Орос Уласай Үндэһэн хуулиин байгуулагдаһан һайндэртэ Буряадаймнай 5 эрхэтэд Гүрэнэй шагналнуудта хүртэбэ. Тэрэнэй тоодо «Эхэ оронойнгоо үмэнэ габьяагай түлөө” гэһэн орденой I, мүн II шатын медаляар, Юрэнхылэгшын Баярай бэшэгээр тэдэ шагнагдабад.
ООН-ой мэдээгээр, мүнөө дэлхэй дээрэ 1 миллиардhаа үлүү эрэмдэг зон ажаhууна. 2022 ондо Россида ажаhуудаг 10 саяһаа үлүүтэй хизаарлагданги арга боломжонуудтай зоной 5,7 саянь – эхэнэрнүүд, 4,5 саянь – бүhэтэйшүүл юм. Тэдэнэй олонхинь - II бүлгэмэй (4,6 сая), удаадахинь III (4,5 сая) ба I бүлгэмэй (1,3 сая) гэжэ элирүүлэгдэhэн. Эрэмдэг зоной 26,33 хубинь (1 саяhаа үлүүтэй) ажал хүдэлмэритэйнүүд.
Баргажан голой ирагуу найрагшадай болон уран зохёолшодой үлгы болоһон «Боолон-Түмэр» нэгэдэлэй анхан байгуулагдаһаар тэбхэр 50 жэл үнгэрбэ. Түүхын хэмжээндэ тиимэ ехэ саг бэшэшье һаа, хүнэй наһанай хэмжээгээр яһала уһан урдаа. Үнгэрһэн энэ хугасаада хэды олон шүлэгшэд, уран найрагшад тус нэгэдэлэй дэргэдэ зүрхэ сэдьхэлээ дулаасуулааб даа. Уран үгэдэ эльгэтэй тоогүй олон хүбүүд, басагадай түрүүшын алхамуудта туһа үзүүлжэ, үргэн харгыда эхэ мэтэ үреэн табяа. Тус нэгэдэлэй мүнөө үеын гэшүүд ээлжээтэ суглуулбарияа барлуулжа, тэбхэр ойн баярайнгаа һайндэр үндэр хэмжээндэ үнгэргэбэд.
Олониитын ажал ябуулагша Чингис Болотовой «Мусор из головы» түсэл бүхэроссиин «Мы вместе» гэһэн мүрысөөндэ илажа гараба. Үндэр шагнал декабриин 5-да Москва хотодо барюулагдаа.
Украинада һүжэрһэн дүлэндэ баһа нэгэ буряад хүбүүмнай «шатуулшаба». Сэрэгшын уялга дүүргэжэ ябаһан гвардиин старшина Эрдэни Цыбикжапович Гомбоев ноябриин 11-дэ баатарай үхэлөөр унабал даа. Бооржо хотодо 36-дахи Улаан Тугай мотострелково бригадада тэрэ сэрэгэй алба гараһан.
Суута багша, хизаар ороноо шэнжэлэгшэ, дархан В.Ш.Хадаевай түрэһөөр 90 жэлэй ойдо.
Һаяхана П. Чайковскиин нэрэмжэтэ урлалай колледждо Буряад Уласай наһатайшуулай дунда дуунай мүрысөөн үнгэрөө. Хото хүдөөгэй 500-гаад хабаадагшадай дунда БГУ-гай ветерануудай «Дуулан ябанабди – С песней по жизни» гэжэ бүлгэм байгаа. Эгээл олон тоотой, 20-ёод дуушадтай бүлгэмнай 1-дэхи һуурида гаража, 10 мянган түхэригэй мүнгэн шан абаа. Хүтэлбэрилэгшэмнай - Россиин болон Буряадай соёлой габьяата ажал ябуулагша Вера Матвеевна Мантатова, концертмейстернай – Сергей Куприянович Рымарев юм.
Д. Банзаровай нэрэмжэтэ Буряадай гүрэнэй ехэ hургуулида 1-дэхи курсын оюутадай хоорондо жэл бүри үнгэргэгдэдэг уран һайханай, дуу хүгжэмтэ урилдаанай түгэсхэлэй тоглолто үнгэрбэ. Зүүн зүгэй дээ дэ hургуулиин түлөөлэгшэд ехэ оролдосотойгоор, эбтэйгээр бүхы бэлигээ гаргажа, олон шэглэлээр шалгаржа, «Нэгэдэхи курсын ою тадай кубогай” гол Гран-при шан абаа.
Үнгэрһэн зун Эрхүү можын Усть-Ордын Буряадай тойрог байгуулагдаһаар 85 жэлэйнгээ ойн баярые үргэн дэлисэтэйгээр угтаба. Буряад Уласта һуурижаһан нютагаархидтайгаа баяраараа хубаалдахаяа усть- ордынхид Улаан-Үдэдэ айлшаар буугаа. Уран гартанай үзэсхэлэн дэлгээгээ, суута “Талын аялганууд” ансамбль һайхан тоглолто харуулаа.
