Виктория Абрамченко Буряад орондо албан хэрэгээр буугаа һэн гээд һануулая. Тиигэжэ тэрэ заатагүй Ивалгын дасан хүрэхэ хүсэлтэй байгаа.
Санкт-Петербург хотодо байгша оной июлиин 13-һаа 19 болотор үнгэрһэн Уласхоорондын “Салют талантов” гэһэн фестивалиин дүнгөөр Ивалгын аймагай “Моё тепло” гэһэн арадай хоор, “Найрамдал” гэһэн фольклорно ансамбль Алтан кубогуудта хүртэжэ, I шатын лауреадууд болон тодорбо. Уран бэлигэй тус коллективүүдые Тапхар һууринай соёлой байшангые даагша, Буряад Уласай соёлой габьяата хүдэлмэрилэгшэ Д.В.Цоктоева толгойлдог юм.
Монгол ба Росси гүрэнүүдэй хоорондо хоёр жэлэй удаа хилэ нээгдэжэ, аяншалагшад иишэ тиишээ ехэ олоор ябадаг болоод байна. Теэд зон Сүхэ-Баатар хүрэтэр автобусоор, тэндэһээ поездоор Улаан-Баатар хүрэтэр хүрэнэ. Үглөөнэй 6 саг 30 минутада Монголой ниислэл хотодо һэрюухэн байгаа. Теэд хүн зон олон, мэдээжэ юм ааб даа, булта эгээн ехэ һайндэр – Наадамдаа ошохоёо сүлөөгүйнүүд.
Июлиин 13-да Захааминай аймагай Санага нютагта буддын шажантанай түүхэдэ ехэ дэмбэрэлтэ хэрэг болоһон байна ха юм даа. Арьяа Баала бурханай дүрэ тодхогдожо, рамнайлагдаа. Энэ ехэ хэрэгые дэмжэжэ, Түнхэнэй хонгоодор угтайшуул эмээлтэ морёор Санага нютаг хүрэхэ гэжэ түсэблэжэ, июлиин 8-да Жэмһэг нютагһаа гараа. Урид 10 хүн ошохо байһан аад, энэ тэрэ шалтагһаа боложо, эмээлтэ мори унаха 7 хүн үлэшөө. Тэдэнэй дунда би оролсооб. Сэхыень хэлэхэдэ, Түнхэнһөө Захаамин эмээлтэ морёор ошохо гэжэ ухаандамнишье үгы байгаа. Гэнтэ тиимэ дурадхалай ороходонь, үшөө маргажа байһан аад, иимэ ехэ хэрэгтэ хабаадаха ушар дахин хэзээ тохёолдохоб даа гэжэ бодоод, харгыда бэлдэжэ эхилээ бэлэйб.
Сэлэнгын аймагай Юрѳѳ нютагай ажаhуугшад хоёр жэлээр хойшолуулагдаhан нангин хэрэгээ одоошье бүтээбэ - Наранай багшадаа зорюулhан нангин субаргаяа тахижа, сэдьхэлээ ханааба. Субарга тахилгые Юрөөгэй дасанай шэрээтэ Гунчен лама эхилһэн байна. «Хамбын Хүреэ» дасанай Дуйнхор дуганай Түмэр Соёл хоёр, мүн Юрөөһөө гарбалтай Балдан, Лубсан-Дарма ламанар тахилгые номой ёһоор бүтээжэ үгөө.
Үхибүүдые буряад хэлэндэ һургахын түлөө тусхай оршон байдал зохёохо талаар түсэл ганса Буряад Уласта бэшэ, мүн Эрхүү можодо, Үбэр Байгалай хизаарта нэбтэрүүлэгдэжэ эхилэнхэй. Туршалгын талмайнууд хүүгэдэй 15 сэсэрлигтэ зохёогдонхой, тэдэнэй нэгэниинь - Хэжэнгын аймагай “Жаргал” сэсэрлиг.
Байгша һарын тэндэ Мухар-Шэбэрэй аймаг 95 жэлэйнгээ ойн баярые үргэн хэмжээндэ үнгэргэбэ. Тэрэнээ аймагай Сурхарбаантай болон ТОС-уудай фестивальтай ниилүүлээ.
ЮНЕСКО баримтална – үнгэрхэ долоон хоног бүри дэлхэй дээрэ нэгэ хэлэн үгы болоно. Хэлэнэй үгы болоходо, арад бүхэнэй соёл, аман зохёол, заншалнууд баһал хэлэтэеэ үгы боложо, түүхын хуудаһануудта ороно…
Бүгэдэ Буряадай уласхоорондын «Алтаргана» наадан эхилхэнь. Мүнөө аглаг һайхан Ага тосхондо бэлэдхэл хэгдэжэ, дүүрэхэ тээшээ болобо.
