Манай нютагта Данзанай Цэпэлма гэжэ hамган газаа гарахадаа - эрэ, гэртэ ороходоо эхэнэр болодог гэлсэгшэ hэн. Бага ябахадаа, ажалша бэрхыень ахамад зоной сэгнэжэ зугаалжа байхыень шагнажа hуугша hэм. Бүхэриг бэрхыень, илангаяа морин дээрэ hуугаад гүйлгэжэ ябахыень атаархан харадаг зон олон байгаа.
Агын дасанай лама Мунко-Жаргал Бадмаевтай уулзажа, hү, сай, сэржэм үргэхэ ёho тухай һонирхожо, хөөрэлдөө эмхидхэһэн байнабди.
Омоли загаһанай түрьһэеэ хаяха сагта Буряад Уласта тэрэниие олзоборилхонь хорюулагдана. Августын 15-һаа ноябрь һарын 15 болотор тус хизаарлалта хүсэндөө байха. Һаяхана Улаан-Үдын захадахи Сотниково һууринда оршодог ГИБДД-гэй пост дээрэ хүн зониие шэрэхэ бага хэмжээнэй автобус тогтоогдоһон байна.
Һуралсалай шэнэ жэлдэ 600 гаран үхибүүд шэнэ һургуулиин байшанда үзэдэг болохонь. УлаанҮдэ хотын 19-дэхи һургуулида шэнэ байшан баригдаһан байна. Энэ хэрэг «Һуралсал» гэһэн Үндэһэтэнэй түсэлэй аргаар бэелүүлэгдээ. Шэнээр баригдаһан байшан 5,8 мянган дүрбэлжэн талмайтай, 19- дэхи һургуулиин гол байшанһаа холо бэшэ бодхоогдоо. Һурагшадта хэрэгтэй тусхай классууд түхеэрэгдээ. Тамирай, амаралгын болон бусад таһагууд баригдаа.
Харууһагүй зоргоороо ябаһан үхэр мал амаралга сэнгэлгын газарта орожо бэлшэнэ, тэрээгүүр дүүрэсэ шабааһална гэжэ Загарайн аймагай Шэнэ-Бэрээн нютагай ажаһуугшад гомдоно.
Энэ наһандаа ажалайнгаа хэрэгээр хэһэн хөөрэлдөөнүүд яһала олон, янза бүриин байха. Газар дээрэ, агаарта, үндэр тушаалтай ноёд түшэмэлнүүдэй таһагта, элшэн сайднуудаар болон орохо гэргүй, ажабайдалай «оёорто» унаһан зонтой ушаржа хөөрэлдэхэ саг тушаалдаа. Харин эмээл мориндо мордожо, анха түрүүшынхиеэ хүнэй ажабайдал тухай асууха арга олдобо. Буряадай ажамидарал, ажабайдал тухай зосооһоонь мэдэхэ хүнтэй онсо хөөрэлдөөн болоо. Үнэн дээрэ энэ хүнэй ажабайдал нүүдэлшэнэй заншалһаа хайшаашье таһараагүй, тэрэл хэбээрээ үнгэрнэ. Буряадууд гээшэмнай тэрэл монголшууд болоно ха юм даа. Хойто захада байрлаһан монголшууд – талын нүүдэлшэд, табан хушуу малаа үсхэгшэд. Эгээл энэ аргаар мянгаад жэлэй туршада ажамидарһан нүүдэлшэд. Танилсажа хөөрэлдэһэн Пүрбэ энээнһээ ондоо ажабайдал мэдэхэгүй даа.
Түнхэнэй аймагай Хойморой «Бодхидхарма» дасанай шэрээтэ Даша лама Шаглахаев буддын шажан болон монголшуудай, буряадуудай түүхэ тухай тон һонирхолтой материалнуудые олон жэлэй хугасаа соо суглуулжа, номууд болгон хэблэжэ байдаг юм. Энэ талаар Буряад орон соогоо нилээн мэдээжэ болонхой. Мүнөө үедэ Даша-лама «Планета Земля – наш общий дом» гэһэн ном - альбом бүридхэжэ түгэсхэбэ. Энэ бүтээлээ Буряад Уласай 100 жэлэй ойдо зорюулаа.
