СССР оронойнгоо малшад, таряашадые коллективизацида оруулха гэhэн түүхэтэ шиидхэбэри 1927 оной декабрь hарада ВКП(б)-гэй 15-дахи съезддэ абтаhан юм. Улад зониие колхоздо оруулаад, эд зөөрииень хамтын болгохо, юрэдөө, хүдөөгэйхидэй ажабайдалыень үндэhөөрнь хубилгаха гэhэн бэлэн бэшэ хэрэг hэн.
Буряад арадай отог обогой нэрэтэй амитадта шүтэдэг заншал үшөө бөө мүргэлэй урда тээ агы нүхэн соо байрладаг түрүүшын хүнүүдэй үедэ бии болоhон түүхэтэй. Буха ноён баабай, Хун шубуун эхэ, Гутаар загаhан эсэгэ, Бүргэд үбгэн эсэгэ г.м. амитадай hүлдэнүүд шүтэгдэдэг.
«Оросой Холбоото Уласта болбосорол тухай» гэһэн Оросой Холбоото Уласай хуулида хубилалтануудые оруулха тухай» гэһэн N 479-ФЗ Оросой Холбоото Уласай хуули 2023 оной августын 4-дэ хүсэндөө оробо. Шэнэ хуулиин ёһоор һургуулиин багшанар болон хүмүүжүүлэгшэд шабинартаа ажал хэжэ һургаха эрхэтэй болобо. Харин энэ болотор һурагшадта ямаршье ажал хүүлэхэ ёһогүй бэлэй. Үнгэрхэдөө, самбар аршуулхын тула багшанар үхибүүдэй гэртэхинһээ бэшэмэл зүбшөөл абаха ёһотой байгаа. Мүнөө шэнэ хуулиин хүдэлжэ эхилхэдэнь, һурагшад самбараа, шалаа угааха, мүн сэсэгүүдээ уһалха болобо.
Буряад Уласай 13 аймагта шэнэ автобусууд зониие шэрэжэ эхилхэнь. Энэ талаар бэлдэлгын ажалнууд дүүрэхэ тээшээ болобо. Мартын 11-дэ үнгэргэгдэһэн суглаанай үедэ уласай Толгойлогшо Алексей Цыденов автобусуудай саарһа данса бэлдэлгын ажал түргэдүүлхэ тухай даабари аймагуудай засаг дарганарта үгэбэ.
Буряадай радиогой агаарай долгиндо үдэр бүри эртэ үглөөгүүр зэдэлдэг аялгын эхин мүрнүүдые манай уншагшад булта мэдээ бэзэ. Цыретор Зарбуевай үгэ дээрэ бэшэгдэhэн Гавриил Дадуевай «Буряад оромнай» гэhэн дуу Вячеслав Елбаев анха түрүүн гүйсэдхэhэн юм.
Сочи хотодо эмхидхэгдэһэн Бүхэдэлхэйн залуушуулай фестиваль һайн дуратанай хабаадалгагүйгөөр үнгэргэгдэхэгүй байгаа. Хэмжээ ябуулга эмхидхэлсэхэ һайн дуратаниие шэлэн абалгын конкурсын дүнгөөр Буряад ороной 10 залуушуул илаг¬шадай тоодо ороо.
Загарайн аймагай Загарай тосхондо соёлой байшан заһабарилагдажа эхилээ. Объект дээрэ ажалай хэлсээ баталһан 2 эмхи хүдэлнэ. Заһабарилгын 19 хуби мүнөө дүүрэнхэй. Хэлсээнэй ёһоор, һэльбэн шэнэ¬лэлгын хүдэлмэринүүд байгша оной октябрь һарада дүүрэхэ. Соёлой байшан 1972 ондо ашаглалгада тушаагдаһан байна. Тэрэ сагһаа хойшо байшан нэгэшье заһабарилагдаагүй.
Хоца Намсараевай нэрэмжэтэ Буряадай гүрэнэй драмын театрайхид «Хатан» гэһэн зүжэг мартын 7-8-ай үдэрнүүдтэ харуулжа, олон зониие гайхуулаа. «Хатан» зүжэг - дэлхэйн шэмэг, эрэ хүнэй наһанайнь нүхэр, урин һайхан шарайтай, энэрхы һайхан сэдьхэлтэй басагад, эхэнэрнүүд тухай юм.
