Буряад Үнэн

Түүхэ домогто һайндэр

Майн 1-эй үдэр hара наранай элшээр халиhан хабарай hэбшээтэй, эршэмтэй хүндэтэ ажалай hүлдэтэй, hүр жабхаланта жагсаалнуудай уряалаар зэдэлhэн, баян ургасын найдалай хэшэгээр даллаhан.

Aбынгаа хэрэг үргэлжэлүүлнэ

Буряад ороноймнай хүдөө ажахынуудта хони малай түл абалгын хаһа түлэг дундаа. Мухар-Шэбэрэй аймагай Һүхын Булаг гэһэн газарта нэмжыһэн “Шэнэ байдал” ажахыда табан хушуу малаа бултыень үсхэбэрилдэг. «Бүмбэгэр сагаан хониднай хурьгалаа. Ямаан эшэгэлээ. Адуумнай олон болоно. Сагаан эдеэгээ салгидуулһаар, үнеэд тугаллажа эхилээ. Энэ жэлэй түрүүшын ботогохон түрэжэ баярлуулба», - гээд, ажахын түрүүлэгшэ Батор ГАРМАЕВ урматайгаар хөөрэбэ.

Улаан-Үдэдэ үндыһэн аад...

Мүнөө газаамнай саһан хайлажа, үдэр бүри шахуу дулаан боложо байна. Тиихэдэнь хүдөө ажалшадаймнай унаһан малгайгаа абаха забгүй ажаллаха саг ерэбэ. Хонишод, малшад сүлөөгүй түлөө абажа байһаар. Харин таряашаднай түмэр унаануудаа болон зэр зэмсэгүүдээ заһабарилжа, газарайнгаа гэдэхые хүлеэнэ. Хүдөө ажал эрхилэгшэ залуу буряад хүбүүнэй ажал хүдэлмэри хэр зэргэ ябажа байһан тухай хөөрэлдэһэн байнабди.

Ажалай хэрэгээр Монгол гарабад

Буряадаймнай тала дайдада түрэхэ хуби заяатай байһан, сагаан толгойтой казах үүлтэрэй 49 буха Монгол орон абаашагдаба. Аха дүү монгол арадаймнай үдхэжэ ябаа үхэр малнуудай үүлтэр һайжаруулха гэһэн хүнгэн бэшэ ажал тэдээндэ даалгагдахань. Энэ буянтай хэрэг «Уласхоорондын аралжаан болон гадаада наймаан» гэһэн түсэлэй аргаар бэелүүлэгдэбэ.

Омогорхомоор Орбодоева

Бүмбэрсэг дэлхэйн эгээл ехэ газар дайдада оршоһон Ород гүрэнэй 1-дэхи теле-субагаар талын буряадай үри һадаһанай гарахань тон хоморой. Үсөөн тоото арадайнгаа үндэһэн соёл түлөөлэн, Виктория Орбодоевагай «Голос» гэжэ дамжуулгада урданай «Үншэн сагаан ботогон» гэжэ дуу дуулахадань, илангаяа «Үнэн» сониной ажалшад уяран хараа.

Аха захатанай жэшээ

Мухар-Шэбэрэй аймагай пенсионернүүд элүүр энхэ байдалай түлөө шармайна. Апрелиин 20-до Сагаан-Нуурта аймагай наһатайшуулай спартакиада болохо.

Спорт 13 apr

Буряадай үйлэдбэри монголшууд нооһоор хангахань гү?

Монгол ороной түлөөлэгшэд Буряад орон ерэжэ, хэдэн эмхинүүдтэ хүрэжэ, ажалтайнь танилсаба. «Ород Улас – Монгол орон» гэжэ нэрлэгдэһэн түсэлэй гаршаг доро айлшаар бууһан хүршэнэрнай Байгалай текстильнэ комбинат, «Shene skin» эмхи, «Ориентал Вэй» гэһэн нефрит гэхэ гү, али ногоон шулуу үйлэдбэрилдэг фабрикын ажал хараба.

Агууехэ барилгын ажалшад

Байгал-Амарай түрмэр замай агууехэ барилгын эхилһээр 2024 ондо тэбхэр 50 жэл гүйсэхэнь. Энэ ушараар тэрэ гайхамшагта барилгада хабаадалсаһан арад зон ойн баяртаа бэлэдхэлгын ажал ябуулжа эхилээ юм байна. Түмэр замай барилгада хабаадалсаһан, энэ наһанайнгаа эгээл һайхан залуу үе сагаа тэндэ үнгэргэһэн нютагаархиднай мүн лэ энэ хэмжээ ябуулгада оролсоно. БАМ-да хүдэлһэн ажалай ветерануудай нэгэдэлэй Буряадтахи таһагай эдэбхитэд манай Хэблэлэй байшанда айлшалхадаа, согтой залитай залуу наһандаа зуун жэлэй эгээл ехэ барилгада ажаллаһан тухайгаа хөөрэбэд.