Байгша жэлдэ ехэ хура бороотой байжа, һархяагууд элбэгээр ургаба. Дэлхэй дээрэ эгээл урдын ба таабарита, амитад ба ургамал хоёрой хоорондохи зүйлнүүд – hархяагууд. Динозаврнуудhаа холо урид бии болоhон гэдэг.
Норжима Цыбиковагай Монгол ороной зүүн урда нютагаар аяншалгын дүнгөөр бэлдэгдэһэн зураглалнууд. (Үргэлжэлэл. Эхиниинь урдахи дугаарта)
Баргажанай аймагай Баргажанай Адаг һууринда түмэршэ дархашуул суглараа. Санкт-Петербург, Благовещенск, Эрхүү, Ангарск болон можо хизаарнуудһаа, хотонуудһаа дархашуул Байгал далайн хажуудахи Баргажанай Адаг һууринда «Баргуджин Токум» гэһэн аяншадай түбэй сэргэдэ морилон буугаа.
«Буддын шажан ба мүнөө сагай эрилтэнүүд» гэһэн I хуралдаанда буддын шажантай 13 гүрэнүүдэй 600 гаран түлөөлэгшэд хабаадаа. Энэ хэмжээ ябуулга Росконгрессэй жасын дэмжэлгээр Россиин Буддын шажанай заншалта Сангха, Буряад Уласай Засагай газар, Буддын шажанай болбосоролые ба шэнжэлэлгэнүүдые дэмжэлгын жаса Улаан-Үдэдэ августын 17–19-эй үдэрнүүдтэ эмхидхээ.
Үреэл гээшые хэлэжэл байха хэрэгтэй – аргагүй ехэ элшэ хүсэтэй амаршалга гээшэ. Үреэлэй хүсэн шэнгэжэ, гэрлэжэ байһан залуушуулай ерээдүйень гэрэлтүүлэн, ута сагаан харгытай байлгаха гэжэ буряад зон этигэдэг.
Хүнэй һайн хүсэлнүүдые бэелүүлжэ, муу муухайе арилгадаг, номгоруулдаг эди шэдитэй нангин бүмбые дасан хиидүүдэй дэбисхэрнүүдтэ буладаг, гэр байрадаа нюугаад байлгадаг гуримтай.
Бүхы дэлхэй дээрэ эмхидхэгдэжэ байһан үндэһэн арадуудай хэлэнүүдэй 10 жэлдэ Эрхүү можо хабаадажа, түсэбөө һаяхана дуулгаба.
Манай нютагай бии болоһон тухай олон һанамжа бии. С.Цыреновэй, И.Цыреновэй гэршэлһээр иимэ түүхэ бии.
Хүнэй мэнгэ гээшэ бэедэ байһан толбо тэмдэг бэшэ, хүнэй хуби заяантай холбогдоһон байгаалиин үршөөл гээшэ.
Мэдээжэ сурбалжалагша, найруулагша, кино буулгагша, актёр, «Үндэр» гэһэн видеостудиин ударидагша сагһаа урид хада гэртээ бусаба. Буряад арадайнгаа түлөө ходол һанаагаа табижа, түрэл хэлэн, уран зохёолдо анхаралаа хандуулжа ябадагынь мэдээжэ.
Буряад-Монголой АССР-эй байгуулагдахада, Верхнеудинск хотодо Агаарай флодой нүхэдүүдэй ниигэм гэһэн бүхэроссиин холбоондо дуратайшуул олоор орожо эхилээ. СССР гүрэнэй можо хизаарнуудта иимэ эмхинүүд хүдэлжэ, Верхнеудинск хотодо хүрөө. 1923 оной октябриин 17-до эмхидхэлэй түрүүшын суглаан болоһон байна. Түрүүшын хүтэлбэрилэгшөөр Михей Ербанов томилогдоо бэлэй. Эгээл энэ үдэр Буряадай Агаарай флодой түрэһэн үдэр гээд тоологдоно.