Буряад-монгол зурхай июлиин 3-һаа 9 болотор
Зурхай
3 jul
Баргажан. Энэ үгэ дабтахада, хүбшэ тайга, үндэр хада ууланууд, аршаан булагууд, Байгал далай харагдаһан мэтэ болоно. Теэд эгээн һайнаар ажалша бэрхэ арад зон, имагтал холо ойгуур нютагаа суурхуулһан эрхэтэд һанагдаадхина.
Баргажан гол - олон бэрхэ хүбүүд басагадай үлгы нютаг юм. Ажабайдалай бүхы һалбаринуудта орон нютагайнгаа түлөө үнэн сэхээр ажаллажа, алдар солоёо дуудуулһан эрдэмтэд, ниитын ажал ябуулагшад, тамиршад, эмшэд, багшанар, дуушад, шүлэгшэд - одоо нэрлэхэ болоо һаа, һүни үдэршье хүрэхэгүй. Тэдэнэй нэгэн Санжи Будаевич Очиров юм.
Үнгэрһэн долоон хоногой эсэстэ Түнхэнэй аймаг байгуулагдаһаар 100 жэлэйнгээ ойн баярые үргэн дэлисэтэйгээр тэмдэглэбэ. Баяр ёһололтой дашарамдуулан, “Эб модоной наадан” дэлгэрээ. Энэ хадаа хүршэ Түнхэнэй, Ахын болон Монголой Хүбсэгэлэй аймагуудай хоорондохи хамтын наадан болоно бшуу.
Хүдөө газарнуудайнгаа хүгжэлтэдэ Буряад орон 2,2 млрд түхэриг абаха. Зохихо захиралта Ородой Холбоото Уласай Засагай газарай Түрүүлэгшэ Михаил Мишустин баталаа. Россиин Засагай газар хүдөө нютагуудта ажаһуугшадай эрхэ байдалые һайжаруулха ажалаа үргэлжэлүүлжэ, хүдөө газарнуудые үргэлжэ хүгжөөлгэдэ уридшалһан гуримаар мүнгэ зөөри һомолно.
Урдын буряадууд заанай дүрсые бурханайнгаа урда табидаг гуримтай байhан. Олон арадуудай заншалаар, заанай дүрсые гэртээ байлгахада, хүнэй ажаhуудалда hайн хубилалтануудые асардаг.
Светлана Намсараевна Намжилон - Буряад Уласай соёлой габьяата хүдэлмэрилэгшэ, Ородой Холбоото Уласай эрдэм болбосоролой хүндэтэ ажаябуулагша, абьяас бэлигтэй багша, хормейстер, аман үгын зохёолнуудые шэнжэлэгшэ, хүгжэм зохёогшо. Буряад арадай уран hайханай хүгжэлтэдэ сэгнэшэгүй ехэ хубитаяа оруулһаар.
«Уринабди, нүхэд, Сабантуйдамнай оролсыт!». Эгээл иигэжэ татаар хэлээр бэшээтэй гаршаг бэдэрhээр, Сурхайта нуурай нүгѳѳ эрьедэ буруу орошоод, тѳѳрин алдабабди. Сэлэнгын аймагай Захиргааниие толгойлогшо Великтон Бабасанович: «Замдаа заалуур харахат даа, тэрээгээр лэ хүрэжэ ерэхэт», - гэжэ хэлэhэн юм. «Буряад үнэнѳѳ» түлѳѳлhэн шааюур, шууюур хүүхэд Буряадай эрдэмэй түбэй эрдэмтэн «жолоошонтой» хѳѳрэлдѳѳн соогоо тархияа эрьешэнхэй, хажуугаарнь хиидээд гарашаhан байжа, hѳѳргѳѳ бусажа, тэрэ заалуурыень арай оножо олобобди. Хэды тиигэбэшье татаарнуудай hайндэрэй эхилхын үмэнэ ошоод байбабди.
Байгша оной июниин 25- да утахан Ононой баруун эрьедэхи үндэрхэн добо дээрэ монгол туургата арадуудай хэр угhаа тахидаг Сагаан Үбгэнэй ордон Буряад ороной, Агын тойрогой болон Ононой арба гаран лама багшанар рамнайлжа, Россиин дэбисхэрэй хаа-хаанаhаа хара торюун гэмэ олоор арад зониие суглуулба.
Буряад Уласаймнай байгуулагдаһаар 100 жэлэй ойн баяр үргэн дэлисэтэйгээр тэмдэглэгдэбэ. Дэмбэрэлтэ энэ ойн баярай урдахана - июниин 1-дэ Хүүгэдые хамгаалгын уласхоорондын һайндэртэ ажаһуугшаднай найрлабад. Улаан-Үдэ хотын амаралтын бүхы газарнуудта болон ехэ бага талмайнуудта багашуулай һайндэр үнгэргэгдэһэн байха юм.