Ородой Холбоото Уласай юрэнхы эрдэм hуралсалай хүндэтэ хүдэлмэрилэгшэ, ЮНЕСКО-гэй дэргэдэхи дэлхэйн англи хэлэнэй багшанарай жюриин гэшүүн, Улаан-Yдын 49-дэхи дунда hургуулиин англи хэлэ¬нэй дээдэ шатын багша Цырегма Бадмадоржиевна ИРИНЧИНОВА ба Буряадай эрдэм hуралсалай политикын ехэ hургуулиин танхимай доцент, хэлэ бэшэгэй эрдэмэй кандидат Арюна Нарановна АБИДУЕВА гэhэн авторнуудай буряад – англи хэлэнүүдые шудалалгын hуралсалай ном байгша 2022 ондо «нара харан» хэблэгдэжэ, буряад хэлэнэй алтан абдарые баяжуулба.
Агын дуу, хатарай “Амар сайн” театр Буряад руу гастрольдо гарахаяа түхеэржэ байна. Тус театрай захирал Оюна Дарижапова “Буряад үнэн” Хэблэлэй байшан хүрэжэ, ямар тоглолтонуудтай буухаяа байһанаа хөөрэжэ үгөө.
Украинада носоһон дүлэн руу эгээл сэнтэй «алтануудаа» эльгээжэрхёод, унтаха нойроошье алдаһан ашата эжынэртэ зорюулһан “Эхын абарал” гэжэ нигүүлэсхы сэдьхэлэй марафон-концерт Х. Намсараевай нэрэмжэтэ Буряадай гүрэнэй драматическа театрта ноябриин 25-да үнгэрөө.
Жэл бүри үнгэр гэгдэдэг мяха наймаалалгын яармаг Буряад ороной ниислэл хотодо декабриин 3-4-эй үдэрнүүдтэ үнгэрхэ.
Энхэргэн һайхан сэдьхэлтэй Буряад эжынэрэй нэгэн Людмила Николаевна Бадмаевада Ород Уласай «Эхэ — герой» гэһэн үндэр нэрэ зэргэ олгогдобо гэһэн баяртай мэдээсэл сахилгаан түргөөр тараба.
Үргэн арга боломжотой «Үндэр» гэһэн видеостуди ээлжээтэ амжалтада хүртэбэ.
Түрэлхи хэлэнүүдые болон уран зохёол заадаг багшанар Улаан-Үдэ хотодо эдэ үдэрнүүдтэ сугларанхай. Алас Дурна зүгэй федеральна тойрогой хуралдаан Буряадай ниислэлдэ анха түрүүшынхиеэ үнгэржэ байна.
Ноябриин эхиндэ Волгоград хотодо универсальна тулалдаагаар дэлхэйн чемпионат үнгэрөө. Буряад Уласай багшанарай колледжын дэргэдэхи “Олимп” гэһэн спортын клубай гэшүүд ялас гэмэ амжалтануудые туйлаа. Даша Жамбалов хоёрдохиёо дэлхэйн чемпион боложо тодороо. Виктор Бадмаев, Виталий Ананин гэгшэд хүрэл медальнуудаар шагнагдаа.
Мухар-Шэбэрэй засаг дарга Владимир МОЛЧАНОВ хоёр хугасаада аймагые хүтэлбэрилнэ. Эхиндээ хайшаа байгаа hэм, тэрэл хэбээрээ – дээрэлхүү зан гаргажа байхыень юрэ үзѳѳгүйб. Хэлэhэн үгэдѳѳ – эзэн гэжэ адаглааб. Ноябриин 11-дэ олондо мэдээсэлгын албануудта хүдэлдэг нютагаархидаараа «Буряад үнэн» Хэблэлэй байшанда уулзажа харилсаа. Тиихэдээ иимэ уулзалгануудые заншалта болгохо тухай мэдүүлээ.
Хэжэнгэһээ гарбалтай Мария Бимбаевна БАНЗАРАКЦАЕВА байгша оной майн 2-то 85 наһанайнгаа ойн баяр тэмдэг лэбэ, түрэл гаралаа уриба. Жааханһаа шуран түргэн, дуулаха, хатарха дуратай, нарин нягта, саб-яб гэмэ ябадалтай байһан Мария Бимбаевна хүнгэн дорюун зандаа, урдань дууладаг шог ёгто ёохороо, дуунуудаа үндэр наһанайнгаа дабаанай найр дээрэ ханхинуулжа, зохидоор дуулажа байгаа бэлэй.
Ноябриин 15-да Буряад Уласай Үндэhэтэнэй номой сан соо Буряадай арадай поэт, Уран зохёолшодой холбоониие олон жэлдэ толгойлһон хасаг сэрэгэй генерал-полковник, үндэр зиндаатай лама, буддын шажанай гүн ухаанай эрдэмэй доктор, түбэд эмнэлгын профессор, олон орден ба медальнуудаар шагнагдаhан хүндэтэ Матвей Рабданович ЧОЙБОНОВОЙ түрэhөөр 75 жэлэй ойн баярта дашарамдуулhан һайндэрэй үдэшэ үнгэргэгдэбэ.