Буряадай элитэ уран зохёолшо, оршуулагша Г.Г.Чимитовэй 100 жэлэй ойдо
Тоогой технологинуудай хүгжэһэн сагта компьютер гү, али гар утаһан дээрээ нэгэ тобшо дараад лэ, бэдэрһэн юумэеэ олохоор болошоо ха юм даа. Энэ ушараар «Буряад үнэн» сонинойнгоо хуушан дугаарнуудые Интернедтэ оруулха талаар ажал ябуулбабди. 1923 онһоо 2014 он болотор гараһан газетэнүүд burunen.ru сайт дээрээ «Архив» гэһэн буланда байрлуулагдаа.
«Ганса сусал гал болохогүй, ганса хүн айл болохогүй» гэhэн сэсэн мэргэн оньhон үгэ буряад арадта бии. 2024 он Росси гүрэндэ «Гэр бүлын жэл» гэжэ соносхогдоhон байна. Энэ дэлхэй дээрэ нангин, юунhээшье сэнтэй юумэн хадаа гэр бүлэ болоно. Юртэмсын жама ёhоор эрэ эхэнэр хоёр бэе бэедээ дурлажа, өөрын онсо уурхай түхеэржэ, үри хүүгэдые үргэжэ, ажабайдалаа аятайханаар зохёон, зохид гэр бүлэ боложо жаргахые оролдодог.
Буряад Уласта ажаһуудаг арадуудай заншалта наадануудай хуралдаан олондо һайшаагдана. Энэшье удаа тус хэмжээ ябуулгада тамиршад олоор суглараа.
Оросой Холбоото Уласай Юрэнхылэгшэ Владимир Путинай зарлигаар, 2024-2025 онууд Росси ба Хитад гүрэнүүдэй нүхэсэлэй жэлнүүд гээд соносхогдоһон. 2024 ондо манай гүрэнүүдэй хоорондо дипломат ёһоной харилсаануудай баталагдаһаар тэбхэр 75 жэл гүйсэбэ.
Сентябриин 20-21- эй үдэрнүүдтэ хибэс дээрэ 21 наһа хүрөөдүй барилдаашад гараха.
Чингис ба Оюна Очировтанай эбтэй эетэй, ажалша бүхэриг гэр бүлэ Буряад Уласай эрхим түрүү хүдөө ажахын үйлэдбэрилэгшэдэй зэргэдэ хүдэлнэ. Мүнөө Оюна Очирова манай сурбалжалагша Баярма Баторовагай асуудалнуудта харюусаба.
Иигэжэ нэрлэгдэһэн хуралдаан һаяхана Улаан-Үдэдэ үнгэргэгдэбэ. Хэмжээ ябуулгада болбосоролой эмхи зургаанууд, нэмэлтэ, тусхай мэргэжэлэй ба дээдэ болбосоролой эмхинүүд, ажал олгуулха үйлэдбэринүүд ба һурагшад - дүн хамта 7 мянга гаран зон хабаадаа. Залуушуулай мэргэжэл шэлэн абалгада, тэдэниие Буряадай эдэй засагай һалбаринуудта татаха хэрэгтэ, хүдэлмэрилэгшэдэй мэргэжэлэй нэрэ хүндэ дээшэлүүлгэдэ хуралдаан шэглүүлэгдэнэ.
Сентябриин 16-да «Фермерэй һургуули» гэһэн болбосоролой программын 4-дэхи халаан эхилбэ. Энэ удаа Буряад Уласта илангаяа эрилтэтэй «Мяханай үүлтэрэй мал ажал», «Һүнэй үүлтэрэй мал ажал» гэһэн шэглэлнүүдээр һуралсал эмхидхэгдэхэ.