Уласай шүдэ эмнэлгын поликлиникэ холо ойгуур суутай. Үргэн ехэ Буряадаймнай хүдөө нютагуудһаа хүнүүд зорюута иишээ ерэжэ, шүдөө эмшэлүүлээд гарадаг. Түргэн туһаламжын таһагынь бүхэли сүүдхын туршада ажаллана ха юм. Тэрээгээрээ болон бусадшье һайн талануудаараа жэшээ харуулан байдаг энэ поликлиникын ахамад эмшэн Эржена Буянтуеватай уулзажа харилсабабди.
Баргажанай аймагай Баянголой захиргаанда хэдэн багахан нютагууд оролсодог юм. Үржэл, Соёл, Харууһан, Онёо, Зориг гээд. Эдэ нютагуудта Совет үедэ байһан шэнги тиимэ олон зон түбхинэдэггүй, теэд үлэһэн зониинь байдалаа һайн тээшэнь хубилгаха гэжэ оролдоно ха юм даа. ТОС гэһэн ябуулгын эхилхэдэ, баянголойхид яһала эдэбхитэйгээр хабаадажа эхилһэн. Мүнөөшье болотор эдэбхитэд гараа һула табингүй, нютагайнгаа түлөө оролдолго гаргажа байһаниинь һайшаалтай. Гүрэнһөө абаһан багаханшье мүнгөөрөө нютагайнгаа шэг шарай хубилгана - үхибүүдэй наадаха талмайнуудые, ниитын газарнуудаа сэбэрлэхэ ба болон бусад ажалнуудые хэнэ.
Хүхы шубуунай донгодохолоор, Санкт-Петербург хотодо жэл бүхэн «Зүрхэнэй дуун» гэһэн буряад дуунуудай фестиваль үнгэрдэг. Мүнөө жэлэй 23-дахияа үнгэрһэн фестиваль хоёр шатаһаа бүридэжэ, хүүгэдэй «Алтан хараасгай» тоглолтонь июниин 2-ой үдэр, томошуулай тоглолто – июниин 10-да эмхидхэгдээ.
Yндэр Саяан уулын хормойһоо уг изагуураа залгуулан, тойроод байһан Тоёо аршаан булагтай түүхэтэ Тооро нютагһаа уг гарбалтай Шобоева Светлана Афанасьевна июнь һарада жабхаланта 60 наһанайнгаа ойн баярые тэмдэглэнэ.
Буряад ороной бүхы аймагуудһаа сэрэгэй тусхай операцида мордоһон эрэшүүл олон гэжэ бултанда мэдээжэ. Манай баатар хүбүүд байлдаанай дүлэн соогуур халууниие халуун гэнгүй, хүйтэниие хүйтэн гэнгүй, олоной түлөө оролдосотойгоор, ами наһаяа гамнангүй, алас холын хизаарта алдарта хүсэлөөрөө алтан дэлхэйн энгэр дээрэ эхэ эсэгынгээ нэрыень нэрлүүлжэ, буурал Буряадаа бултанда магтуулжа, эдэбхитэйгээр хабаадана.
Олониитын ажал ябуулагша Солбон Санжиев сэрэгэй тусхай операциин боложо байһан газараар ябаһан тухайгаа, мүн буряад хэлэ соёл хүгжөөхэ талаар бэрхэшээлнүүд тухай хөөрэнэ.
Байгша ондо Түнхэнэй аймагай 21 һурагша эрхимээр һураһанай түлөө медальтайгаар дунда һургуулияа дүүргэхэ аргатай. Гүрэнэй ехэ шалгалта тушааһанай удаа бүхы дүнгүүд мэдэгдэхэ.
Олон мянгаад жэлэй туршада Агууехэ талаар нүүжэ ябаhан монгол туургата арадууд өөрын тусхай юртэмсэ байгуулhан. Тэндэнь хүн, амитад, ургамалнууд нэгэ амитай, таhаршагүй бүхэ холбоотой. Энээн тушаа манай элинсэгүүдэй ёhо заншалнууд, тусхай нангин үйлэ бүтээлнүүдынь гэршэлдэг.
Буряад-Монголой АССР-эй байгуулагдахадань, бүридэлдэнь хэдэн аймагууд оролсодог һэн гэжэ түүхын баримтанууд мэ¬дүүлнэ. Сэлэнгын аймаг үнгэрһэн амаралтын үдэрнүүдтэ баяр ёһололой Сурхарбаан наада үнгэргэбэ.
Үшөө харуулха
