдэ «Уран дархан» гэһэн үзэсхэлэн дэлгээгдэбэ. Арадай уран дарха шуулые дэмжэхэ, тэдэнэй урлаһан бүтээлнүүдые олоной һонорто дурадхаха, дээдэ үеһөө дамжан ерэһэн дарханай аргануудые жэнхэни ёһоорнь үлөөхэ гэһэн зорилго эмхидхэгшэд урдаа табина. Энэ үйлэ хэрэг Буряад Уласай Соёлой яаманай, Арадай уран бэлигэй түбэй эмхидхэһэн урилдаанай үргэлжэлэл болоно.

Ниигэм 9 dec

Хохир дээрэ уналайлби...

Дондог Улзытуевай 85 жэлэй ойн баярта

Гансахан хүнэй гансахан наhанай
Газар дэлхэйдэ охорхоншье hаа,
Үгэлhэн үгэ, үйлэ хэрэгынь
Үеын үедэ мүнхэ болтогой
Д. Улзытуев
Дондог Аюшиевич Улзытуев гансашье буряад арадай, монгол угсаатанай бэшэ, харин бүхэдэлхэйн литературын эгээл бэлигтэй поэдүүдэй нэгэниинь байhан. Дондог Улзытуев Бэшүүрэй аймагай Заган дабаанай үбэртэ, үндэр хайрангын хормойдо Шэбэртэ гэжэ тосхондо 1936 оной декабриин 5-да түрэhэн намтартай.

Багаһаа- буряадаараа

Һүүлэй хэдэн жэлэй туршада буряад хэлэн ехэ орёо байдалда оронхой, багашуул, залуушуул түрэл хэлэеэ мэдэхэеэ болёо, гол түлэб ородоор хөөрэлдэнэ. Энээнһээ уламжалан, хэлэмнай үгы болохонь гэхэ мэтэ хөөрэлдөөнүүд үдэр бүри шахуу болоно. Засаг түрын зүгһөө хэмжээ ябуулганууд элбэгээр үнгэргэгдэжэл байна. Буряад хэлэн дээрэ сонин сэтгүүлнүүд гарана, сэнхир дэлгэсээр дамжуулгануудшье бэлдэгдэнэ. Сүүдхын 24 сагай туршада хүдэлдэг «Буряад ФМ» радио байгуулагданхай, түрүүшынгээ алхамуудые «Буряад ТВ» хэжэ байнхай. Теэд юундэ энэ сошордомо байдал һайжарнагүйб, юундэ буряад хэлэеэ мэдэхэ зомнай олошорногүйб, юундэ бидэ ородоор харилсаһаарбди?

Ниигэм 9 dec

Захааминайхид һайн харгытай боложо байна

Аймагууд руу харгынуудые шэнэлхэ ажал ябуулагдаһаар. Захааминай аймагта шэнэ 10 модоной харгы дэлгээгдэбэ. Энэ зай "Аюулгүй болон шанартай харгы" гэhэн үндэhэтэнэй түсэлэй ашаар заhабарилагдаба.

Ниигэм 9 dec

Эрэмдэг хүүгэдые һамааруулна

Арадай уран бэлигэй түбтэ уласхоорондын эгээ түрүүшын инклюзивнэ нааданай хабаадагшадта элдэб бэлэгүүдые барюулаа. Энэ мүрысөөндэ бэлигтэй үхибүүд 7 номинацяар шагналнуудта хүртөө.

Ниигэм 9 dec

Барилдаанай дүнгүүд

Һүүлэй хоёр долоон хоногто барилдаанай хибэс дээрэһээ һонирхолтой мэдээсэлнүүд ерэнэ. Хүндэтэ уншагшадаа зарим тэды һонинуудтай танилсуулха һанаатайбди.

Спорт 8 dec

Үзэгдөөгүй туйлалтанууд

Долоон хоногой хугасаада эмхидхэгдэһэн Ородой чемпионадта Буряадай тамиршад ялас гэмэ амжалтануудые туйлаһан байна. Манай эхэнэрнүүд аяар табан медаль абажа, спортдо дуратайшуулые одоошье гайхуулан баярлуулаа.

Спорт 8 dec

Хүгжэмтэ фейерверк наярха

Улаан-Үдын гол талмай, үйлсэ гудамжанууд хасууринуудаар шэмэглэгдэжэ эхилбэ. Шэнэ жэлэй баярта хотын бюджедһээ 450 мянган түхэриг гаргашалагдаха юм. Гол талмай шэмэглэхэ эрхэдэ «Карнавал» эмхи хүртэбэ.

Ниигэм 8 dec

Шэнэ жэлэй шэди

Уласхоорондын “Бидэ сугтаабди” форумой илагшадта шагнал барюулгын үедэ «Ёлка желаний» гэһэн акци эмхидхэгдэбэ.

Ниигэм 8 dec

Морёороо Москва зорингоо

Мори унаһан хоёр аяншад Улаан-Үдэ хото хүрэжэ ерэбэ. Дугуйдан Винокуров ба Мичил Неустроев хоёр Яхадһаа Москва хото зорижо ябаһанаа декабриин 3-да Улаан-Үдэ хото хүрэбэ. Холын газарай айлшадые буряадай хүндэмүүшэ ёһо заншалаар угтан абабабди. Энэ угтамжада Буряад Уласай Хүдөө ажахын яаманай түлөөлэгшэд, хотын ажаһуугшад, мориндо дуратайшуул болон Улаан-Үдэдэ ажаһуудаг яхадууд суглараа. Яхадуудаар уулзажа хөөрэлдэхэ ба тэдэнэй морин эрдэни унаха аза талаанда бишье хүртэбэб.

Ниигэм 8 dec

Хүсөөтөө хүрөөд...

Түргэн мүрыень хараад, Загарайн уудамаар Түгнын эхин руу зүг барибабди. Тэрээгүүр харгынь муушаг. Томо унаатай болоһон наһанаймни нүхэр тэрээнһээ айнагүй хэбэртэй. Анха түрүүшынхиеэ миниингээ нютагтай танилсахаяа ошожо байгаа тула, сэдьхэлынь дээрэ. Хойномнай эжы дуугайхан һууна... Урдань Союзай хэмжээнэй ехэ леспромхозой байһан хүбшэ ойтой Шабуур тээшэ хүрэхэ замдаа Зоригтын гайхаха, баярлаха гээшэнь: “Яаһан һайхан газар гээшэб. Ой тайгатай. Түгнын нэлэнхы тала харахаб гэжэ һанаалби. Тиигэн гэһээмни – баян гэгшын хүбшэ ой”.

Ниигэм 7 dec
Үшөө харуулха