1997 ондо Энэдхэгтэ Гэгээн түрэлтэ Далай лама XIV буддын шажанай оюун бэлигтэй залуу буряад санаартан Алексей Эрдынеевтэ «Тензин Чойзин» гэжэ шэнэ нэрэ үршɵɵhэн заяатай. Тэрэнь «Дхармые (Буддын hургаалые) ба эрдэм мэдэсые баригша» гээд оршуулагдадаг. Саашадаа тус нэрыень Монголой Богдо Гэгээн богони болгожо, «Тенчой» гэжэ нэрлээ. Иигэжэ уран зохёолойнь псевдоним мүндэлhэн юм.
Сэлэндүүмын, Загаһатын болон Гусиноозёрск хотын 4-дэхи һургуулиин 100 шабинар мэргэжэл шэлэлгын хэмжээ ябуулгада хабаадаба.
Буряад орондо «Эрхим мэргэжэлтэн» гэһэн урилдаанай региональна шата үнгэргэгдэбэ.
Хэмжээ ябуулга бүдөөр ба нэхэмэл бүдөөр оёдог эрхимүүдые элирүүлээ.
Д.Банзаровай нэрэмжэтэ Буряадай гүрэнэй ехэ һургуулиин буряад хэлэ бэшэгэй таһагай оюутадай хоорондо үнгэргэгдэһэн "Үүрэй солбон" конкурсын эрхим эссе.
Нижний Новгород хотодо үнгэргэгдэһэн үхибүүдэй аяншалгын түлэбүүдэй Бүхэроссиин урилдаанда Буряадай аяншалгын эмхинүүдэй мэргэжэлтэдһээ бүридэһэн команда амжалтатай хабаадаба. Тэдэнэй дурадхаһан хоёр түлээй нэгэниинь гран-при шан абаа, харин хоёрдохинь 1-дэхи һуури эзэлээ.
Буряадай Толгойлогшо Алексей Цыденовэй даабаряар, сэрэгэй операцида хабаадагшадта туһа болохо нэмэлтэ мүнгэн республиканска һан жасаһаа шэглүүлэгдээ.
Ульяновск хотодо «Жэлэй hурагша-2022» гэhэн Бүхэроссиин урилдаанай түгэсхэлэй хуби үнгэргэгдэбэ.
2022 оной октябриин 13-да Д. Банзаровай нэрэмжэтэ Буряадай гүрэнэй ехэ һургуулиин Буряад хэлэнэй болон уран зохёолой дээдын hургуулиин үдэр һаяхана үнгэрбэ.
Монгол ороной ниислэл Улаан-Баатар хотодо «Чингис хаан» музейн нээлгын баяр ёһолол болобо. Музей нээлгын баярта Монголой Юрэнхылэгшэ Ухангийн Хүрэлсүх, Агууехэ гүрэнэй Хуралай Түрүүлэгшэ Г. Занданшатар, Премьер-министр Л. Оюун-Эрдэнэ гэгшэд, мүн Засагай газарай түлөөлэгшэнэр хабаадаһан байна.
Буряадаймнай ТОС-ууд Украинада сэрэгэй тусхай операцида хабаадажа байһан баатарнуудта 70 сая түхэриг эльгээхэнь.
Байгша оной октябриин 4-7-ой үдэрнүүдтэ Ханты-Мансийск хотодо Уласхоорондын “Гар гараа барилсая, нүхэд! ” гэһэн үндэһэн соёлой конкурс-фестиваль үргэн дэлисэтэйгээр үнгэрөө. Тэмсээнэй түрүүшын шата онлайн аргаар үнгэрһэн байна. Эндэ 49 нютаг можоһоо 2000 хабаадагшад байба.
Октябриин 31-дэ Буряад драмын театрай тайзан дээрэ «Уянгата шүлэг дуунай үдэшэ» гэhэн hайндэртэ хэмжээн үнгэргэгдэхэ. Эмхидхэгшэ –Буряадай Уран зохёолшодой холбоон.
Нүгшэһэн хүнэй һэе хайлуулха гэхэдэ, арад түмэн нэгэ гайхангяар гэхэ гү, али болгоомжотойгоор хандана. Хайлуулһан бэеын үнэһэ гэртээ хадагалжа гү, али хоёр тээшэнь хубаажа болохо гү? Эдэ бүхы асуудалнуудта Буряад Уласта һаяхана байгуулагдаһан крематоридо харюу абаха аргатайт. Тэрэ Тарбагатайн аймагай Николаевский тосхон ошоһон харгын зүүн талада оршодог.