Ниигэм 5 apr

Амитадай ба шубуудай хэлэн тухай

Зунай сагта хүнүүдэй, амитадай, байгаалиин ба юртэмсын нэгэдэлэй амин илангаяа хурса тодоор мэдэрэгдэдэг. Түрэл байгаалиин энгэртэ нэмжыhэн модод, hалбарhан сэсэгүүд, hэрбэгэнэлдэhэн эрбээхэйнүүд, жэгүүртэ шубууд…Эндэ нэгэшье үлүү юумэн үгы: хорхой шумуул, үрмэдэhэ ногоон, ан арьяатан – бүгэдэ дээдын табисуурай заяанай  үүргэтэй.

Ниигэм 31 mar

"Аза хүсэл" айлшадаа урина

Гарахаяа байһан хабарай дунда һарын 2-то «Феникс» театральна түбтэ «Аза хүсэл» гэһэн арадай аман зохёолой бүлгэмэй ээлжээтэ тоглолто болохонь. Анхан байгуулагдаһаар 10 жэлэйнгээ ойн баяр тэмдэглэжэ байһан бүлгэмэйхид баярта үдэшэдөө нютагаархинаа урижа байна.

«Оршуулга — минии хэрэг»

Хэлэ шэнжэлэгшэ, багша, оршуулагша ба уран зохёолшо Надежда Колесниковагай «Шоргоолзонууд ба загаhад», «Иакинф Бичурин ба Буряад орон. Эрдэмтэ санаартанай мүрɵɵр» гэhэн номууд «нара хаража», Буряадай уран зохёол сэнтэй шэнэ хэблэлнүүдээр баяжаба.

Ниигэм 31 mar

Түрүү захирал

«Буряадай түрүү хүнүүд – 2023». «Гуа сэсэн хатан». Түхэреэн Буряадтаа түрүү һургуулинуудай тоодо ородог Мариинскэ гимназиин захирал Дарима Ринчиновна Эрдыниева Түгнын эхин болохо Хүсөөтэ нютагһаа гарбалтай. Ринчин Эрдынеевич Сыжип Цыренжаповна хоёрой үнэр баян бүлын үри боложо түрэһэн юм.

Ниигэм 30 mar

Бэшэлгээр бэеэ туршаа

Бүгэдэ Буряадай “Эрдэм-2023” гэжэ диктант бэшэлгын 161 талмай Буряад Улас дотор дэлгээгдээ. Жэшээнь, Улаан-Үдэ хотын “Журавлёнок” сэсэрлигтэ 50-яад хүн хабаадаһан байна.

Ниигэм 30 mar

Шэнэ ном

Буряадай элитэ эрдэмтэн, оршуулагша, архивай албанай ветеран Галина Очировагай «Хори Хёлгын Хохюуртын дасанай түүхэ» гэhэн ном хэблэгдэжэ, арадай түүхын, буддын шажанай ба уран зохёолой алтан абдар шухала сэнтэй хэблэлээр баяжаба.

Ниигэм 30 mar

Ойн баярай олон түсэбтэй

Байгша ондо Буряадай филармони байгуулагдаһаар 85 жэлээ тэмдэглэхэнь. Ойн баярай олонхи хэмжээ ябуулганууд ерэхэ намар ехээр эмхидхэгдэхэ. Энээн тухай соёлой  гуламтын хүтэлбэрилэгшэд мэдүүлбэ.

Олонхо нютагай онсо хүгжэм

Буряад Уласай байгуулагдаһаар 100 жэлэй ойн баярта, мүн Саха  (Яхад) Уласай Үндэһэтэнэй хатарай театрай, С.А. Зверевэй – Кыыл Уолын нэрэмжэтэ үндэһэтэнэй инструментнүүдэй оркестрэй анхан байгуулагдаһаар 30 жэлэй баярта зорюулагдаһан тоглолто Г.Цыдынжаповай нэрэмжэтэ Буряадай Оперо болон баледэй театрай ордондо үндэр хэмжээндэ боложо үнгэрбэ. Айлшаар бууһан хүгжэмшэдтэй хамта Буряадаймнай алдар суута «Байгал» театрай дуушад, Ч.Павловай нэрэмжэтэ буряад инструментнүүдэй оркестр хүгжэм дуунда дуратайшуулай шэхыень шэмэглэбэ.

Шатарай һайндэр

Дамба-Даржаа Заяевай нэрэмжэтэ Буддын шажанай дээдэ һургуулиин шангуудта хүртэхын түлөө түргэн шатараар мүрысөөн мартын 24-26-ай үдэрнүүдтэ үнгэрбэ. Эндэ аяар 476 хүн хабаадаа гээд хэлэлтэй.

Спорт 29 mar

Абьяас бэлигтэй Арья Дашиев

Түрэһэн тоонто нютагһаа талаан бэлигэйнгээ эхи абаһан, уг гарбалайнгаа нэрэ солые дээрэ үргэжэ ябаһан Арья-Жап Батоцыренович Дашиев Буряад-Монголой АССР-эй Бэшүүрэй аймагай Харлан нютагта 1938 оной мартын 25-да алтан дэлхэй дээрэ мүндэлжэ гараһан, эжы абаяа баясуулһан юм.

Үшөө харуулха