Шэтын Хүһөөшэ һууринай юрын багша Тимур Ухинович Жалсарайн үнгэрэгшэ зуунай 70-аад онуудта эрдэмэй ехэ нээлтэ хэһэн байна. Тэрэнь олоной дунда бодотоор сэгнэгдэнгүй үлэшэһэн юм. Ехэ басаганиинь энэ нээлтынь мүрөөр Америкэ хүрөө. Хоёр жэлэй саана тэрээн тухайгаа ном бэшэжэ хэблүүлһэн аад, мүнөө үргэлжэлэлыень бэлдэжэ байна.
Буряад үндэhэн хубсаhан – буян хэшэгэй хубсаhан. Элинсэгүүдэй үреэлтэй, hара наранай, хүхэ мүнхэ тэнгэриин, эхэ дэлхэйн hүлдэтэй эрдэнитэ баялиг. Домог түүхээр түүрээhэн, зол жаргал уряалhан, ада баршадhаа аршалха заяатай нангин hахюуhан. Буряад hайхан хубсаhаяа үмдөөд, буян хэшэгэй, эд баялигай «Аахарай!» даллага дуудахада, тусхай хүсэтэйгөөр бүтэдэг гэжэ хэлсэдэг.
Һүүлэй хэдэн үдэрэй туршада Буряад Уластамнай амаргүй хүйтэн уларил тогтоод байна. Зарим газарта 50 градус гаратараа хүйтэрөө. Мүнөөдэрһөө эхилжэ, эгээл жабартай хүйтэн уларил бууража, нэгэ бага дулаарха гэжэ Гисметео-албанай мэргэжэлтэд багсаамжална.
Хүршэ Тыва Уласта амаргүй томо дасан бодхоогдоод, арамнайлха гэжэ бэлэдхэл ябуулагдажа байна. Энэ хадаа Ород Уласта баригдаһан эгээл томо дасан болоно.
Ород гүрэн дотор 2023 он Багшын болон залан хүтэлэгшын жэл гээд нэрлэгдэнхэй. Ургажа ябаа залуу халааниие һургахын тулада багшанарай болон хүмүүжүүлэгшэдэй хүдэлмэриин зохид оршон байдал зохёогдоно.
Сэлэнгын аймагай Ноёхон нютагһаа гарбалтай Виктор Хишектуев – танкын биатлоноор дэлхэйн чемпион – сэрэгэй тусхай операциин талмай дээрэ шалгарба.
Һээр шаалган үндэһэн спортын зүйл гэжэ 2021 ондо Буряад Уласта албан ёһоор тогтоогдоо һэн гэжэ һануулая.
Улаан-Үдэ хотодомнай үбэлэй хүйтэндэ утаан уняар татаад, хүнэй амилхада хэсүү, бэе махабадтань харша нүлөө үзүүлдэг болоһоор яһала үнинэй. Олон жэлэй бэрхэшээл шиидхэхын түлөө Улаан-Үдые тойроод баригдаһан модон гэрнүүдые зайн гал хэрэглэжэ дулаасуулха тухай хэлсэнэ. Зарим тэды шиидхэбэринүүд Юрэнхылэгшын туһамарша Максим Орешкинэй, мүн Ород Уласай Элшэ хүсэнэй яаманай сайдай орлогшо Павел Сниккарсай ерэхэдэ абтаһан байна.
Буряад-монгол арадай үндэhэн заншалта хубсаhан hүүлэй үедэ бүхы дэлхэй-гээр суурхажа эхилhэн. Америкын, Европын гүрэнүүдэй үндэр моодын тайзангууд дээгүүр урдын нүүдэлшэдэй хубсаhан олоной hонирхол татажа, үндэр сэгнэлтэдэ хүртэдэг болоhон гэжэ эли.
Олон жэлэй туршада зоной дура татажа шадаһан «Байкальская рыбалка» гэжэ фестиваль энэ удаа болюулагдаба. Загаһашадай, мүн юрыншье зоной дуратай хэмжээ ябуулга 2024 оной март һарын 24-25 болотор хойшолуулагдаба.
Виталий Раднаев Монгол ороноор албан хэрэгээр ябаха үедөө иимэ бэлэгтэ хүртөө.
Манай үетэнэй бага наһан үнгэрһэн зуунай аяар холын 60-аад гаран онуудаар үнгэрөө. Хрущёвой үеын үхибүүд болонобди.
Түби дэлхэйн үндэр үршөөл дэнзэтэй
Буурал сагаан буянта абгамнай –
Байдал наһанаймнай тулга.
Бата найдалай түшэг болоод,
Бүхы наһыемнай гэрэлтүүлнэ.