…Хара Турлааг гэжэ Буряадай багахан тосхон. Тэндэхи сагдаагай албанда хүдэлдэг Александр Воронов угаарнь дамжан ерэһэн бөөгэй удха хэрэглэн, урдань хэнэйшье таажа шадаагүй онсо орёо хэрэгүүдые элирүүлнэ. Ада шүдхэртэ хорлогдоһон амиды зониие, мүн хэн нэгэниие дахажа, үһөөгөө абахые һэдэһэн хии юумэнүүдыешье ойлгодог болоһон Александр бөө болохо замдаа элдэб бэрхэшээлтэй ушарна. Тиигэжэ дүтынгөө хүнүүдые алдаха туйлдаа хүрэхэдөө, эхилһэнээ дүүргэхэ гү, али энэ замаа саашань үргэлжэлүүлэнгүй тогтохо гү гэжэ шиидэхэ баатай болоно. Харин урда тээнь Александр агууехэ удхатай түрөө гээшэ гүб, али аймшагтай ехэ хараалда хүртөө гүб гэжэ нэн түрүүн өөрөө ойлгохо ёһотой...
Энэ хадаа Оросой мэдээжэ «1-2-3 Production» гэжэ студиин буулгаһан «Шаман» гэжэ сериалай гол удхань болоно. Энэ кинодо хэдэн буряад зүжэгшэд наадана. Тэдэнэй нэгэн - Владимир Ширапов – энэ ажал тухайгаа хөөрэхэһөө гадна, бусадшье асуудалнуудаар һанамжа бодолнуудаараа хубаалдаба.
Улаан-Үдэ хотын 84-дэхи “Снегурочка” сэсэрлигтэ буряад хэлэнэй габшагай һарада зорюулагдаһан һонирхолтой хэмжээ ябуулганууд олоор эмхидхэгдэнэ. Бага эрхэтэниие буряад хэлэндэ һургаха гэһэн һайхан заншал тус сэсэрлигтэ үнинэй тогтоогдонхой.
Үнгэрэгшэ долоон хоногто Улаан-Үдэ хотодо Буряадаймнай мэдээжэ ирагуу найрагша Даша Дамбаевай музей соёлой ажалшадай, гуурһа нэгэтэнэй, ургажа ябаһан улаан бургааһадай болон түрэлхидэйнь, мүн нютагайнь зоной хабаадалгатайгаар үүдэеэ сэлижэ, түрүүшын айлшадые угтаба.
Байгша оной сентябриин 21-hээ сэрэгэй албанда таталгын эхилхэдэ, Россиин ажаhуугшадай Казахстан, Грузи, Финлянди, Монгол г.м. гүрэнүүд руу гаража ошоhон тухай мэдээнүүд дуулдана.
Тэдэнэй хэдынь миин аяншалжа, хэдынь зугадажа, хэдынь байраар зɵɵжэ ошооб гэжэ тодорхойлхын аргагүй. Жэшээнь, Казахстан руу гараhан зоной зариманиинь тэндээ үлɵɵд, бусадынь саашаа ондоо гүрэнүүд руу шэглэн гаража ошоо гэhэн һураг бии. Хүршэ Монголой хилые дабажа гарагшадай олонхинь манай Буряад ороной эрхэтэд гэжэ эли.
«ДоброДом» гэжэ нɵɵсэлэлгын түбэй волонтёрнууд тусхай операцида байhан сэрэгшэдтэ туhаламжа үзүүлһээр. Февраль hараhаа 160 гаран тонно эд бараан ДНР-эй, ЛНР-эй ажаhуугшадта болон сэрэгшэдтэ эльгээhэн байна. Мүнɵɵ «ДоброДом» нɵɵсэлэлгын түбтэ hая татагдаhан сэрэгшэдтэ мүн туhаламжа үзүүлэгдэнэ.
Буряад Уласай ниислэл хотодо Эсэгын үдэртэ зорюулагдаhан баяр ёhололнуудай бэлэдхэлнүүд ябуулагдана.
Буддын шажанай заншалта Сангхын түб Ивалгын дасанай дэргэдэ арһа элдэлгын цех бүри үргэдхэгдэжэ, эршэтэйгээр ажаллажа эхилбэ. Һаяхана аха дүү монгол мэргэжэлтэдэй туһаламжаар арһа элдэдэг хэрэгсэлнүүд шэнэлэгдэжэ, шэнээр тодхогдожо, ашаглалгада тушаагдаба.
Үшөө харуулха