Июлиин 16-да Мухар-Шэбэр тосхондо ТОС-уудай фестиваль үнгэрөө. Бэшүүрэй, Тарбагатайн болон Улаан-Үдын түлөөлэгшэд энэ хэмжээ ябуулгада оролсоо. Урид иимэ фестивальнууд Сэлэнгын, Кабанскын, Хойто-Байгалай аймагуудта зарлагдаа бэлэй. Үшөө зургаан аймагуудта үнгэрһэнэй удаа Улаан-Үдын талмай дээрэ Буряадай бүхы ТОС-уудые суглуулхаар хараална.
Июлиин 16-да Мухар-Шэбэрэй аймаг байгуулагдаhаар 95 жэлэйнгээ ойн баяр тэмдэглэхэеэ байна. Энэ hайндэрые угтуулан, Түгнын талын гол «харуулшан» - Баян-Харын үбэртэ, Амарлин дасанай дэргэдэ «Тоонто нютагайм сууряан» гэжэ нээмэл фестиваль үндэр хэмжээндэ үнгэрѳѳ.
Викулий Шагдурович ХАДАЕВ заяан холын аялга захын аман Захааминай сэлгеэ һайхан Санага нютагта 1932 ондо түрэһэн юм. Хадаев Шагдар эсэгэнь (нютагайнгаа зондо Нохойжоон таабай гэжэ мэдээжэ) һабар-хонгоодор угай Зузаантанай аймагай хасаг байһан. Долсон эжынь Ёнгорбой нютагай Халтархайтанай угай һэн.
Гурбан үдэрэй туршада Буряадай ниислэл Алас Дурна зүгэй дархашуулые угтан абаба. Анха түрүүшынхиеэ болоһон “Содружество дарханов” гэһэн хуралдаанда уран гартан уулзажа, дүй дүршэлөөрөө хубаалдаа, бэрхэшээлнүүдээ хэлсээ.
Бүхэроссиин Гэр бүлын, инаг дуранай ба үнэн сэхын үдэртэ зорюулагдаһан баярай хэмжээ ябуулгын үедэ 25 жэлһээ үлүү эб хамта ажаһууһан 49 гэр бүлэдэ «Инаг дуранай ба үнэн сэхын түлөө» медальнуудые барюулаа.
Бүгэдэ Буряадай һургуулинууд хоорондын «Эхэ хэлэн – манай баялиг» наадамда эдэбхитэй оролсодог 33 үхибүүд байгша оной июниин 18-25-ай үдэрнүүдтэ Сэлэнгын, Зэдын аймагуудаар аяншалаад ерэбэ
Иимэ гаршагтай видео-буулгабаринуудай урилдаан Буряад Уласта согсологдобо.
«Хүн зониие ажалаар хангалга» гэжэ нэрэтэй гүрэнэй тэдхэмжын түсэл Буряад Уласта эршэтэйгээр ябуулагдажа байна. Тус программын дүнгүүд һаяхана согсологдобо.
Юрэнхы һуралсалай 243 һурагшад ба гүрэнэй болбосоролой эмхинүүдэй 29 һурагшад «Һуралсалдаа онсо амжалтануудые туйлаһанай түлөө» медальнуудые абаа.
Мүнөөдэр, июлиин 13-ай һагба гарагта, буряад-монгол литээр зунай дунда улаан морин һарын 15-ай дүйсэндэ, 7 улаан мэнгэтэй улаагшан туулай үдэр “Заяан холын аялга/ Захын аман Захааминай” сэлеэн ехэ Санага нютагай Даша-Пүнсэглинг хиидэй дэргэдэ, Улаан Зураа уулын энгэртэ баруун тээшээ хаража хэсылдиһэн, арад зондоо зол жаргал, буян хэшэг заяаһан, эхэ зургаан зүйл хамаг амитанда жаргалан үршөөһэн Арьяа Баалын асари ехэ хүрэг хоморой мэргэжэлтэй агуу бэлигтэнэй ухаан бодолоор, уран гараар бүтээгдэн, хүсэндөө хүргэгдөөд, рамнайлагдажа байна.
Зүүн Сибириин гүрэнэй технологи ба хүтэлбэриин ехэ һургуулиин 60 жэлэй ойдо зорюулагдаһан баярай суглаан Буряадай Оперо болон баледэй театр соо үнгэрөө. Буряадай ба Монголой эрдэмэй олониитэ ехэ һургуулиин ветерануудые, эрдэмтэ багшанарые, оюутадые болон эндэ һурахаяа ерэгшэдые амаршалаа.
Үшөө харуулха