БУРЯАДАЙМНАЙ СЭДХҮҮЛШЭД ВЛАДИМИР ПУТИНҺАА ЮУН ТУХАЙ АСУУГААБ?
Мартын 1-дэ Ивалгын аймагай Посели һууринда баярай оршон байдалда үхибүүдэй «Бэлэг» гэжэ сэсэрлиг үүдэеэ сэлибэ.
Хүгжэмшэн, продюсер Цырен Шойжонимаев Буряадай эстрада Монгол һайхан ороной арад зонтой танилсуулжа эхилээ. «Түрүүшын дуран» гэһэн дуунай бэшэгдэһээр, 35 жэл болобо. Дуунуудынь холо ойгуур мэдээжэ болонхой, арадай гэжэ нэрлэмээр байна. Буряадта, Хальмагта, Яхадта, Монголдо, Хитадташье дуунуудыень дууладаг болоһониинь һайшаалтай.
Буряадай Толгойлогшо Алексей Цыденов хилмэ үдхэдэг түрүүшын фермэ ошожо хараба. Энэ фермэ Валентин Прохоренков Сотниково һууринда нээгээ.
Нурселени һууринда байгуулагдаһан шахан таргалуулгын шэнэ түхэлэй түрүүшын фермэнүүдэй нэгэнтэй Буряадай Толгойлогшо танилсаба.
Иигэжэ хэлсэдэг байгаа урдань. «Дуутай тэнгэри бороогүй, суутай үхин хадамгүй» гэдэг оньһон үгэ мүн лэ манай үргэн уншагшадта һайн мэдээжэ ааб даа. Эхэнэрнүүдэй уласхоорондын һайндэрые угтуулан, мүнөө сагта ажаһуугаа эрэшүүлэй һанаанда таарахын тула бүһэгүй хүн ямар шэнжэ шанартай байха зэргэтэй гээшэб гэжэ һонирхобоб. Дээрэ үедэ, урдахи зуун жэлдэ, һаншаг сагаан эжынэр үхидтөө һургаал заахадаа, эрэ хүнэй зэмсэг зэрэдэ гар хүрэжэ болохогүй, эхэнэр хүн эрэ хүнэй «нара буляажа», урдуурнь гарахагүй, эхэнэр хүн хэды бэрхэдэбэшье, тон яндан эрын шэгшыдэньшье хүрэхэгүй юм гэжэ зохидхоноор ойлгуулдагынь минии ойндо ороодхино.
Мартын 2-то Ивалгын аймагай Табхар тосхондо һэльбэн шэнэлэлгын удаа уһа сэбэрлэдэг станци нээгдэбэ. Ивалгын аймагай 18 000 ажаһуугшадые энэ станци уһаар хангадаг.
Мартын 1-дэ Буряад ороной Ивалгын аймагта Буряад Уласай Угсаата соёлой шэглэлтэй болбосоролой эмхинүүдэй эблэлэй Сагаалганда зорюулагдаһан X фестиваль үнгэргэгдэбэ.
Буддын шажанай эгээл хуушанай дасангуудай нэгэн болохо Анаа дасанай дэргэдэ Буряад Уласай Арадай Хуралай һунгамалнууд нүүдэл суглаа зарлаба гэжэ "Буряад үнэн" сонин мэдүүлнэ.
«Путинай дайшалхы буряадууд - бидэбди», - гэжэ Шэн зоригой орденой кавалер, «Донбассай арадай буряад» Владимир Анданов сурбалжалагшадтай хөөрэлдэхэдөө хэлээд, үшөө иигэжэ нэмэһэн юм: «Тиихэдэ бидэ Донбасста табан буряад хүбүүд ябаабди, зорюута тоолоо һэм. Нэгэмнайшье абынгаа нэрэ хухалаагүй, буряад арадайнгаа нэрэ хүндые бузарлаагүй».
Вахын хэлэһэн үгэнүүд 2014 ондо Донбасста болоһон ушар зураглана. Тэрэ үедэ Ород Уласай болон Буряад нютагһаа хүрэжэ ерэһэн һайн дуратан Донбассай арадые хамгаалалсаһан юм.
Үшөө харуулха