Манай аба Бадлуев Шираб-Сэнгэ Бадлуевич 1924 ондо Шэтэ можын Могойтын аймагай Зугаалай нютагта түрэһэн. Өөрынь архив сооһоо бидэнэй олоһон дурсалгада иигэжэ бэшээтэй: «Сибириин ой тайгын дүүрэжэ, хизааргүй нэмжэгэр талын эхилдэг газарта, Ага нютагта, һэеы гэр соо түрэһэн хүм. Абамнай монгол бэшэг мэдэдэг зонтой зүбшэжэ, намда Шираб-Сэнгэ гэжэ нэрэ үгөө һэн (санскрит хэлэнһээ буряадшалхада, “Шираб” гээшэнь “бэлиг”, харин “Сэнгэ” – “арсалан” гэһэн удхатай юм)».
Догойн сагаангууд омогой Хожогортон угай Нанзадай Бальжинима абамни: «Уран зохёолшон Даширабдан Батожабай манай түрэлэй хүн юм», - гэжэ хэлэдэг байгаа. Тиимэ һэн тула 1966 ондо түбэгшээһээр, гайхаһаар гэртэнь ороходомни, Лхамасу абгай намайе уриханаар угтаад абаа һэн. Лхамасу Батуевна Батожабай 1924 оной сентябриин 15-да түрэһэн юм. Түрэһөөр 100 жэлэй ойдонь зорюулжа, Лхамасу абгайгаа дурсан бэшэбэб.
Кыргызстанай ниислэл Бишкек хотодо яхад хапсагай барилдаагаар эгээл түрүүшын дэлхэйн чемпионат зунай hүүл hарада боложо үнгэрбэ. Захааминай аймагай Үлэгшэн нютаг тоонтотой Сандан Гармаев энэ тэмсээндэ алтан медальда хүртэжэ, дэлхэйн абарга боложо суурхаба. Мүн лэ Үлэгшэн нютагай Сангади Улзытуев, Мухар-Шэбэрэй аймагhаа гарбалтай Аюр Нимаев бронзо медальнуудта хүртөө.
Алтанхан намарай баян хэшэгтэй хаһа эхилбэ. Хүдөөгэй ажахынууд адуу малдаа үбһэ тэжээл, бүдүүн хоол бэлдэжэ дүүргэнтэбэд.
Ивалгын аймагай Хойто-Бэеын “Бадма сэсэг” гэһэн фольклорно бүлгэм энэ жэлэй “Алтаргана” ехэ нааданда хабаадахаяа бэлэдхэл ябуулжа байна гэжэ “Буряад үнэндөө” бэшээ һэмди. Бүгэдэ арадайнгаа найр нааданда урагшатай урматайгаар хабаадажа, Монгол һайхан ороной Булган аймагаар хүндэтэй ямбатайгаар айлшалжа ерэһэнэйнгээ хүндэлэлдэ энэ бүлгэмэйхид сентябриин 19-дэ Ивалгынгаа арад зондо тоглолтоёо харуулха гэжэ бэеэ зэһэжэ байна.
«Эсэгынгээ талын
Дара бурхандал
Энэрхы сэдьхэлээр
маниие аршалаад,
Нараар халиһан
аршаантай аягадал
Нангин зүрхэеэ
манда бэлэглээд,
Мүнхын нойроор нойрсыш даа,
Манай хүндэтэ буряад хатан!» - гэһэн мүрнүүдые Осетиин арадай уран шүлэгшэн Феликс Цаликов Ага нютагһаа гарбалтай багша Дарима Аликовагай мүнхэ дурасхаалда зорюулһан байна.
Эрэмдэг бэетэй һур харбаашад 2024 онойнгоо хаһые түгэсэбэ. Ородой чемпионадта Буряадай тамиршад долоон медальда хүртэжэ, спортдо дуратайшуулые баясуулба.
Рихын одон мандахань. Сентябриин 14-һөө уһанда орожо, бэеэ эмнэхэдэ болоно.
Һаяхана ажал ябуулгаяа түгэсхэһэн Зүүн зүгэй эдэй засагай хуралдаанай үедэ Орос гүрэндэ эгээ томо цинкын уурхайда олзоборилгын ба үйлэдбэриин ажалнуудай эхилһэн тухай албан ёһоор соносхогдобо.