Нарата дэлхэй дээрэ хүнэй бэеые оложо түрэхэдөө, үйлын үреэр олон тоото зоноор харилсан холболдохо хуби заяатай гээшэбди. Эжы баабайһаа эхилээд лэ, аха дүү, түрэл садан гээд, саашаа үргэлжэлнэ. Эдэ олон сооһоо сэдьхэл зүрхэндэмнай эгээл дүтэ, халуухан хандасатай зон онсо илгаатай. Манай хотон соо иимэ тон дүтын, һанаха байха зоной түрүүдэ, найдамтай наһанай нүхэр, энхэргэн эсэгэ, хайрата хүндэ ехэтэ абга Сергей Борбодоевич Ешеев болоно.
Сергей Борбодоевич 1942 оной декабриин янгинама хүйтэн 14-эй үдэр Яруунын аймагай Мужыха тосхондо Ешын Борбодой ба Цыдэнэй Дари хоёрой бүлэдэ түрэһэн юм. «Эрьенсэг дэлхэй дээрэ түрэһэндөө эжы абадаа баяртайб, энэ наһандаа жаргалтай ябаһандаа элдин тоонтодоо баяртайб», - гэжэ сохом хэлэхэ байха даа.
«Боевое братство» гэһэн бүхэроссиин олониитын эмхиин Буряадай таһагай хүтэлбэрилэгшэ Жамбал-Жамса Жанаевтай хөөрэлдөөн.
Цындыма Дашиевна Бабуева энэ ном соогоо Буддын шажанай нангин hургаал, түбэд эмнэлгын арга боломжонууд, аргалагдадаггүй олон үбшэниие аргалха эди шэдитэй эрдэмтэ эмшэ ламанарай хэhэн, бүтээhэн ажал хэрэгүүд тухай, мүн Буряадай ехэ эмшэн Чимитдоржи Дугаров ламын эрдэм бэлиг, абьяас зориг, нигүүлэсхы hайхан сэдьхэл, ажал тухайнь бэшээ.
Байгша оной декабриин 17-до Улаан-Үдын эхин класста бэлэдхэлэй «Амар мэндэ» һургуули соо Пагма Жигжитовна Цыдыповагай «Улаан нараяа угтанаб» гэһэн шэнэ номтой танилсалга Бүхэдэлхэйн эхэнүүдэй һайндэртэ дашарамдуулагдан, багшанарай, һурагшадай болон олон уншагшадай хабаадалгатайгаар үнгэрөө.
Нэгэтэ нэгэ нютагай зон xoтohoo автобусоор хабарай хагсуу һалхитай хүйтэн үдэр нютагаа бусажа ябабад. Автобус соо дүүрэн зон һуунхай, өөһэд хоорондоо шэбир-һабир хөөрэлдэнэд. Хориин тала уужам даа, автобус доошоо уруудана, удаань яда-бодо хада өөдэ хайратайгаар уухилан гарана.
Баргажан голой уран гуурһатанай «Боолон-Түмэр» нэгэдэлэй 50 жэлэй ойн баяр тэмдэглэлгэндэ ошоходоо, түрэл Гаарга нютагайнгаа номой сангай ударидагша Ирина Николаевна Цыбановатай уулзаабди. “Нютагаарнай юун һонин болоноб?”- гэжэ асуудалһаа хөөрэлдөөнэй һабагша эхилээ һааб даа. «Ажал хэр ябанаб?» - гэжэ асуухадамни, нёдондоной дүнгөөр «Жэлэй эрхим соёлой эмхи» мүрысөөндэ шалгараабди гэжэ дуулгаа бэлэй.
2022 оной декабрь һара соо Эгэтын-Адагай дунда hургуулида РСФСР-эй ба СССР-эй арадай гэгээрэлэй отличник, Буряад Республикын габьяата багша, уран бэшээшэ Цырен-Ханда Жамсуевна Жамьяновагай 80 жэлэй ойдо зорюулагдаhан «Зархайн шэдитэ үльгэрнүүд», «Эдир Зархай» гэhэн хүүгэдэй театральна студинуудай мүрысөөн, «Табан сэсэн» гэһэн оюун ухаанай наадан Яруунын аймагай үхибүүдэй хоорондо үнгэрөө. Энэ хэмжээ ябуулга «Яруунын аймагай нютагай засагай байгууламжын 2022-2025 онуудта буряад хэлэ сахилга ба хүгжөөлгэ» гэhэн муниципальна программаар бэелүүлэгдэбэ.
1992 ондо Сурхайта нуурай эрьеһээ эхиеэ абаһан Буряадай Эдир сэдхүүлшэдэй эблэл мүнөө дээрээ һургуулинуудай 100-гаад хэблэлнүүдые, студинуудые нэгэдүүлнэ. Буряадай бүхы аймагуудта олондо мэдээсэлгын шэглэлээр ажалаа ябуулжа байһан багшанарые, һурагшадые эдэбхижүүлнэ.
Үшөө харуулха
